Барылдауық үйрек (лат. Anas platyrhynchos) – жататын ірі құс.
Барылдауық үйрек | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Мекиен және кежек | ||||||||||||||||
(IUCN3.1) | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Anas platyrhynchos Linnaeus, 1758 | ||||||||||||||||
Anas boschas |
Қазақстанның барлық жерінде кездеседі. Салмағы 800 – 1500 г. Мекиенінің көкшіл коңыр түсті қауырсындарында ала дақтары бар, тек көктемде, көбейер кезде кежегінің (қоразының) басы мен мойнының жоғары жағы жылтыр болып, төменгі жағы ақ түске өзгереді. Барылдауық үйрек – жыл құсы. Көктемде ұшып келеді, қамысты қопа ішіндегі ұяларына 7 – 11 жасыл түсті жұмыртқа салады, оны мекиені 26 күндей басады. Күзде (қазан – қараша айларында) қыстауға ұшып кетеді. Барылдауық үйрек балдырлармен, су өсімдіктерінің тұқымдарымен және ұсақ жәндіктермен, ал күзде дәнді дақылдармен де қоректенеді. Дәмді еті үшін ауланады.
Дене бітімі
Кежек өте ашық реңді - басы мен мойынның жоғарғы бөлігі - қошқыл жасыл, оны ақ түсті, қарғы ашық қоңыр төстен бөлініп орналасқан. Құйрық үстінде ширатылып жоғарғы қайырылған әлемдеуші қауырсындар болады. Аналықтар, жас құрттар және аталықтар жазда ұсақ шұбарлары бар жабын қанаттары біркелкі боялған қоңыр реңді болып келеді. Ұшып жүрген және қонақтаған құстардың қосалқы желпуіш қауырсындардың үстінен ақпен көмкерілген қошқыл-күлгін түсті көзтартары көрініп тұрады. Дауысы асыранды үйректердің барылдағанына ұқсас. Қанатын жиі қағып, шапшаң ұшады. Қанаттарының бұл кезде өзіне тән ысқырған дыбыс шығады.
Мекендейтін ортасы
Бұл құс бүкіл Қазақстан бойынша ұялайды. Үстірт және Маңғышлақтың сусыз кеңістігінде болмайды. Бүкіл ландшафты зоналарда өмір сүреді, теңіз деңгейінен 2000 метрге дейінгі тауларға көтеріледі. Қазақстан аумағында ақпанда пайда болып, қазанда ұшып кетеді. Құстардың бір бөлігі оңтүстік Қазақстанның суы қатпайтын көлдерінде қыстап қалады.
Дереккөздер
- Қазақ Энциклопедиясы
- Құстар энциклопедиясы. -Алматы "Атамұра баспасы". 271-бет.
Сілтемелер
Барылдауық үйрек Мұрағатталған 3 қаңтардың 2012 жылы. Барылдауық үйрек жайлы
Бұл — орнитология бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Baryldauyk үjrek lat Anas platyrhynchos zhatatyn iri kus Baryldauyk үjrekMekien zhәne kezhek IUCN3 1 Dүniesi ZhanuarlarZhamagaty HordalylarTaby ҚustarSaby ҚaztәrizdilerTukymdasy ҮjrekKishi tukymdasy Tegi Tүri A platyrhynchosAnas platyrhynchos Linnaeus 1758Anas boschasAnas platyrhynchos Қazakstannyn barlyk zherinde kezdesedi Salmagy 800 1500 g Mekieninin kokshil konyr tүsti kauyrsyndarynda ala daktary bar tek koktemde kobejer kezde kezheginin korazynyn basy men mojnynyn zhogary zhagy zhyltyr bolyp tomengi zhagy ak tүske ozgeredi Baryldauyk үjrek zhyl kusy Koktemde ushyp keledi kamysty kopa ishindegi uyalaryna 7 11 zhasyl tүsti zhumyrtka salady ony mekieni 26 kүndej basady Kүzde kazan karasha ajlarynda kystauga ushyp ketedi Baryldauyk үjrek baldyrlarmen su osimdikterinin tukymdarymen zhәne usak zhәndiktermen al kүzde dәndi dakyldarmen de korektenedi Dәmdi eti үshin aulanady Baryldauyk үjrek biikte samgaudaDene bitimiKezhek ote ashyk rendi basy men mojynnyn zhogargy boligi koshkyl zhasyl ony ak tүsti kargy ashyk konyr tosten bolinip ornalaskan Қujryk үstinde shiratylyp zhogargy kajyrylgan әlemdeushi kauyrsyndar bolady Analyktar zhas kurttar zhәne atalyktar zhazda usak shubarlary bar zhabyn kanattary birkelki boyalgan konyr rendi bolyp keledi Ұshyp zhүrgen zhәne konaktagan kustardyn kosalky zhelpuish kauyrsyndardyn үstinen akpen komkerilgen koshkyl kүlgin tүsti koztartary korinip turady Dauysy asyrandy үjrekterdin baryldaganyna uksas Қanatyn zhii kagyp shapshan ushady Қanattarynyn bul kezde ozine tәn yskyrgan dybys shygady Mekendejtin ortasyBul kus bүkil Қazakstan bojynsha uyalajdy Үstirt zhәne Mangyshlaktyn susyz kenistiginde bolmajdy Bүkil landshafty zonalarda omir sүredi teniz dengejinen 2000 metrge dejingi taularga koteriledi Қazakstan aumagynda akpanda pajda bolyp kazanda ushyp ketedi Қustardyn bir boligi ontүstik Қazakstannyn suy katpajtyn kolderinde kystap kalady DerekkozderҚazak Enciklopediyasy Қustar enciklopediyasy Almaty Atamura baspasy 271 bet SiltemelerBaryldauyk үjrek Muragattalgan 3 kantardyn 2012 zhyly Baryldauyk үjrek zhajly Bul ornitologiya bojynsha makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz