Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Вячеслав Чорновил (укр. В'ячеслав Максимович Чорновіл; 24 желтоқсан 1937 жыл - 25 наурыз 1999 жыл) — украин саясаткері, журналист, публицист, 80-жылдардың ортасынан бергі ұлт-азаттық қозғалыс жетекшілерінің бірі, Украина Хельсинки одағының тең төрағасы, Украина Батыры, Украинаның мемлекеттік егемендігі туралы Декларация және Украинаның тәуелсіздігі туралы Декларация актісі авторларының бірі.
| Вячеслав Чорновил | |
| В'ячеслав Максимович Чорновіл | |
 | |
| Туған күні | |
|---|---|
| Туған жері | Киев облысы, Звенигород ауданы, Ерки ауылы |
| Қайтыс болған күні | |
| Қайтыс болған жері |
|
| Партиясы | Украинаның Халық Рухы |
| Мансабы | журналист, Украина Жоғарғы Радасының депутаты |
| Әкесі | Максим Иосифович Чорновил |
| Анасы | Килина Харитоновна Терещенко |
| Жұбайлары | Елена Тимофеевна Антонив, Атена Васильевна Пашко |
| Балалары | Андрей және Тарас |
| Марапаттары | Т.Г.Шевченко атындағы Киев мемлекеттік университеті |
Білімі және жеке өмірі
1937 жылы 24 желтоқсанда Киев облысы, Звенигород ауданы, Ерки ауылында (қазіргі Черкасск облысы, Катеринополь ауданы) ауыл мұғалімі отбасында дүниеге келген. 1946 жылы ол отбасымен бірге Ольховец ауылына көшіп келіп, бірден мектептің екінші сыныбына барады. 1955 жылы мектепті бітіріп, Тарас Шевченко атындағы Киев мемлекеттік университетінің филология факультетіне оқуға түседі. Екінші курста журналистика факультетіне ауысты. 1958 жылы оның саяси көзқарасына байланысты алғашқы қиыншылықтары туындап, бір жылға Ждановқа домна пешін салуға кетуге мәжбүр болды. 1960 жылы Вячеслав Чорновиль университетті үздік бітіріп, «Борис Гринченконың публицистикасы» атты кандидаттық диссертациясын қорғады.
Отбасы
Әкесі Максим Иосифович Чорновил (1909-1987) - украин тілі мен украин әдебиетінің мұғалімі. Анасы Килина Харитоновна Терещенко (1909-1985) бастауыш сынып мұғалімі болған. Әпкесі Валентина Максимовна Чорновиль (1948 ж.т.).
Бірінші әйелі Елена Тимофеевна Антонив (1937 ж. 17 қараша – 1986 ж. 2 ақпан) – диссидент, жол апатынан қайтыс болды.
Ұлы Андрей Чорновиль (1962 жылы 21 маусымда туған) - 2002-2006 жылдары Львов облыстық кеңесінің депутаты, 2004 жылғы шілдеде Украинадағы украин ұлтшылдарының ұйымы партиясының қысқа мерзімді жетекшісі, 2004 жылғы президенттік сайлауда өзін-өзі ұсынған кандидат.
Ұлы Тарас Чорновил (1964 жылы 1 шілдеде туған) – 2000 жылдан Украина Жоғарғы Радасының халық депутаты (2000 жылы НРУ, 2002 жылы «Реформалар және тәртіп» партиясынан, 2006 және 2007 жылдары Аймақтар партиясынан сайланды).
Екінші әйелі Атена Васильевна Пашко (10.10.1937 ж.т.) – ақын, Бүкіл украиндық әйелдер одағының төрағасы.
Өгей қызы Ирина Васильевна Волицкая-Зубко (бірінші некеден Атена Пашконың қызы) - Львов театрының режиссері.
Мансабы
1960-1963 жж - Львов телестудиясында жастарға арналған басылымдардың редакторы, аға редакторы. Әдебиет сыншысы болып жұмыс істеді. 1963-1964 жж - Вышгородта тұрып, Киев су электр станциясының құрылысында жұмыс істеді.
