Ақжағал Шөжешымшық (лат. Parus songarus) - томпыштан денесі ірірек (13-15г), дегенмен сырттай көрінісі шөжешымшық типтес құс. Оны томпыштың түршесі ретінде бекер сипаттамаса керек.
Ақжағал Шөжешымшық | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||
Poecile songarus (, 1873) |
және қоныстанады, солардың эндемигі , яғни тек қана сол жерде кездеседі.
Қимылы ұқсастау, алайда ұсақтау томпыштармен салыстырғанда қимылы баяу болып келеді.Шақырау белгісі - шөжешымшықтардың туыс тармағына типтес: "цицици" , сондай-ақ әрбір буынға екпін түсіретін өзіне тән "әжи-жи-жи" деген де дыбысы бар. Әуені- шыршалы орманнан едәуір қашықтыққа естілетін және мөлшерлес орындалатын сыңғарлаған "тиу-тиу-тиу" деген дыбыс. Алайда басқа шымшықтармен салыстырғанда өте аз-сирек және қысқарақ сайрайды.
Ұяларын шыршалардың биік түбірінен , кейде өсіп тұрған шырша діңінен құстың өзі қуыс қашап орналастырады. Сонымен бірге ағаш түбірінен қуыс қашауға 20 күндей жұмсалады. Қуысты аталығы мен аналығы қашайды, ұяға қажетті материалдарды да екеуі бірлесіп тасиды, тек қана ұяға төсейтін мамықты аналығы жалғыз тасып жеткізеді. Қуыс даяр болғанда ұяны 6-7 күнде салады, алайда ішкі қуысы үлкен шымшыққа арналған. Бірінші балапанның жұмыртқадан жарып шығуына дейін 17-19 тәулік өтеді. Балапандарды бастапқыда аналық қоректендіреді, ал бұдан соң аталық және аналық 130-дан 400-ге дейін жем үлесін тасиды. Жем үлесі бунақденелілерден құралады. Шөжешымшықтар қыркүйектен бастап қыс бойы немесе қыстың көп бөлігінде негізгі қорегін құрайтын шырша тұқымдарымен қоректенуге көшеді.
Дереккөздер
- Қазақстан жануарлары сериясы : Құстар. энциклопедия, Атамұра 2010ж.
Сыртқы сілтемелер
- http://www.birds.kz/
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Akzhagal Shozheshymshyk lat Parus songarus tompyshtan denesi irirek 13 15g degenmen syrttaj korinisi shozheshymshyk tiptes kus Ony tompyshtyn tүrshesi retinde beker sipattamasa kerek Akzhagal ShozheshymshykDүniesi ZhanuarlarZhamagaty HordalylarTaby ҚustarSaby PasseriformesTukymdasy Tegi Parus songarusPoecile songarus 1873 zhәne konystanady solardyn endemigi yagni tek kana sol zherde kezdesedi Қimyly uksastau alajda usaktau tompyshtarmen salystyrganda kimyly bayau bolyp keledi Shakyrau belgisi shozheshymshyktardyn tuys tarmagyna tiptes cicici sondaj ak әrbir buynga ekpin tүsiretin ozine tәn әzhi zhi zhi degen de dybysy bar Әueni shyrshaly ormannan edәuir kashyktykka estiletin zhәne molsherles oryndalatyn syngarlagan tiu tiu tiu degen dybys Alajda baska shymshyktarmen salystyrganda ote az sirek zhәne kyskarak sajrajdy Ұyalaryn shyrshalardyn biik tүbirinen kejde osip turgan shyrsha dininen kustyn ozi kuys kashap ornalastyrady Sonymen birge agash tүbirinen kuys kashauga 20 kүndej zhumsalady Қuysty atalygy men analygy kashajdy uyaga kazhetti materialdardy da ekeui birlesip tasidy tek kana uyaga tosejtin mamykty analygy zhalgyz tasyp zhetkizedi Қuys dayar bolganda uyany 6 7 kүnde salady alajda ishki kuysy үlken shymshykka arnalgan Birinshi balapannyn zhumyrtkadan zharyp shyguyna dejin 17 19 tәulik otedi Balapandardy bastapkyda analyk korektendiredi al budan son atalyk zhәne analyk 130 dan 400 ge dejin zhem үlesin tasidy Zhem үlesi bunakdenelilerden kuralady Shozheshymshyktar kyrkүjekten bastap kys bojy nemese kystyn kop boliginde negizgi koregin kurajtyn shyrsha tukymdarymen korektenuge koshedi DerekkozderҚazakstan zhanuarlary seriyasy Қustar enciklopediya Atamura 2010zh Syrtky siltemelerhttp www birds kz