Бұл мақала әлі тексерістен өтпеді. Тексерілмеген мақалалардағы мәліметтер сенімсіз болуы мүмкін.
|
«Жайнаған туың жығылмай...» - Абайдың 1892 жылы жазған өлеңі.
Көлемі 16 тармақтан тұратын 1 шумақ. Інісі Оспан қайтыс болғанда шығарған топтамасына кіреді. Абай бұл шығармасында қазақ арасында ежелден келе жатқан дүние салған адамның байлық-бағын, батырлығын бірыңғай дәріптеу сарынына берілмей, қайтыс болған інісінің қадір-қасиетін тіпті де басқаша бейнелейді. Оспанды «ер жүрек едің, сол ерлігіңнен танбадың, жомарт едің, сол жомарттығын бұзылмады, ізгі едің, сол жан біткенді жақын тартқан жалын жүрегің суымаған қалпы, жайдары жүзің жабылмаған күйі өттің» деп, інісінің өнегелі өміріне қызықушылығын білдіреді. Осының бәрі бір адамның басына қонған аз бақыт емес, өмірді осылай кешіп өткен адамда арман болмаса керек деген сыңай танытады. Ең ақырында:
Жан біткенге жалынбай, Жақсы өліпсің, япырмай!
- деп бұрын қазақ жырында айтылмаған, тіршілік тілеуін тілеген дүйім жұрттың түсінігіне бүтіндей жат, соны тұжырым жасайды. Бұл Абай ғана айта алған жаңа байлам. Ақынның мағыналы өмірге деген өлім үстіндегі ризалығы. Сөз қадірін түсінетін адамға Оспанның барша асыл қасиеттерін қолға ұстатқандай етіп санап береді де, «сол жақсылығына дақ түсірмей өткен сенде арман жоқ, сен бұл фәнидегі бар міндетіңді атқарып кеткен адамсың» деген тұжырым южасайды.
Өлең алғаш рет ақын шығармаларының 1933 жылғы жинағында жарияланады. Ешқандай өзгеріске ұшырамаған. Ағылшын, қарақалпақ, орыс, ұйғыр тілдеріне аударылған.
Дереккөздер
- Абай. Энциклопедия. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясының» Бас редакциясы, «Атамұра» баспасы, ISBN 5-7667-2949-9
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Bul makala әli tekseristen otpedi Tekserilmegen makalalardagy mәlimetter senimsiz boluy mүmkin Tekserushilerge nuskaulykty oku үshin on zhaktagy korset degendi basynyz Makala tekserushilerge makalany tekserildi dep belgileu үshin bul үlgini alyp tastanyz Makalany tirkelgenine 6 aj bolgan 500 ondeme zhasagan barlyk katysushylar zhәne osy eki sharttyn bireuin bolsada kanagattandyratyn katysushylar tekserildi dep belgilej alady 2015 zhyldyn shildesinen bergi tekserilmegen makalalar myna sanatta tizimdeledi Sanat Uikipediya Tekserilmegen makalalar Osy ajdagy tekserilmegen makalalar sanatyn bastau Osy ajdagy tekserildi dep belgilengen makalalar https kk wikipedia org w index php title Arnajy Zhuyktagy ozgerister amp tagfilter Tekserildi dep belgiledi Bul makalany 2024 04 15 23 04 kezinde 6 aj buryn Aigerimamirgali zhurnaly үlesi songy ret ondedi Tekserilmegender 2165 5 sәuir 2024 Zhajnagan tuyn zhygylmaj Abajdyn 1892 zhyly zhazgan oleni Kolemi 16 tarmaktan turatyn 1 shumak Inisi Ospan kajtys bolganda shygargan toptamasyna kiredi Abaj bul shygarmasynda kazak arasynda ezhelden kele zhatkan dүnie salgan adamnyn bajlyk bagyn batyrlygyn biryngaj dәripteu sarynyna berilmej kajtys bolgan inisinin kadir kasietin tipti de baskasha bejnelejdi Ospandy er zhүrek edin sol erliginnen tanbadyn zhomart edin sol zhomarttygyn buzylmady izgi edin sol zhan bitkendi zhakyn tartkan zhalyn zhүregin suymagan kalpy zhajdary zhүzin zhabylmagan kүji ottin dep inisinin onegeli omirine kyzykushylygyn bildiredi Osynyn bәri bir adamnyn basyna kongan az bakyt emes omirdi osylaj keship otken adamda arman bolmasa kerek degen synaj tanytady En akyrynda Zhan bitkenge zhalynbaj Zhaksy olipsin yapyrmaj dep buryn kazak zhyrynda ajtylmagan tirshilik tileuin tilegen dүjim zhurttyn tүsinigine bүtindej zhat sony tuzhyrym zhasajdy Bul Abaj gana ajta algan zhana bajlam Akynnyn magynaly omirge degen olim үstindegi rizalygy Soz kadirin tүsinetin adamga Ospannyn barsha asyl kasietterin kolga ustatkandaj etip sanap beredi de sol zhaksylygyna dak tүsirmej otken sende arman zhok sen bul fәnidegi bar mindetindi atkaryp ketken adamsyn degen tuzhyrym yuzhasajdy Өlen algash ret akyn shygarmalarynyn 1933 zhylgy zhinagynda zhariyalanady Eshkandaj ozgeriske ushyramagan Agylshyn karakalpak orys ujgyr tilderine audarylgan DerekkozderAbaj Enciklopediya Almaty Қazak enciklopediyasynyn Bas redakciyasy Atamura baspasy ISBN 5 7667 2949 9Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet