Венеция кинофестивалі

Венеция халықаралық кинофестивалі (итал. Mostra Internazionale d'Arte Cinematografica della Biennale di Venezia) — әлемдегі ең ескі халықаралық кинофестиваль. Италиялық диктатор Бенито Муссолини бастамасымен 1932 жылы құрылған. Қазіргі уақытта, фестиваль әдетте тамыз және қыркүйек айларында Венецияның аралында өткізіледі. Бас жүлдесі — « марапаты. Фестивальдің барлық секциялардың нәтижесі бойынша Луиджи Де Лаутентис жүлдесі сыйға тартылады.

Фестивальді көрсетілім төмендегідей бөлімдерден тұрады:

• Негізгі программа
  • Бас конкурс
  • "Көкжиектер" программасы (Orizzonti)
  • Қысқаметражды фильмдер конкурсы (Corto Cortissimo)
  • Конкурстан тыс көрсетілім
• Кинонарық
• Тәуелсіз және параллель киносы секциясы
  • Халықаралық сыншылық апталығы (Settimana Internazionale della Critica)
  • Авторлық кино конкурсы (Giornate degli Autori)

Негізгі программа

Бас конкурс

Бас конкурста бұқараға көрсетілмеген және өзге фестивальдарға қатыспаған жалпы саны 20-дан аспайтын фильмдер қатысады. Фильмдерді іріктеумен бес көмекшінің жәрдемімен фестиваль директоры және шақырылған мамандар айналысады. Іріктелген фильмдер тізімі ресми жариялағанға дейін құпияда сақталып тұрады. Бас конкурстың халықаралық әділқазы алқасына кино саласында және басқа өнер салаларында еңбек етіп жүрген 7-9 адам тағайындалады. Бас конкурс алқасы келесі жүлделерді марапаттайды:

• Алтын арыстан – фестивальдің ең үздік фильміне
• Күміс арыстан – ең үздік режиссерге
• Қазылар алқасының бас жүлдесі
• Ең үздік еркек роліне Вольпи Кубогы – үздік актерге
• Ең үздік әйел роліне Вольпи Кубогы – үздік актрисаға
• Марчелло Мастроянни жүлдесі – үздік жас актер немесе актрисаға
• Osella – үздік сценарий, операторлық жұмыс, техникалық жетістіктер, т.б.
• Әділқазылар алқасының арнайы жүлдесі – алқа қалауы бойынша режиссерге, актерге немесе актрисаға (конкурсқа қатысқан фильмде жұмыс жасаған) кино өнеріне елеулі еңбегі сіңгені үшін беріледі

Конкурс ережелері бойынша Алтын арыстанды алған фильм Вольпи Кубогына үміткер бола алмайды.

1934–1942 жылдар аралығында бас жүлде Муссолини Кубогы болатын.

"Көкжиектер" программасы (Orizzonti)

Программаға кинематограф дамуындағы жаңа көкжиектерді назарға ұсынатын көркем және деректі фильмдер қатысады. Қазылар алқасына кино және басқа өнер салаларында еңбек етіп жүрген 3 немесе 5 адам тағайындалады. "Көкжиектер" программасының жүлделері:

• Orizzonti – программаның үздік көркем фильміне
• Orizzonti DOC – программаның үздік деректі фильміне

Қысқаметражды фильмдер конкурсы (Corto Cortissimo)

Анимациялық және қысқа метражды (20 минутке дейін) фильмдер байқауы. Қазылар алқасы 3 адамнан тұрады. Тағайындалатын жүлделері:

• Corto Cortissimo арыстаны – үздік қысқа метражды фильмге
• UIP жүлдесі ( пен бірлескен шара) – үздік еуропалық қысқа метражды фильмге
• Special Mention – қазылардың арнайы жүлдесі

Конкурстан тыс көрсетілім

Фестиваль программасының осы бөлімінде осы жылы шыққан үздік фильмдер көрсетіледі. Олардың саны 6-дан аспайды. Әдетте программада өткен жылы жүлделермен марапатталған фильмдер қатысады. Программаға тек әлемдік тұсаукесерлер қатыса алады.

Кинонарық

Фестиваль өтіп жатқан уақыт бойы жүргізіледі. Ірі сауда компаниялары киноөндірістің соңғы жетістіктерін назарға ұсынады. Фестиваль кинонарыққа өзінің инфрақұрылымын көрсетеді.

Тәуелсіз және параллель киносы секциясы

Италияның Ұлттық киносыншылары бірлестігі мен Италия киноөндірушілердің Ұлттық ассоциациясы бірлесіп іріктелетін фильмдер қатысады. Екі программадан тұрады. Өткізу ережелері мен секция жүлделерін екі ұжым өздері қалауынша анықтайды.

Лиуджи де Лаурентис жүлдесі

Фестивальдің негізгі және тәуелсіз программасына қатысқан кез-келген дебюттік жұмыс Луиджи Лаурентис жүлдесіне үміткер бола алады. Жүлде қазылар алқасына бір кинопродюсерді қосқанда әр түрлі мемлекеттерден таңдалған кино және мәдениет қайраткерлері таңдалады. Жүлденің қаржылай бөлігі (100000 АҚШ доллары) фильмнің режиссері мен продюсері арасында теңдей екіге бөлінеді. Ертеректе режиссерге Kodak компаниясынан болашақ фильмдеріне кинотаспа алуға сертификат сыйға тартылатын.

Фестивальдің қазақстандық лауреаттары

Наталья Орынбасарова - Вольпи Кубогы ("Алғашқы ұстаз", 1966 ж.)

Дереккөздер

1. Anderson, Ariston Venice: David Gordon Green's 'Manglehorn,' Abel Ferrara's 'Pasolini' in Competition Lineup. The Hollywood Reporter.
2. Addio, Lido: Last Postcards from the Venice Film Festival. Time.

Сыртқы сілтемелер

• Венеция кинофестивалінің ресми сайты (итал.) (ағыл.)