Бердіқожа

Бердіқожа (шамамен 18 ғасырдың соңы – 19 ғасырдың ортасы) - жазушы Мұхтар Омарханұлы Әуезовтің атасы.

Құнанбай Бердіқожаны Шыңғыстаудың тұмсығындағы Шалғынбай төренің ауылынан 1850 жылдары қасына көшіріп әкеліп, Қызылшоқы деген жерге қоныстандырған. Шежірелерде Бердіқожаның әкесі Саяқып (Саяқ) делінеді. Саяқыптың зираты - Арқат тауындағы қорымында. Саяқып - Ырғызбайдың, Берді - Өскенбайдың, Әуез - Құнанбайдың, Омархан - Абайдың замандасы. Әуезов 1928 ж. С. Сәдуақасовтың сұрағына берген жауабында: «Тобықты ішіне менің үшінші атам Бердіқожа бірталай туысқандарын ертіп, найман ішінен келген. Ол - Құнанбай заманы. Құнанбайдың шақыруымен келгенге ұқсайды. Ең әуелгі шыққан жерлері ол кезде Алматы жағы болса керек. Бердіқожа тобықты ішіне келген соң, бірталай заман өмір сурді. Артынан бір қызын Құнанбай тоқалдыққа алған. Сонымен бұл елмен құдандалы, жақын болып, тобықты ішінен қоныс алып, мекен етіп, тұрып қалған. Бердіқожа өзге қожаларша қожалық етіп, үгіт айтып, дінге үйретіп жүрді ме, жүрмеді ме, оны білмеймін. «Солай қылды» деген сезді естігемін жоқ» деп жазған. Саяқыптың ұрпақтарының шежіресі бойынша, оның бәйбішесінен - Өзібек, Қарақожа, Сәсейіт, Сұлтан, Темір; тоқалынан - Төлеген, Берді, Қылыш туады. Бердіден - Үсен, Бұрахан, Әуезхан, Кенжехан, Самархан деген ұлдары және Бибіхан, Айшахан, Нұржан, Нұрғаным есімді тәрт қызы тарайды. Әуезден - Омархан, Омарханнан - Мұхтар туады.

Дереккөздер

1. Мұхтар Әуезов энциклопедиясы — Алматы, «Атамұра» баспасы, 2011 жыл. ISBN 978-601-282-175-8