Жүзу , спорттық жүзу – спорт түрлерінің бірі.
Спорттық жүзу жарыстары еркін (кроль), брасс, баттерфляй, , тағы да басқа тәсілдерімен 50 метрден 1500 метр қашықтық аралығында өткізіледі. Сондай-ақ жүзудің қолданбалы, су астында жүзу, синхронды (көркемдік) жүзу т.б. түрлері болады. жүзудің тұрмыстық, емдік, ойын түрлері де бар.
Халықаралық жүзу федерациясы
Халықаралық жүзу федерациясы (ФИНА) 1908 жылы құрылған. 1991 жылы оның құрамына 128 ел кірді. Олимпиялық ойындар 1896 жылдан, дүниежүз. чемпионаттар 1973 жылдан, еуропалық чемпионаттар 1926 жылдан өткізіледі. Дене шынықтырудың бір түрі ретінде жүзумен адамдар ежелгі дәуірден бастап айналыса бастаған. Біздің жыл санауымыздың басында Римде суы жылытылатын 50x20, 100x50 метрлік үй ішіндегі бассейндер салынған. 16 ғасырдың басында жүзу спорттық сипат алды. Алғашқы жарыс 1515 жылы Венецияда өткізілді. КСРО-ның 1947 жылы Халықаралық жүзу федерациясына мүше болуы, 1952 жылдан бастап Олимпия ойындарына қатысуы жүзу спортының Кеңес Одағында, оның ішінде Қазақстанда да жедел дамуына ықпал етті.
Қазақстанда жүзу спортының дамуы Алматыда Дене тәрбиесі институтының (қазіргі Қазақ мемлекеттік спорт және туризм академиясы) ашылуымен тікелей байланысты болды. Оның түлектері 1946 жылы Бүкілодақтық жоғары оқу орындары арасындағы жарысқа қатысты. 1947 жылы алғаш рет жүзуден республикалық біріншілік ұйымдастырылып (Тастақ тоғанында), оған Алматы, Атырау, Орал қалалары жүзгіштері қатысты. Сол жылы Қазақстан тұңғыш рет КСРО біріншілігінде бәсекеге түсті. 1948 жылы Алматыдағы Мәдениет және демалыс саябағында студенттердің күшімен 27 метрлік ашық бассейн жасалды, онда екінші республикалық біріншілік өтті. Ю.Кабин, В.Минаев, Б.Елқондиевтер бірнеше рет Қазақстанның чемпионы атанды. Құрамына қазақстандық Г.Николаев енген КСРО жүзгіштері 16-Олимпия ойындарында (Мельбурн, 1956) 4x200 метрлік эстафетада Кеңес Одағына алғашқы қола медальді әкелді. 1957 жылы Қарағандыда тұңғыш жабық бассейн іске қосылды. Тәуелсіз Қазақстан дербес қатысқан Барселонада өткен 25-Олимпия ойындарына (1992) 7 жүзгіш, ал Сиднейде өткен 27-Олимпияға (2000) 8 жүзгіш қосты. Олардың бәрі дерлік Азия құрлығының үздіктері аталды. Жүзу адам ағзасына тигізетін пайдалы әсері жағынан басқа спортқа қарағанда ерекше орын алады. Жүзумен тұрақты шұғылданған адамның бұлшық еті үйлесімді жетіледі, жүйке тамыры нығаяды, денедегі зат алмасу, тыныс алу мен қан айналу жүйесінің қызметі жақсарады.
Тағы қараңыз
Дереккөздер
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Zhүzu sporttyk zhүzu sport tүrlerinin biri Sporttyk zhүzu Sporttyk zhүzu zharystary erkin krol brass batterflyaj tagy da baska tәsilderimen 50 metrden 1500 metr kashyktyk aralygynda otkiziledi Sondaj ak zhүzudin koldanbaly su astynda zhүzu sinhrondy korkemdik zhүzu t b tүrleri bolady zhүzudin turmystyk emdik ojyn tүrleri de bar Halykaralyk zhүzu federaciyasy Halykaralyk zhүzu federaciyasy FINA 1908 zhyly kurylgan 1991 zhyly onyn kuramyna 128 el kirdi Olimpiyalyk ojyndar 1896 zhyldan dүniezhүz chempionattar 1973 zhyldan europalyk chempionattar 1926 zhyldan otkiziledi Dene shynyktyrudyn bir tүri retinde zhүzumen adamdar ezhelgi dәuirden bastap ajnalysa bastagan Bizdin zhyl sanauymyzdyn basynda Rimde suy zhylytylatyn 50x20 100x50 metrlik үj ishindegi bassejnder salyngan 16 gasyrdyn basynda zhүzu sporttyk sipat aldy Algashky zharys 1515 zhyly Veneciyada otkizildi KSRO nyn 1947 zhyly Halykaralyk zhүzu federaciyasyna mүshe boluy 1952 zhyldan bastap Olimpiya ojyndaryna katysuy zhүzu sportynyn Kenes Odagynda onyn ishinde Қazakstanda da zhedel damuyna ykpal etti Қazakstanda zhүzu sportynyn damuy Almatyda Dene tәrbiesi institutynyn kazirgi Қazak memlekettik sport zhәne turizm akademiyasy ashyluymen tikelej bajlanysty boldy Onyn tүlekteri 1946 zhyly Bүkilodaktyk zhogary oku oryndary arasyndagy zharyska katysty 1947 zhyly algash ret zhүzuden respublikalyk birinshilik ujymdastyrylyp Tastak toganynda ogan Almaty Atyrau Oral kalalary zhүzgishteri katysty Sol zhyly Қazakstan tungysh ret KSRO birinshiliginde bәsekege tүsti 1948 zhyly Almatydagy Mәdeniet zhәne demalys sayabagynda studentterdin kүshimen 27 metrlik ashyk bassejn zhasaldy onda ekinshi respublikalyk birinshilik otti Yu Kabin V Minaev B Elkondievter birneshe ret Қazakstannyn chempiony atandy Қuramyna kazakstandyk G Nikolaev engen KSRO zhүzgishteri 16 Olimpiya ojyndarynda Melburn 1956 4x200 metrlik estafetada Kenes Odagyna algashky kola medaldi әkeldi 1957 zhyly Қaragandyda tungysh zhabyk bassejn iske kosyldy Tәuelsiz Қazakstan derbes katyskan Barselonada otken 25 Olimpiya ojyndaryna 1992 7 zhүzgish al Sidnejde otken 27 Olimpiyaga 2000 8 zhүzgish kosty Olardyn bәri derlik Aziya kurlygynyn үzdikteri ataldy Zhүzu adam agzasyna tigizetin pajdaly әseri zhagynan baska sportka karaganda erekshe oryn alady Zhүzumen turakty shugyldangan adamnyn bulshyk eti үjlesimdi zhetiledi zhүjke tamyry nygayady denedegi zat almasu tynys alu men kan ajnalu zhүjesinin kyzmeti zhaksarady Tagy karanyzBatterflyaj Brass Erkin zhүzu KrolDerekkozderҚazak enciklopediyasy Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet