Эдвард Бенджамин Бриттен, Бриттен бароны (ағл. Edward Benjamin Britten; 1913 жылдың 22 қарашасында Саффолк графтығы Лоустофтте туылып,— 1976 жылдың 4 желтоқсаны Олдборода қайтыс болған) — британиялық композитор, дирижёр және пианист.
Өмірбаяны
1927 жылдары Фрэнк Бриджден музыкалық сабақтар алып отырды, сосын 1929—1933 жылдары Джон Айрленд және Артур Бенджаминнің Корольдік музыкалық колледждегі сабақтарына қатысты. Отбасы мен оқытушыларының қысымынан ол Венада Альбан Бергтің басшылығымен оқудан бас тартады. Бриттеннің ертедегі шығармалары — «Бикешке арналған әнұран» (ағл. A Hymn to the Virgin; 1930), «Кішкентай бала туған» хорлық вариациясы (ағл. A Boy was Born; 1934) — музыкалық қоғамдастықтың белгілі назарына ілекті.
1935—1942 жылдары Бриттен Уистеном Хью Оден ақынымен серіктестік жүргізді. Бұл серіктестіктің нәтижесінде Оденнің бірқатар өлеңдеріне бірнеше вокальдық циклдар дүниеге келеді. Солардың ішінде «Төбешіктерде аңшылық еткен біздің Әкелеріміз» (ағл Our Hunting Fathers), және Бриттеннің Оденнің либереттосына жазылған алғашқы операсы «Пол Баньян» (ағл. Paul Bunyan; 1941), екеуінің де АҚШ-қа көшіп кеткендерінен соң шығарылған. 1936 жылы Бриттеннің Питер Пирс әншісімен серіктестігі басталды, кейін ол композитордың өмірлік серігіне айналады.
Бриттен мен Пирстің АҚШ-тан оралғандарынан соңғ 1942 жылы композитор өзін опералар жазуға арнады: «Питер Граймз» (ағл. Peter Grimes; 1945, Джордж Крабба бойынша) және «Винт бұрылысы» (The Turn of the Screw; 1954, Генри Джеймстің бір атаулы новелласы бойынша) жаңа англия операсының негізін қалап, көпшілік алдында бірден қабылданды. Бірақ Бриттен новацияларына британиялық музыкалық истеблишменттің қарсыластығы композитордың өзінің Англиялық опералық тобын ашуына әкелді (1947). Онда тек күллі әлемде концерт беретін, сонымен қатар Кеңес Үкіметінде (1964) де гастрольдерде болған ағылшын композиторларының шығармалары қойылды.
1948 жылы Бриттен Олдборода музыкалық фестивальдің негізін қалайды.
1957 жылы Бриттеннің шығармашылығына Пирспен бірге шығыс турнесіне (Бриттен аккомпаниатор ретінде де сахна төріне шыққан) аттанған кездегі танысқан азиялық музыка әсер ете бастайды. Бұл әсер оның «Пагода ханзадасы» балетінен қатты байқалады (ағл. The Prince of the Pagodas; 1957).
1960-шы жылдары Бриттен қайтадан шіркеулік музыкаға әуестеніп, музыкалық-драмалық трилогиялар шығара бастайды: «Шіркеулік орындауға арналған астарлы әңгімелер» (ағл. Parables for Church Performance); олардың үшіншісі, өз кезінде Бриттенге Он төртінші симфониясын арнаған Дмитрий Шостаковичке арналған «Адасып кеткен бала» (ағл. The Prodigal Son; 1968).
Композиторлық қызметпен қатар Бриттен пианист және дирижёр болып сахнаға шықты, әр-түрлі мемлекеттерге гастрольдерге қатысты. Бриттен КСРО-да бірнеше рет болған — 1963, 1964, 1971 жылдары.
1970-ші жылдары Бриттенге әлемдік мойындау туралы хат келді.
1974 дылы ол Эрнста Сименс музыкалық премиясының алғашқы лауреаеты атанды.
1976 жылы, қайтыс болмай тұрып бірнеше ай бұрын барона Бриттена из Олдбородан шыққан Бриттен бароны лауазымына ие болды.
Бриттеннің соңғы шығармаларының ішінде Томас Манның бір атаулы новелласы бойынша жазылған «Венециядағы Өлім» операсы ерекше көзге түседі.
Опералар, ораториялар, кантаттар, балеттер және т.б
•«Деваға арналған Гимн» (1930)
• «Бала туған» (1934) хорлық вариациялары
•«Біздің ата-тегіміз - аңшылар» (1936)
•«Аспанда өмір сүретіндер» хор мен оркестрге арналған кантанта (1937)
• «Нұрға бөленулер циклы» А. Рембо өлеңдеріне арналған(1939)
•«Батырлар балладасы» кантантасы(1939)
•«Нұрға бөленулер» (Les Illuminations) (1939)
•Рождестволық өлеңдер (Ceremony of Carols) (1942)
•«Серенада» (1943)
•«Микеланджелоның жеті сонеті» фортепиано мен тенорға арналған (1940)
•«Питер Граймз» (1945)
Дереккөздер
•Таурагис А. Бенджамин Бриттен: (Очерк жизни и творчества). — М.: Музыка, 1965. — 130 с.
•Холст И. Бенджамин Бриттен / Ағылш. аудару — М.: Музыка, 1968. — 100 с.
•Ковнацкая Л. Г. Бенджамин Бритен. — М.: Сов.композитор, 1974. — 329 с.
•Humphrey Carpenter. Benjamin Britten: a biography. — London: Faber, 1992. — ISBN 0-571-14324-5
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Edvard Bendzhamin Britten Britten barony agl Edward Benjamin Britten 1913 zhyldyn 22 karashasynda Saffolk graftygy Loustoftte tuylyp 1976 zhyldyn 4 zheltoksany Oldboroda kajtys bolgan britaniyalyk kompozitor dirizhyor zhәne pianist Britten 1968 Өmirbayany1927 zhyldary Frenk Bridzhden muzykalyk sabaktar alyp otyrdy sosyn 1929 1933 zhyldary Dzhon Ajrlend zhәne Artur Bendzhaminnin Koroldik muzykalyk kolledzhdegi sabaktaryna katysty Otbasy men okytushylarynyn kysymynan ol Venada Alban Bergtin basshylygymen okudan bas tartady Brittennin ertedegi shygarmalary Bikeshke arnalgan әnuran agl A Hymn to the Virgin 1930 Kishkentaj bala tugan horlyk variaciyasy agl A Boy was Born 1934 muzykalyk kogamdastyktyn belgili nazaryna ilekti 1935 1942 zhyldary Britten Uistenom Hyu Oden akynymen seriktestik zhүrgizdi Bul seriktestiktin nәtizhesinde Odennin birkatar olenderine birneshe vokaldyk cikldar dүniege keledi Solardyn ishinde Tobeshikterde anshylyk etken bizdin Әkelerimiz agl Our Hunting Fathers zhәne Brittennin Odennin liberettosyna zhazylgan algashky operasy Pol Banyan agl Paul Bunyan 1941 ekeuinin de AҚSh ka koship ketkenderinen son shygarylgan 1936 zhyly Brittennin Piter Pirs әnshisimen seriktestigi bastaldy kejin ol kompozitordyn omirlik serigine ajnalady Britten men Pirstin AҚSh tan oralgandarynan song 1942 zhyly kompozitor ozin operalar zhazuga arnady Piter Grajmz agl Peter Grimes 1945 Dzhordzh Krabba bojynsha zhәne Vint burylysy The Turn of the Screw 1954 Genri Dzhejmstin bir atauly novellasy bojynsha zhana angliya operasynyn negizin kalap kopshilik aldynda birden kabyldandy Birak Britten novaciyalaryna britaniyalyk muzykalyk isteblishmenttin karsylastygy kompozitordyn ozinin Angliyalyk operalyk tobyn ashuyna әkeldi 1947 Onda tek kүlli әlemde koncert beretin sonymen katar Kenes Үkimetinde 1964 de gastrolderde bolgan agylshyn kompozitorlarynyn shygarmalary kojyldy 1948 zhyly Britten Oldboroda muzykalyk festivaldin negizin kalajdy 1957 zhyly Brittennin shygarmashylygyna Pirspen birge shygys turnesine Britten akkompaniator retinde de sahna torine shykkan attangan kezdegi tanyskan aziyalyk muzyka әser ete bastajdy Bul әser onyn Pagoda hanzadasy baletinen katty bajkalady agl The Prince of the Pagodas 1957 1960 shy zhyldary Britten kajtadan shirkeulik muzykaga әuestenip muzykalyk dramalyk trilogiyalar shygara bastajdy Shirkeulik oryndauga arnalgan astarly әngimeler agl Parables for Church Performance olardyn үshinshisi oz kezinde Brittenge On tortinshi simfoniyasyn arnagan Dmitrij Shostakovichke arnalgan Adasyp ketken bala agl The Prodigal Son 1968 Kompozitorlyk kyzmetpen katar Britten pianist zhәne dirizhyor bolyp sahnaga shykty әr tүrli memleketterge gastrolderge katysty Britten KSRO da birneshe ret bolgan 1963 1964 1971 zhyldary 1970 shi zhyldary Brittenge әlemdik mojyndau turaly hat keldi 1974 dyly ol Ernsta Simens muzykalyk premiyasynyn algashky laureaety atandy 1976 zhyly kajtys bolmaj turyp birneshe aj buryn barona Brittena iz Oldborodan shykkan Britten barony lauazymyna ie boldy Brittennin songy shygarmalarynyn ishinde Tomas Mannyn bir atauly novellasy bojynsha zhazylgan Veneciyadagy Өlim operasy erekshe kozge tүsedi Operalar oratoriyalar kantattar baletter zhәne t b Devaga arnalgan Gimn 1930 Bala tugan 1934 horlyk variaciyalary Bizdin ata tegimiz anshylar 1936 Aspanda omir sүretinder hor men orkestrge arnalgan kantanta 1937 Nurga bolenuler cikly A Rembo olenderine arnalgan 1939 Batyrlar balladasy kantantasy 1939 Nurga bolenuler Les Illuminations 1939 Rozhdestvolyk olender Ceremony of Carols 1942 Serenada 1943 Mikelandzhelonyn zheti soneti fortepiano men tenorga arnalgan 1940 Piter Grajmz 1945 Derekkozder Tauragis A Bendzhamin Britten Ocherk zhizni i tvorchestva M Muzyka 1965 130 s Holst I Bendzhamin Britten Agylsh audaru M Muzyka 1968 100 s Kovnackaya L G Bendzhamin Briten M Sov kompozitor 1974 329 s Humphrey Carpenter Benjamin Britten a biography London Faber 1992 ISBN 0 571 14324 5