Жеңілтектік

Жеңілтектік — адам мінезіндегі ұнамсыз сипат. Жеңілтектік жеке адамның іс-әрекеттерінде, өзге адамдармен қарым-қатынасында әрбір мән-жайына ой жіберіп, терең ойламай асығыс ой түйетін не жасайтын өзіндік ерекшелік. Жеңілтектік мінездегі табансыздықты білдіріп, адамның кісілік келбеті мен абырой-атағына нұқсан келтіреді.

Ж. мінез жеке адамның -әрекетінде, адамдармен қарым-қатынаста әрбір істің мән-жайына ой жіберіп, ойламай, жай түрде қарайтын асығыс ой түйетін өзіндік ерекшелігі. «Жаңағы абай мен жеңілтек чиновник арасында болған өткір қағысуды да түгел естіген болатын (М.Әуезов)».

Ж-тің бір – , , айнымалы, бір жерде шыдап тұра алмайтын адам. «Дәйексіз шегір көздері қазір-ақ шатынап, сынып кеткелі тұрған шыны тәрізді ()». Ж. мінез ерекшеліктері адамдардың өзара қарым-қатынасында ой жүйесінің дәлелсіз, екендігін де білдіреді. Ж. мінезі жетпейтін ісі мен сөзінде тиянағы жоқ табансыздықты да білдіреді. Ж-тің тағы бір ерекшелігі – , жеңілтек мінезді, ұшып-қонған ұстамсыз, дегбірсізденіп, жеңілтектік қимыл-қозғалысымен ұшып-қонып жүреді. «Артур құсаған ұшқалақтары рюмкесін әлден көтеріп, жымыңдап тұрған-ды ()». Ж.мінездің сипаты ретінде адамның кісілік келбеті мен абырой- нұқсан келтіретін ерекшелік. Жеңілтек қылықты адамда байыптамаушылық, қысқа қайырымдылық, үстірттік жиі байқалады. Ондай адамдарға салиқалы, жауапты істерді атқаруға сенім білдірмейді. «Сол айтқанына кейін өзі «жеңілдік», ұшқарылық болды-ау деп өкінген де болатын. )». Жеңілтек мінез көрсететін адам көпшілік қауым арасында да абыройлы бола алмайды.

Дереккөздер

1. Жантану атауларының түсіндірме сөздігі. — Алматы: "Сөздік-Словарь", 2006. - 384 бет. ISBN 9965-409-98-6
2. “Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9
3. Психология. Энцклопедиялық сөздік. Бас авторлары: Қ. Жарықбаев; О.Саңғылбаев - Алматы 2011- 216 бет. ISBN9965-893-71-3