1964-1965 жж – «Жас гвардия» газетінде жұмыс істеді.
1965 жылы 4 қыркүйекте Вячеслав Чорновил, Василий Стус және Иван Дзюба украиндық антисоветтік зиялы қауымның тұтқындалуына наразылық білдірді. Бұл үшін Чорновиль Жас гвардиядан шығарылды. Одан кейін «Оқырман досы» газетіне әдеби қызметкер болып жұмысқа орналасты.
1965 жылы айғақ беруден бас тартқаны үшін үш айға мәжбүрлі еңбекке тартылған.
1967 жылы қарашада алпысыншы жылдардағы деректі жинағы шыққаннан кейін (Лихо з Розуму) ол қатаң режимдегі колонияда алты жылға сотталды.
1969 жылы мерзімінен бұрын босатылғаннан кейін Закарпатиядағы метеостанцияда бақылаушы, Одесса облысындағы ежелгі Тира қазбаларында археологиялық экспедицияда қазушы, Львовтағы Скнылив теміржол станциясында жүк тиеуші болып жұмыс істеді.
1970 жылдан бастап ол «Украина хабаршысы» астыртын журналын шығарды, ол үшін 1972 жылы екінші рет сотталды - алты жылға қатаң режимдегі колонияда және үш жыл қуғында болды. Жазасын Мордовия мен Якутияда өтеген. 1978 жылы бостандыққа шықты.
1975 жылы Борис Пенспен бірге ол лагерьдің күнделікті өмірінің хроникасы кітабын жазды.
1978 жылы халықаралық ПЕН-клубқа қабылданды.
1979 жылы 22 мамырда Украина Хельсинки тобына мүше болды.
1980 жылы сәуірде үшінші рет тұтқындалып, Якутияға бес жылға жер аударылды. Нақты себеп – оппозициялық баяндамаларға қатысу және Хельсинки тобына мүше болу. Бұған наразылық ретінде ол 120 күн бойы аштық жариялады.
1983 жылы босатылжы, бірақ Украинаға бару құқығы болмады. Осы кезеңде Покровск қаласындағы құрылыс материалдары зауытында отыншы болып жұмыс істеді.
1985 жылы Украинаға оралды. Львов Горремстройтрестіде және интернатта отыншы болып жұмыс істеді. Көп ұзамай ол қайтадан саяси қызметке кірісті.
1988 жылы шетелдік журналистке сұхбат бергеннен кейін олар Чорновильді кеңестік азаматтығынан айыруға тырысты, бірақ ол әлемнің барлық елдерін оны қабылдамауға шақырды. Сол жылы ол басқа диссиденттермен бірге Украина Хельсинки одағын құрды - бұл Кеңес үкіметіне саяси оппозицияның алғашқы әрекеті болды.
1989 жылдың 8-10 қыркүйегінде Чорновилдің қатысуымен Украинаның Қайта құру халықтық рухы (кейінірек - Украина Халық Рухы) құрылды.
1990 жылы 30 наурызда 7 үміткермен (бір мандатты округте) 68,60% дауыс жинап, Украинаның халық депутаты болып сайланды.
1990-1992 жж - Львов облыстық кеңесінің төрағасы және облыстық атқару комитетінің басшысы.
1991 жылы Украинада өткен бірінші президенттік сайлауда 7 420 727 дауыс (23,27%) жинап, екінші орынды иеленді.
1991 жылы қазанда Ұлы Казак Радасында украин казактарының гетманы болып сайланды.
1992 жылы желтоқсанда НРУ-ның IV Бүкіл украиналық жиналысында Чорновиль партияның жалғыз басшысы болып сайланды.
1994 жылы наурызда Вячеслав Чорновил екінші рет Украинаның халық депутаты болып сайланды (62,52% дауыс, 15 үміткер).
1995 жылдан қайтыс болғанға дейін Еуропа Кеңесі Парламенттік Ассамблеясындағы (ПАСЕ) Украина делегациясының мүшесі болды.
1995-1998 жж - ЧАС /Time/ газетінің тәуелсіз қоғамдық-саяси қызметінің бас редакторы
1998 жылы Жоғарғы Радаға сайлауда үшінші рет Украинаның халық депутаты болып сайланды.
Журналистика және журналистика саласындағы Т.Шевченко атындағы Украина Мемлекеттік сыйлығының лауреаты (1996). Николас Томалин атындағы халықаралық журналистика сыйлығының лауреаты (1975). 1997 жылы V дәрежелі Ярослав Мудрый орденімен марапатталды.
Өлімі
1999 жылы 25 наурызда Вячеслав Черновиль белгісіз жағдайда жол апатынан қайтыс болды. Вячеслав Черновильдің серіктері мен туыстары әлі күнге дейін оның өлімін саяси қастандық деп санайды. Көпшілік мұны алдағы президент сайлауы қарсаңындағы саяси қастандық деп біледі. Бас прокурордың бұрынғы орынбасары Николай Голомша Чорновил апаттан кейін кастетпен жасалған бірнеше соққымен аяқталды деп болжайды. Киевтегі Вячеслав Черновольді жерлеу рәсіміне 200 мыңға дейін адам жиналды.
Оның өліміне қатысты тергеу ондаған жыл өтсе де аяқталмады, енді шындықты анықтау мүмкін болмайтын сияқты - дәлелдемелердің көпшілігі физикалық түрде жойылды, кейбір куәгерлер (немесе сол оқиғаларға қатысушылар) қайтыс болды. Черновиль жақтастары кісі өлтіруді ұйымдастырды деп айыпталған полиция генералдары Фаре мен Кравченко де тірі емес. Сондай-ақ апаттан бірнеше ай өткен соң уланып қалды деген КамАЗдың кабинасында болған тракторист Иван Шолом да жоқ. Өкінішке орай, Черновиль өмірінің соңғы жылдарындағы шығармасы – «Халық қозғалысы» да жойылды. Қазір оның тірі бұрынғы жақтастары мен қатысушыларының көпшілігі мүлдем басқа нәрселермен айналысады. Тіпті оның туған ұлы да оның әкесі өмір бойы қарсы күрескен Виктор Медведчук телеарналарының резиденті болды.
Галарея
| Львов қаласындағы ескерткіш | Хмельницкий қаласындағы бюст | Киевтегі Вячеслав Чорновильдің қабірі | |
|---|---|---|---|
 |  |  |
Дереккөздер
- Чорновол Вячеслав https://parlament.ua/ru/dossier/chornovol-vyacheslav/
- Вячеслав Чорновил Viacheslav Chornovil https://www.peoples.ru/state/politics/viacheslav_chornovil/
- ВЯЧЕСЛАВ ЧОРНОВИЛ Украинский политический деятель http://facecollection.ru/people/vyacheslav-chornovil
- Чорновил Вячеслав Максимович https://lb.ua/file/person/2434_chornovil_vyacheslav_maksimovich_.html
- Черновол Вячеслав https://file.liga.net/persons/vyacheslav-chornovil
- Чорновил Вячеслав Максимович (24.12.1937 – 25.03.1999) Источник: https://www.bibliofond.ru/view.aspx?id=38229 © Библиофонд
- Вячеслав Чорновил: 4 подвига и жизнь во имя независимости Украины http://www.profi-forex.org/wiki/chornovol-v.html
- 80 лет назад родился Вячеслав Чорновол. Семь фактов из жизни Героя Украины https://2day.kh.ua/ru/news/80-let-nazad-rodilsya-vyacheslav-chornovol-sem-faktov-iz-zhizni-geroya-ukrainy
- Вячеслав Черновол: биография выдающегося украинца https://24tv.ua/ru/vjacheslav-chornovol-biografija-smert-vse-o-dtp-foto_n1578648
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Vyacheslav Chornovil ukr V yacheslav Maksimovich Chornovil 24 zheltoksan 1937 zhyl 25 nauryz 1999 zhyl ukrain sayasatkeri zhurnalist publicist 80 zhyldardyn ortasynan bergi ult azattyk kozgalys zhetekshilerinin biri Ukraina Helsinki odagynyn ten toragasy Ukraina Batyry Ukrainanyn memlekettik egemendigi turaly Deklaraciya zhәne Ukrainanyn tәuelsizdigi turaly Deklaraciya aktisi avtorlarynyn biri Vyacheslav ChornovilV yacheslav Maksimovich ChornovilTugan kүni24 zheltoksan 1937 1937 12 24 Tugan zheriKiev oblysy Zvenigorod audany Erki auylyҚajtys bolgan kүni25 nauryz 1999 1999 03 25 61 zhas Қajtys bolgan zheri Ukraina Kiev oblysy Borispol audany IvankovPartiyasyUkrainanyn Halyk RuhyMansabyzhurnalist Ukraina Zhogargy Radasynyn deputatyӘkesiMaksim Iosifovich ChornovilAnasyKilina Haritonovna TereshenkoZhubajlaryElena Timofeevna Antoniv Atena Vasilevna PashkoBalalaryAndrej zhәne TarasMarapattaryT G Shevchenko atyndagy Kiev memlekettik universitetiBilimi zhәne zheke omiri1937 zhyly 24 zheltoksanda Kiev oblysy Zvenigorod audany Erki auylynda kazirgi Cherkassk oblysy Katerinopol audany auyl mugalimi otbasynda dүniege kelgen 1946 zhyly ol otbasymen birge Olhovec auylyna koship kelip birden mekteptin ekinshi synybyna barady 1955 zhyly mektepti bitirip Taras Shevchenko atyndagy Kiev memlekettik universitetinin filologiya fakultetine okuga tүsedi Ekinshi kursta zhurnalistika fakultetine auysty 1958 zhyly onyn sayasi kozkarasyna bajlanysty algashky kiynshylyktary tuyndap bir zhylga Zhdanovka domna peshin saluga ketuge mәzhbүr boldy 1960 zhyly Vyacheslav Chornovil universitetti үzdik bitirip Boris Grinchenkonyn publicistikasy atty kandidattyk dissertaciyasyn korgady OtbasyӘkesi Maksim Iosifovich Chornovil 1909 1987 ukrain tili men ukrain әdebietinin mugalimi Anasy Kilina Haritonovna Tereshenko 1909 1985 bastauysh synyp mugalimi bolgan Әpkesi Valentina Maksimovna Chornovil 1948 zh t Birinshi әjeli Elena Timofeevna Antoniv 1937 zh 17 karasha 1986 zh 2 akpan dissident zhol apatynan kajtys boldy Ұly Andrej Chornovil 1962 zhyly 21 mausymda tugan 2002 2006 zhyldary Lvov oblystyk kenesinin deputaty 2004 zhylgy shildede Ukrainadagy ukrain ultshyldarynyn ujymy partiyasynyn kyska merzimdi zhetekshisi 2004 zhylgy prezidenttik sajlauda ozin ozi usyngan kandidat Ұly Taras Chornovil 1964 zhyly 1 shildede tugan 2000 zhyldan Ukraina Zhogargy Radasynyn halyk deputaty 2000 zhyly NRU 2002 zhyly Reformalar zhәne tәrtip partiyasynan 2006 zhәne 2007 zhyldary Ajmaktar partiyasynan sajlandy Ekinshi әjeli Atena Vasilevna Pashko 10 10 1937 zh t akyn Bүkil ukraindyk әjelder odagynyn toragasy Өgej kyzy Irina Vasilevna Volickaya Zubko birinshi nekeden Atena Pashkonyn kyzy Lvov teatrynyn rezhisseri Mansaby1960 1963 zhzh Lvov telestudiyasynda zhastarga arnalgan basylymdardyn redaktory aga redaktory Әdebiet synshysy bolyp zhumys istedi 1963 1964 zhzh Vyshgorodta turyp Kiev su elektr stanciyasynyn kurylysynda zhumys istedi 1964 1965 zhzh Zhas gvardiya gazetinde zhumys istedi 1965 zhyly 4 kyrkүjekte Vyacheslav Chornovil Vasilij Stus zhәne Ivan Dzyuba ukraindyk antisovettik ziyaly kauymnyn tutkyndaluyna narazylyk bildirdi Bul үshin Chornovil Zhas gvardiyadan shygaryldy Odan kejin Okyrman dosy gazetine әdebi kyzmetker bolyp zhumyska ornalasty 1965 zhyly ajgak beruden bas tartkany үshin үsh ajga mәzhbүrli enbekke tartylgan 1967 zhyly karashada alpysynshy zhyldardagy derekti zhinagy shykkannan kejin Liho z Rozumu ol katan rezhimdegi koloniyada alty zhylga sottaldy 1969 zhyly merziminen buryn bosatylgannan kejin Zakarpatiyadagy meteostanciyada bakylaushy Odessa oblysyndagy ezhelgi Tira kazbalarynda arheologiyalyk ekspediciyada kazushy Lvovtagy Sknyliv temirzhol stanciyasynda zhүk tieushi bolyp zhumys istedi 1970 zhyldan bastap ol Ukraina habarshysy astyrtyn zhurnalyn shygardy ol үshin 1972 zhyly ekinshi ret sottaldy alty zhylga katan rezhimdegi koloniyada zhәne үsh zhyl kugynda boldy Zhazasyn Mordoviya men Yakutiyada otegen 1978 zhyly bostandykka shykty 1975 zhyly Boris Penspen birge ol lagerdin kүndelikti omirinin hronikasy kitabyn zhazdy 1978 zhyly halykaralyk PEN klubka kabyldandy 1979 zhyly 22 mamyrda Ukraina Helsinki tobyna mүshe boldy 1980 zhyly sәuirde үshinshi ret tutkyndalyp Yakutiyaga bes zhylga zher audaryldy Nakty sebep oppoziciyalyk bayandamalarga katysu zhәne Helsinki tobyna mүshe bolu Bugan narazylyk retinde ol 120 kүn bojy ashtyk zhariyalady 1983 zhyly bosatylzhy birak Ukrainaga baru kukygy bolmady Osy kezende Pokrovsk kalasyndagy kurylys materialdary zauytynda otynshy bolyp zhumys istedi 1985 zhyly Ukrainaga oraldy Lvov Gorremstrojtrestide zhәne internatta otynshy bolyp zhumys istedi Kop uzamaj ol kajtadan sayasi kyzmetke kiristi 1988 zhyly sheteldik zhurnalistke suhbat bergennen kejin olar Chornovildi kenestik azamattygynan ajyruga tyrysty birak ol әlemnin barlyk elderin ony kabyldamauga shakyrdy Sol zhyly ol baska dissidenttermen birge Ukraina Helsinki odagyn kurdy bul Kenes үkimetine sayasi oppoziciyanyn algashky әreketi boldy 1989 zhyldyn 8 10 kyrkүjeginde Chornovildin katysuymen Ukrainanyn Қajta kuru halyktyk ruhy kejinirek Ukraina Halyk Ruhy kuryldy 1990 zhyly 30 nauryzda 7 үmitkermen bir mandatty okrugte 68 60 dauys zhinap Ukrainanyn halyk deputaty bolyp sajlandy 1990 1992 zhzh Lvov oblystyk kenesinin toragasy zhәne oblystyk atkaru komitetinin basshysy 1991 zhyly Ukrainada otken birinshi prezidenttik sajlauda 7 420 727 dauys 23 27 zhinap ekinshi oryndy ielendi 1991 zhyly kazanda Ұly Kazak Radasynda ukrain kazaktarynyn getmany bolyp sajlandy 1992 zhyly zheltoksanda NRU nyn IV Bүkil ukrainalyk zhinalysynda Chornovil partiyanyn zhalgyz basshysy bolyp sajlandy 1994 zhyly nauryzda Vyacheslav Chornovil ekinshi ret Ukrainanyn halyk deputaty bolyp sajlandy 62 52 dauys 15 үmitker 1995 zhyldan kajtys bolganga dejin Europa Kenesi Parlamenttik Assambleyasyndagy