Ерден Нығметұлы Әзірбаев (12.7.1912, Батыс Қазақстан облысы, Жәнібек ауданы, Сайқын станция – 14. 1.1975, Алматы қаласы) – химия ғылымдарының докторы (1961), профессор (1962), Қазақстан Ғылым Академиясының мүшесі (1962), Қазақ КСР-інің еңбек сіңірген ғылым қайраткері (1969).
- (1933), аспирантурасын (1937–1940) бітірген.
- 1933–1934 жылы , 1934–1935 жылы Орал педагогикалық институтында жұмыс істеп, осында химикалық кафедрасын ұйымдастырды.
- 1935 жылдан ҚазМУ-да (қазіргі ҚазҰУ) ассистент, доцент, кафедра меңгерушісі, декан (1940–1954)
- 1954–1958 және 1964–1975 жылы Химия ғылымдары институтында лаборатория, бөлім меңгерушісі болды.
- 1958–1964 жылы Қазақстан Ғылым Академиясының Химия-металлургия институтының директоры қызметін атқарды.
Негізгі ғылыми еңбектері көмір, мұнай, ацетилен, органикалық қосылыстар, изиол. активті заттар химиясына, органикалық қосылыстар синтезіне арналған. Әзірбаев органика синтез саласында ацетиленнің жаңа туындыларын және оның изомерлерін зерттеді. Алғаш кокс алу мүмкіндігін анықтады.
Медицинада ісікке карсы қолданылатын «, ауыл шаруашылықтында өсімдік өсуін тездететін «Акпинол», «Фоспинол» препараттарын тапты.
81 авторлық куәлік алған.
Еңбек Қызыл Ту, « (1945) ордендерімен және медальдармен марапатталған.
Дереккөздер
- Қазақ энциклопедиясы
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Erden Nygmetuly Әzirbaev 12 7 1912 Batys Қazakstan oblysy Zhәnibek audany Sajkyn stanciya 14 1 1975 Almaty kalasy himiya gylymdarynyn doktory 1961 professor 1962 Қazakstan Ғylym Akademiyasynyn mүshesi 1962 Қazak KSR inin enbek sinirgen gylym kajratkeri 1969 1933 aspiranturasyn 1937 1940 bitirgen 1933 1934 zhyly 1934 1935 zhyly Oral pedagogikalyk institutynda zhumys istep osynda himikalyk kafedrasyn ujymdastyrdy 1935 zhyldan ҚazMU da kazirgi ҚazҰU assistent docent kafedra mengerushisi dekan 1940 1954 1954 1958 zhәne 1964 1975 zhyly Himiya gylymdary institutynda laboratoriya bolim mengerushisi boldy 1958 1964 zhyly Қazakstan Ғylym Akademiyasynyn Himiya metallurgiya institutynyn direktory kyzmetin atkardy Negizgi gylymi enbekteri komir munaj acetilen organikalyk kosylystar iziol aktivti zattar himiyasyna organikalyk kosylystar sintezine arnalgan Әzirbaev organika sintez salasynda acetilennin zhana tuyndylaryn zhәne onyn izomerlerin zerttedi Algash koks alu mүmkindigin anyktady Medicinada isikke karsy koldanylatyn auyl sharuashylyktynda osimdik osuin tezdetetin Akpinol Fospinol preparattaryn tapty 81 avtorlyk kuәlik algan Enbek Қyzyl Tu 1945 ordenderimen zhәne medaldarmen marapattalgan DerekkozderҚazak enciklopediyasyBul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet