Графикалық процессор (ағылш. graphics processing unit, GPU) — графикалық рендерингті орындайтын дербес компьютердің немесе ойын консолінің жеке құрылғысы; 2010 жылдардың басында графикалық процессорлар басқа құрылғыларда: планшеттік компьютерлерде, ендірілген жүйелерде, сандық теледидарларда жаппай қолданыла бастады.
Заманауи графикалық процессорлар компьютерлік графиканы өңдеуде және көрсетуде өте тиімді, мамандандырылған құбыр архитектурасының арқасында олар әдеттегі орталық процессорға қарағанда графикалық ақпаратты өңдеуде әлдеқайда тиімді.
Заманауи бейне адаптерлердегі графикалық процессор үш өлшемді графиканың үдеткіші ретінде қолданылады.
Оны дискретті графикалық картаның бөлігі ретінде де, интеграцияланған шешімдерде де қолдануға болады (Солтүстік көпірге немесе гибридті процессорға салынған).
Сипаттамасы
Процессормен салыстырғанда айрықша ерекшеліктері:
текстуралар мен күрделі графикалық объектілерді есептеу жылдамдығын арттыруға бағытталған сәулет;
шектеулі командалар жиынтығы.
GPU-дің Жоғары есептеу қуаты архитектураның ерекшеліктерімен түсіндіріледі. Қазіргі заманғы CPU-да ядролардың саны аз (GPU-мен салыстырғанда), ал GPU бастапқыда көптеген ядролары бар көп ағынды құрылым ретінде жасалған. Архитектурадағы айырмашылық жұмыс принциптеріндегі айырмашылықты анықтайды. Егер CPU архитектурасы ақпаратты дәйекті өңдеуді көздейтін болса, онда GPU Тарихи түрде компьютерлік графиканы өңдеуге арналған, сондықтан жаппай параллельді есептеулерге арналған.
Осы екі архитектураның әрқайсысының өзіндік артықшылықтары бар. CPU дәйекті тапсырмалармен жақсы жұмыс істейді. Өңделетін ақпараттың үлкен көлемімен GPU айқын артықшылыққа ие. Шарт бір ғана - есепте параллелизм байқалуы керек.
Графикалық процессорлар көптеген практикалық есептеу есептерін олардың көмегімен оңай шешуге болатын және көп ядролы жүйелерге қарағанда жылдамырақ болатын Даму нүктесіне жетті. Болашақ есептеу архитектуралары параллель ядролардан тұратын және көп ядролы процессорлармен байланыста жұмыс істейтін графикалық процессорлары бар гибридті жүйелерге айналады. Профессор Джек Донгарра (Jack Dongarra), Директор Инновационной вычислительной лаборатории Университета штата Теннесси, 2011
Графикалық процессорлардың заманауи модельдерін (бейне адаптерінің бөлігі ретінде) жалпы есептеулер үшін толығымен қолдануға болады (GPGPU қараңыз). Бұған мысал ретінде 5700XT (AMD-ден) немесе GTX 1660 Super (nVidia-дан) чиптерін келтіруге болады.
Сыртқы графикалық процессор (eGPU)
Сыртқы GPU-бұл компьютер корпусының сыртында орналасқан GPU. Сыртқы графикалық процессорлар кейде ноутбуктермен бірге қолданылады. Ноутбуктерде жедел жады (RAM) және жеткілікті қуатты орталық процессор (CPU) болуы мүмкін, бірақ көбінесе қуатты графикалық процессор жетіспейді, оның орнына қуаты аз, бірақ энергияны үнемдейтін интеграцияланған графикалық чип қолданылады. Кірістірілген графикалық чиптер әдетте соңғы ойындарды ойнату үшін немесе бейнені өңдеу сияқты басқа графикалық қарқынды тапсырмалар үшін жеткілікті күшті емес.
Сондықтан графикалық процессорды ноутбуктің кейбір сыртқы шиналарына қосу мүмкіндігі болған жөн. PCI Express-бұл мақсат үшін жиі қолданылатын жалғыз шина. Порт, мысалы, ExpressCard немесе mPCIe порты (PCIe × 1, сәйкесінше 5 немесе 2,5 Гбит / с дейін) немесе Thunderbolt 1, 2 немесе 3 порты (PCIe × 4, сәйкесінше 10, 20 немесе 40 Гбит / с дейін) болуы мүмкін. Бұл порттар тек кейбір ноутбуктер үшін қол жетімді.
Сыртқы GPU жеткізушілердің ресми қолдауына ие болмады. Алайда, бұл энтузиастардың eGPU параметрлерін енгізуіне кедергі болмады.
Бағдарламалық қамтамасыз ету
Бағдарламалық деңгейде бейне процессор есептеулерді (үш өлшемді графиканы есептеу) ұйымдастыруға арналған қолданбалы бағдарламалаудың белгілі бір интерфейсін (API) пайдаланады.
Ең алғашқы үдеткіштер Voodoo Graphics графикалық процессорларына негізделген графикалық карталар үшін 3dfx Interactive әзірлеген үш өлшемді графика үшін Glide — API қолданды.
Графикалық карталардағы үдеткіштердің ұрпақтарын олар қолдайтын DirectX және OpenGL нұсқаларына сәйкес санауға болады.
Дереккөздер
- http://www.ot.ru/press20110215.html Мұрағатталған 8 қыркүйектің 2011 жылы.
- http://www.nvidia.ru/page/gpu_computing.html
- http://forum.tabletpcreview.com/threads/diy-egpu-on-tablet-pcs-experiences-benchmarks-setup-ect.40268/
- http://www.techradar.com/news/computing-components/graphics-cards/how-to-make-an-external-laptop-graphics-adaptor-915616
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Grafikalyk processor agylsh graphics processing unit GPU grafikalyk renderingti oryndajtyn derbes kompyuterdin nemese ojyn konsolinin zheke kurylgysy 2010 zhyldardyn basynda grafikalyk processorlar baska kurylgylarda planshettik kompyuterlerde endirilgen zhүjelerde sandyk teledidarlarda zhappaj koldanyla bastady Zamanaui grafikalyk processorlar kompyuterlik grafikany ondeude zhәne korsetude ote tiimdi mamandandyrylgan kubyr arhitekturasynyn arkasynda olar әdettegi ortalyk processorga karaganda grafikalyk akparatty ondeude әldekajda tiimdi Zamanaui bejne adapterlerdegi grafikalyk processor үsh olshemdi grafikanyn үdetkishi retinde koldanylady Ony diskretti grafikalyk kartanyn boligi retinde de integraciyalangan sheshimderde de koldanuga bolady Soltүstik kopirge nemese gibridti processorga salyngan SipattamasyProcessormen salystyrganda ajryksha erekshelikteri teksturalar men kүrdeli grafikalyk obektilerdi esepteu zhyldamdygyn arttyruga bagyttalgan sәulet shekteuli komandalar zhiyntygy GPU din Zhogary esepteu kuaty arhitekturanyn erekshelikterimen tүsindiriledi Қazirgi zamangy CPU da yadrolardyn sany az GPU men salystyrganda al GPU bastapkyda koptegen yadrolary bar kop agyndy kurylym retinde zhasalgan Arhitekturadagy ajyrmashylyk zhumys principterindegi ajyrmashylykty anyktajdy Eger CPU arhitekturasy akparatty dәjekti ondeudi kozdejtin bolsa onda GPU Tarihi tүrde kompyuterlik grafikany ondeuge arnalgan sondyktan zhappaj paralleldi esepteulerge arnalgan Osy eki arhitekturanyn әrkajsysynyn ozindik artykshylyktary bar CPU dәjekti tapsyrmalarmen zhaksy zhumys istejdi Өndeletin akparattyn үlken kolemimen GPU ajkyn artykshylykka ie Shart bir gana esepte parallelizm bajkaluy kerek Grafikalyk processorlar koptegen praktikalyk esepteu esepterin olardyn komegimen onaj sheshuge bolatyn zhәne kop yadroly zhүjelerge karaganda zhyldamyrak bolatyn Damu nүktesine zhetti Bolashak esepteu arhitekturalary parallel yadrolardan turatyn zhәne kop yadroly processorlarmen bajlanysta zhumys istejtin grafikalyk processorlary bar gibridti zhүjelerge ajnalady Professor Dzhek Dongarra Jack Dongarra Direktor Innovacionnoj vychislitelnoj laboratorii Universiteta shtata Tennessi 2011 Grafikalyk processorlardyn zamanaui modelderin bejne adapterinin boligi retinde zhalpy esepteuler үshin tolygymen koldanuga bolady GPGPU karanyz Bugan mysal retinde 5700XT AMD den nemese GTX 1660 Super nVidia dan chipterin keltiruge bolady Syrtky grafikalyk processor eGPU Syrtky GPU bul kompyuter korpusynyn syrtynda ornalaskan GPU Syrtky grafikalyk processorlar kejde noutbuktermen birge koldanylady Noutbukterde zhedel zhady RAM zhәne zhetkilikti kuatty ortalyk processor CPU boluy mүmkin birak kobinese kuatty grafikalyk processor zhetispejdi onyn ornyna kuaty az birak energiyany үnemdejtin integraciyalangan grafikalyk chip koldanylady Kiristirilgen grafikalyk chipter әdette songy ojyndardy ojnatu үshin nemese bejneni ondeu siyakty baska grafikalyk karkyndy tapsyrmalar үshin zhetkilikti kүshti emes Sondyktan grafikalyk processordy noutbuktin kejbir syrtky shinalaryna kosu mүmkindigi bolgan zhon PCI Express bul maksat үshin zhii koldanylatyn zhalgyz shina Port mysaly ExpressCard nemese mPCIe porty PCIe 1 sәjkesinshe 5 nemese 2 5 Gbit s dejin nemese Thunderbolt 1 2 nemese 3 porty PCIe 4 sәjkesinshe 10 20 nemese 40 Gbit s dejin boluy mүmkin Bul porttar tek kejbir noutbukter үshin kol zhetimdi Syrtky GPU zhetkizushilerdin resmi koldauyna ie bolmady Alajda bul entuziastardyn eGPU parametrlerin engizuine kedergi bolmady Bagdarlamalyk kamtamasyz etuBagdarlamalyk dengejde bejne processor esepteulerdi үsh olshemdi grafikany esepteu ujymdastyruga arnalgan koldanbaly bagdarlamalaudyn belgili bir interfejsin API pajdalanady En algashky үdetkishter Voodoo Graphics grafikalyk processorlaryna negizdelgen grafikalyk kartalar үshin 3dfx Interactive әzirlegen үsh olshemdi grafika үshin Glide API koldandy Grafikalyk kartalardagy үdetkishterdin urpaktaryn olar koldajtyn DirectX zhәne OpenGL nuskalaryna sәjkes sanauga bolady Derekkozderhttp www ot ru press20110215 html Muragattalgan 8 kyrkүjektin 2011 zhyly http www nvidia ru page gpu computing html http forum tabletpcreview com threads diy egpu on tablet pcs experiences benchmarks setup ect 40268 http www techradar com news computing components graphics cards how to make an external laptop graphics adaptor 915616