Жымпиты уезі

Жымпиты уезі — 1920-1928 жылдары болған Қырғыз (1925 жылдан бастап — Қазақ) АСКР Орал губерниясының әкімшілік-аумақтық бірлігі. Орталығы — Жымпиты.

Жымпиты уезі
Әкімшілігі
Ел	КСРО
Кіреді	Орал губерниясы
Әкімшілік орталығы	Жымпиты
Тарихы мен географиясы
Құрылған уақыты	1920
Таратылған уақыты	1928

Орталығы Жымпиты болған Жымпиты уезі 1920 жылы құрылды. Бастапқыда оған келесі болыстар кірді (олардың барлығы көшпелі болды):

Ащысай Бұлдырты Жақсыбай 1-Жымпиты 2-Жымпиты Дуана Қалдығайты Қарабас Қарасу Көкбақты

Көкөзек Көпірліаңқаты Қурайлы Мәтеш Сабынкөл Соналы Тайпақ Тамды Тасоба Тұздыкөл

Өзек Өлеңті Шалқар Шідерті

1920-1923 жылдары апталық уездік «Ерік тілі» газеті шыға бастады.

1923 жылы 1 наурызда Қарабас, Көкбақты, Көпірліаңқаты, Тасоба және Шідерті болыстары жойылды.

1923 жылы 28 маусымда: 1- және 2-Жымпиты, Қарасу, Көкөзек, Құрайлы, Мәтеш, Соналы, Тамды, Тұздыкөл, Өзек және Шалқар болыстары жойылды. Орталығы Жымпиты қаласы болған Жымпиты болысы құрылды. Дуана болысының орталығы Дуанкөл мекенінде, Қалдығайты — Қанкөл мекенінде, Тайпақ — Қызылқұдық мекенінде, Сабынкөл — Қаратөбе ауылында, Бұлдырты — Қоңыркөл мекенінде, Жақсыбай — Азанқазы мекенінде, Ащысай — Қожакелді мекенінде, Өлеңті — Тоқашкөл мекенінде орналасты.

1923 жылы 23 тамызда жойылған Калмыков уезінен Жымпиты уезіне келесі болыстар берілді: Байбарақ көшпелі, Байғұтты, Балықты, Бүйрек көшпенді, Глиненск (орталығы — Глиненский ауылы), Каленый (орталығы — Каленый ауылы), Қаракөл (орталығы — Қызылүй мекені), Қарасамар (орталығы — Қызылқоға ауылы), Карманов (орталығы — Карманов ауылы), Қатыншағыл (орталығы — Қатыншағыл ауылы), Круглый (орталығы — Круглый ауылы) және Сламихин (орталығы — Сламихин ауылы).

Көп ұзамай Байбарақ, Балықты және Бүйрек болыстары жойылды. Байғұтты болысының орталығы Базаркөл мекеніне орналастырылды. Каленый мен Круглый болыстары Орал уезіне берілді.

1923 жылы 2 қазанда Қарасамар болысы Гурьев уезіне берілді.

1924 жылы 13 наурызда Глиненск пен Кармановск болыстары Бөкей губерниясының Жаңақала уезіне, ал Сламихин болысы сол губернияның берілді.

1924 жылдың соңында Гурьев уезінен Индер (орталығы — Құмантөбе мекені) мен Қарасамар болыстары Жымпиты уезіне ауыстырылды. Көп ұзамай Қарасамар болысы Гурьев уезіне берілген Қатыншағыл болысына қосылды.

1928 жылы 17 қаңтарда Жымпиты уезі таратылды. Оның үстіне оның аумағы Орал мен Гурьев округтары арасында бөлінді.

Дереккөздер

1. Сапожников В. В., Шишкин Б. К. Қазақстанның әкімшілік-аумақтық бөлінісі туралы анықтама (тамыз 1920 ж. - желтоқсан 1936 ж.) / Базанова Ф. Н. — Алматы: Қазақ КСР ІІМ мұрағат басқармасы, 1959. — 1500 таралым.