Безноитиоз (лат. Besnoitia) - малдың жұқпалы, созылмалы ауруы.
Besnoitia besnoiti | ||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||
Besnoitia besnoiti |
Індеттің қоздырғышы - бір жасушалы қарапайым жәндіктер. Оны тұнғыш рет 1912 ж. Францияда К.Бенуа мен В.Робин тапты. Безноитиозбен мүйізді ірі қара, жылқы, есек, солтүстік бұғысы ауырады. Аурудың бірнеше түрі бар, Қазақстанда оның бір-ақ түрі Besnoitia besnoiti кездеседі. Бұл ауру шетелдерден Санта-гертруда сыйырымен (1956 ж.) келген.
Аурудың таралуы
Безноитиоз Балқаш көлі, Іле, Талас, Шу, Сырдария, Амудария өзендерінің бойында, қамысты көлдердің маңында байқалады. Бұл жерде шыбын-шіркей, маса, сона көп болады. Олар малды шағып, сау малға ауру жұқтырады. Көбінесе 2 жастағы ірі қара ауырады. Безноитиозбен адам ауырмайды.
Ауру белгілері
Аурудың белгілері 30-45 күнде білінеді. Малдың дене қызуы көтеріліп, жемшөпке тәбеті шаппайды, тамыры жиі соғады. Бұдан әрі танаудың, көмекей мен кеңірдектің, көздің, қынаптың кілегей қабықтары қабынады. Малдың тұмсығында, әукесінде, желіні мен ұмасында, көбінесе аяқтарында домбыққан ісік білінеді. Буаз сиырдың іш тастауы мүмкін. Бұқаның жыныс бездері қабынып, қабылетін жояды. Біраздан соң малдың жемшөп жеуі жақсарады, бірақ барған сайын жүдеп, көтерем болады. Оның терісі 3-5 есе қалыңдап, қыртыстанады да, жарылып ашық жараға айналады. тері қайызғақтанады, жүні ойдым-ойдым, кейде түгелдей түседі.
Сақтану шаралары
Безноитиозшыққан шаруашылықта әр тоқсан сайын ірі қара клиникалық тексеруден өткізіледі. Жазда малды қамысты жерге бақпай, жаздық пен таудағы жайылмаларда бағу керек. Қора мен малдың жазғы орнын дезинфекциялап тұру керек. Ауру таратпас үшін сиырдың тезегі биотермиялық әдіспен шірітіледі.
Дереккөздер
- Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 2 том, 232 бет
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Beznoitioz lat Besnoitia maldyn zhukpaly sozylmaly auruy Besnoitia besnoitiӘlemi Dүniesi Ұly zhamagaty Zhamagaty Taby Kishi taby Saby Tukymdasy Kishi tukymdasy Tegi BesnoitiaTүri B besnoitiBesnoitia besnoiti Indettin kozdyrgyshy bir zhasushaly karapajym zhәndikter Ony tungysh ret 1912 zh Franciyada K Benua men V Robin tapty Beznoitiozben mүjizdi iri kara zhylky esek soltүstik bugysy auyrady Aurudyn birneshe tүri bar Қazakstanda onyn bir ak tүri Besnoitia besnoiti kezdesedi Bul auru shetelderden Santa gertruda syjyrymen 1956 zh kelgen Aurudyn taraluyBeznoitioz Balkash koli Ile Talas Shu Syrdariya Amudariya ozenderinin bojynda kamysty kolderdin manynda bajkalady Bul zherde shybyn shirkej masa sona kop bolady Olar maldy shagyp sau malga auru zhuktyrady Kobinese 2 zhastagy iri kara auyrady Beznoitiozben adam auyrmajdy Auru belgileriAurudyn belgileri 30 45 kүnde bilinedi Maldyn dene kyzuy koterilip zhemshopke tәbeti shappajdy tamyry zhii sogady Budan әri tanaudyn komekej men kenirdektin kozdin kynaptyn kilegej kabyktary kabynady Maldyn tumsygynda әukesinde zhelini men umasynda kobinese ayaktarynda dombykkan isik bilinedi Buaz siyrdyn ish tastauy mүmkin Bukanyn zhynys bezderi kabynyp kabyletin zhoyady Birazdan son maldyn zhemshop zheui zhaksarady birak bargan sajyn zhүdep koterem bolady Onyn terisi 3 5 ese kalyndap kyrtystanady da zharylyp ashyk zharaga ajnalady teri kajyzgaktanady zhүni ojdym ojdym kejde tүgeldej tүsedi Saktanu sharalaryBeznoitiozshykkan sharuashylykta әr toksan sajyn iri kara klinikalyk tekseruden otkiziledi Zhazda maldy kamysty zherge bakpaj zhazdyk pen taudagy zhajylmalarda bagu kerek Қora men maldyn zhazgy ornyn dezinfekciyalap turu kerek Auru taratpas үshin siyrdyn tezegi biotermiyalyk әdispen shiritiledi DerekkozderҚazak Sovet enciklopediyasy Bas redaktory M Қ Қarataev Almaty 1972 2 tom 232 bet