Жасуша орталығы (клеточный центр) — адам мен жануарлардың барлық және кейбір өсімдік жасушаларында болатын, жасушалардың қамтамасыз ететін органелла.
Жасуша орталығы - цилиндр тәрізді бір-біріне тік бұрыш түзіп орналасатын екі денешік. Бұларды деп атайды. Центриоль қабырғасы әрқайсысы үш микротүтікшеден түзілетін 9 топтан тұрады. Ортасындағы осы екі микротүтікшеден түзілген. Бұл органоид жасушаның бөлінуі кезінде, бөліну ұршығын түзеді. Бөліну ұршығы хромосомалардың полюстерге ажырауын қамтамасыз етеді.
Жасуша орталығы көп жасушалы жануарлардың жасушаларынан, қарапайымдардың және кейбір өсімдіктердің жасушаларынан табылған. Әрбір центриоль ұзындығы 1 мкм шамасындай, цилиндр пішінді. Жасуша орталығы екі құрамдас бөліктен: 1) центриоль, 2) центросферадан тұрады. Жасушаның бөлінуінен бұрын жасуша орталығы екіге бөлініп, екі полюске қарай тартылады. Бұл екі центриольдың арасыңда ахроматин жіпшелері пайда болады. Ол жіпшелердің бір ұшы хромосомалардың центромерлерімен жалғасады. Кейінгі кездегі жүргізілген биохимиялық зерттеулердің нәтижесіңде жасуша орталығы жасушаның бөліну әрекетіне (митоз, мейоз) тікелей қатысатындығы дәлелденді. Жасуша орталығы бөліну арқылы көбейеді.
Дереккөздер
- Биоморфология терминдерінің түсіндірме сөздігі/ - Алматы: "Сөздік-Словарь", 2009. ISBN 9965-822-54-9
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Zhasusha ortalygy kletochnyj centr adam men zhanuarlardyn barlyk zhәne kejbir osimdik zhasushalarynda bolatyn zhasushalardyn kamtamasyz etetin organella Zhasusha ortalygy cilindr tәrizdi bir birine tik burysh tүzip ornalasatyn eki deneshik Bulardy dep atajdy Centriol kabyrgasy әrkajsysy үsh mikrotүtiksheden tүziletin 9 toptan turady Ortasyndagy osy eki mikrotүtiksheden tүzilgen Bul organoid zhasushanyn bolinui kezinde bolinu urshygyn tүzedi Bolinu urshygy hromosomalardyn polyusterge azhyrauyn kamtamasyz etedi Zhasusha ortalygy kop zhasushaly zhanuarlardyn zhasushalarynan karapajymdardyn zhәne kejbir osimdikterdin zhasushalarynan tabylgan Әrbir centriol uzyndygy 1 mkm shamasyndaj cilindr pishindi Zhasusha ortalygy eki kuramdas bolikten 1 centriol 2 centrosferadan turady Zhasushanyn bolinuinen buryn zhasusha ortalygy ekige bolinip eki polyuske karaj tartylady Bul eki centrioldyn arasynda ahromatin zhipsheleri pajda bolady Ol zhipshelerdin bir ushy hromosomalardyn centromerlerimen zhalgasady Kejingi kezdegi zhүrgizilgen biohimiyalyk zertteulerdin nәtizhesinde zhasusha ortalygy zhasushanyn bolinu әreketine mitoz mejoz tikelej katysatyndygy dәleldendi Zhasusha ortalygy bolinu arkyly kobejedi DerekkozderBiomorfologiya terminderinin tүsindirme sozdigi Almaty Sozdik Slovar 2009 ISBN 9965 822 54 9