PASE Ukraina delegaciyasynyn mүshesi boldy 1995 1998 zhzh ChAS Time gazetinin tәuelsiz kogamdyk sayasi kyzmetinin bas redaktory 1998 zhyly Zhogargy Radaga sajlauda үshinshi ret Ukrainanyn halyk deputaty bolyp sajlandy Zhurnalistika zhәne zhurnalistika salasyndagy T Shevchenko atyndagy Ukraina Memlekettik syjlygynyn laureaty 1996 Nikolas Tomalin atyndagy halykaralyk zhurnalistika syjlygynyn laureaty 1975 1997 zhyly V dәrezheli Yaroslav Mudryj ordenimen marapattaldy Өlimi1999 zhyly 25 nauryzda Vyacheslav Chernovil belgisiz zhagdajda zhol apatynan kajtys boldy Vyacheslav Chernovildin serikteri men tuystary әli kүnge dejin onyn olimin sayasi kastandyk dep sanajdy Kopshilik muny aldagy prezident sajlauy karsanyndagy sayasi kastandyk dep biledi Bas prokurordyn buryngy orynbasary Nikolaj Golomsha Chornovil apattan kejin kastetpen zhasalgan birneshe sokkymen ayaktaldy dep bolzhajdy Kievtegi Vyacheslav Chernovoldi zherleu rәsimine 200 mynga dejin adam zhinaldy Onyn olimine katysty tergeu ondagan zhyl otse de ayaktalmady endi shyndykty anyktau mүmkin bolmajtyn siyakty dәleldemelerdin kopshiligi fizikalyk tүrde zhojyldy kejbir kuәgerler nemese sol okigalarga katysushylar kajtys boldy Chernovil zhaktastary kisi oltirudi ujymdastyrdy dep ajyptalgan policiya generaldary Fare men Kravchenko de tiri emes Sondaj ak apattan birneshe aj otken son ulanyp kaldy degen KamAZdyn kabinasynda bolgan traktorist Ivan Sholom da zhok Өkinishke oraj Chernovil omirinin songy zhyldaryndagy shygarmasy Halyk kozgalysy da zhojyldy Қazir onyn tiri buryngy zhaktastary men katysushylarynyn kopshiligi mүldem baska nәrselermen ajnalysady Tipti onyn tugan uly da onyn әkesi omir bojy karsy kүresken Viktor Medvedchuk telearnalarynyn rezidenti boldy GalareyaVyacheslav Chornovilge ornatylgan eskertkishter Lvov kalasyndagy eskertkish Hmelnickij kalasyndagy byust Kievtegi Vyacheslav Chornovildin kabiriDerekkozderChornovol Vyacheslav https parlament ua ru dossier chornovol vyacheslav Vyacheslav Chornovil Viacheslav Chornovil https www peoples ru state politics viacheslav chornovil VYaChESLAV ChORNOVIL Ukrainskij politicheskij deyatel http facecollection ru people vyacheslav chornovil Chornovil Vyacheslav Maksimovich https lb ua file person 2434 chornovil vyacheslav maksimovich html Chernovol Vyacheslav https file liga net persons vyacheslav chornovil Chornovil Vyacheslav Maksimovich 24 12 1937 25 03 1999 Istochnik https www bibliofond ru view aspx id 38229 c Bibliofond Vyacheslav Chornovil 4 podviga i zhizn vo imya nezavisimosti Ukrainy http www profi forex org wiki chornovol v html 80 let nazad rodilsya Vyacheslav Chornovol Sem faktov iz zhizni Geroya Ukrainy https 2day kh ua ru news 80 let nazad rodilsya vyacheslav chornovol sem faktov iz zhizni geroya ukrainy Vyacheslav Chernovol biografiya vydayushegosya ukrainca https 24tv ua ru vjacheslav chornovol biografija smert vse o dtp foto n1578648