Дебет (лат. debet – ол борышты) – сол жақтағы бөлігі. Бухгалтердің есеп шоттарында шаруашылық операциялары екі қайтара жазу тәсілімен тіркеледі‚ бұл орайда олардың әрқайсысының сомасы бір мезгілде екі шот бойынша – бірінің дебеті‚ екіншісінің кредиті бойынша жазылады. Актив шоттарда дебет бойынша басқа кәсіпорындар мен жекелеген тұлғалардың осы кәсіпорынға берешегі‚ яғни дебиторлық дейтін көрсетіледі. Дебеттік қалдық актив және актив-пассив шоттарда болады.
Ақшаның, тауар-материалдық құндылықтардың‚ т.б. қозғалысының жай-күйін тіркеу үшін пайдаланылатын шоттардың дебетнде әр айдың басында осы құндылықтардың бар-жоғы және ай бойына келіп түсуі көрсетіледі. көздерінің жай-күйін және түсуін тіркеуге пайдаланылатын шоттардың дебетінде осы көздердің азаюын туғызатын операциялар көрсетіледі. Бухгалтерлік есепте әрбір операция екі рет: бір шоттың дебетінде және екінші шоттың кредитінде жүргізіледі. Активте дебет көбеюді, ал пассивте – азаюды білдіреді.
Дереккөздер
- Банк терминдері мен ұғымдарының қазақша-орысша сөздігі. / Ғ. Сейіткасымов, Б. Бейсенғалиев, Ж. Бекболатұлы — Алматы: Экономика, 2006. ISBN 9965-783-20-9
- Орысша-қазақша заңдық түсіндірме сөздік-анықтамалық. — Алматы: «Жеті жарғы» баспасы, 2008 жыл. ISBN 9965-11-274-6
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Debet lat debet ol boryshty sol zhaktagy boligi Buhgalterdin esep shottarynda sharuashylyk operaciyalary eki kajtara zhazu tәsilimen tirkeledi bul orajda olardyn әrkajsysynyn somasy bir mezgilde eki shot bojynsha birinin debeti ekinshisinin krediti bojynsha zhazylady Aktiv shottarda debet bojynsha baska kәsiporyndar men zhekelegen tulgalardyn osy kәsiporynga bereshegi yagni debitorlyk dejtin korsetiledi Debettik kaldyk aktiv zhәne aktiv passiv shottarda bolady Akshanyn tauar materialdyk kundylyktardyn t b kozgalysynyn zhaj kүjin tirkeu үshin pajdalanylatyn shottardyn debetnde әr ajdyn basynda osy kundylyktardyn bar zhogy zhәne aj bojyna kelip tүsui korsetiledi kozderinin zhaj kүjin zhәne tүsuin tirkeuge pajdalanylatyn shottardyn debetinde osy kozderdin azayuyn tugyzatyn operaciyalar korsetiledi Buhgalterlik esepte әrbir operaciya eki ret bir shottyn debetinde zhәne ekinshi shottyn kreditinde zhүrgiziledi Aktivte debet kobeyudi al passivte azayudy bildiredi DerekkozderBank terminderi men ugymdarynyn kazaksha oryssha sozdigi Ғ Sejitkasymov B Bejsengaliev Zh Bekbolatuly Almaty Ekonomika 2006 ISBN 9965 783 20 9 Oryssha kazaksha zandyk tүsindirme sozdik anyktamalyk Almaty Zheti zhargy baspasy 2008 zhyl ISBN 9965 11 274 6 Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 zhyl ISBN 5 89800 123 9 X tomBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul zan salasyna arnalgan zhana makalaga bastama Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektesuinizdi surajmyz Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz