Дулыға - сарбаздардың ұрысқа кірерде киетін темір немесе басқа да берік материалдан жасалған бас киім. Түркі жауынгерлері дулығасының екі жағы мен артқы етегіне темір тор тағылатын болған. Дулығалар жасалуына қарай бірнеше түрге бөлінген. Ең көне түрі көбелі дулығалар киіз, мата, теріден тігілген бас киімге сүйек, металл көбелерді бастыра тігіп жасалынған. Көбелері бас киім астарына қайыспен не шегемен бекітілген. Мұндай дулығалар көбіне көбе сауытпен киілген. Қаттама дулығалар пішінде жасалып, жібек матадан тігілген астарының ішіне жүн, мақта, кіреуке үзіктері салынған. Кейде бетті қорғау үшін маңдайдан төмен темір тілшелер орнатылады. Орта ғасырлардан бастап дулығалар темірден жасалды. Ыңғайлы болу үшін олар, көбінесе, бірнеше бөліктен құрастырылып, кұрама дулыға деп аталды. Темір дулығаның бір түрі металдан тұтастай құйылып, тұтас дулыға деп аталды. Тұтас дулығаның кейбіреуінде бетті жауып тұру үшін темір томағалары болған. Томағалы дулығалардың қорғаныстық қана емес, ырымдық, магиялық та сипаты болды.
Дереккөздер
- Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Әскери іс. Алматы:"Мектеп" ААҚ , 2001
- Айбын. Энциклопедия. / Бас редакторы Б.Ө.Жақып. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. ISBN 9965-893-73-Х
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Dulyga sarbazdardyn uryska kirerde kietin temir nemese baska da berik materialdan zhasalgan bas kiim Tүrki zhauyngerleri dulygasynyn eki zhagy men artky etegine temir tor tagylatyn bolgan Dulygalar zhasaluyna karaj birneshe tүrge bolingen En kone tүri kobeli dulygalar kiiz mata teriden tigilgen bas kiimge sүjek metall kobelerdi bastyra tigip zhasalyngan Kobeleri bas kiim astaryna kajyspen ne shegemen bekitilgen Mundaj dulygalar kobine kobe sauytpen kiilgen Қattama dulygalar pishinde zhasalyp zhibek matadan tigilgen astarynyn ishine zhүn makta kireuke үzikteri salyngan Kejde betti korgau үshin mandajdan tomen temir tilsheler ornatylady Orta gasyrlardan bastap dulygalar temirden zhasaldy Yngajly bolu үshin olar kobinese birneshe bolikten kurastyrylyp kurama dulyga dep ataldy Temir dulyganyn bir tүri metaldan tutastaj kujylyp tutas dulyga dep ataldy Tutas dulyganyn kejbireuinde betti zhauyp turu үshin temir tomagalary bolgan Tomagaly dulygalardyn korganystyk kana emes yrymdyk magiyalyk ta sipaty boldy DerekkozderҚazak tili terminderinin salalyk gylymi tүsindirme sozdigi Әskeri is Almaty Mektep AAҚ 2001 Ajbyn Enciklopediya Bas redaktory B Ө Zhakyp Almaty Қazak enciklopediyasy 2011 ISBN 9965 893 73 HBul әskeri is turaly makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz