Ауызашар, ауызекі тілде — ифтар (араб.: إفطار) — Рамазан айында ораза ұстаған мұсылмандардың Ақшам намазына шақырыған азаннан кейін тамақтануға рұқсат етілетін мезгіл.
Атауы
Мұсылмандардың тамақтануға рұқсат етілетін мезгілдің атауы туралы Қазақстан қоғамында өте көп даулар жүріп жатыр. Бұл тақырып 2023 жылдың наурызында тіл активистер негізін қалаған Qazaq Grammar жобасы қазақ тілінің грамматикалық заңдарына қайшы келетін «ифтар» сөзін қолданғаннан қарағанда «ауызашар» сөзін қолдануды шақырғаннан кейін аса өзекті болды.
Астана қаласының бас мешітінің имамы Нұрлан Байжігітұлы ауызашар атауы туралы өзінің пікірін білдірді:
Кейбір күнделікті өміріміздегі діни сөздер бар, оны қазақшалап айтқан жақсы да шығар, себебі қазіргі таңда біріңғай тілімізге онсыз да бірталай сөздер кіріп жатқаннан кейін белгілі бір мөлшерде ұлттық, өзімізге тән сөздерді айтқан жақсырақ болады. Алайда бұл дисскусия мен талас нәрсеге әкелмеу керек. Бұл таласатын дүние емес, бізде бұдан да басқа маңызды дүниелер көп.
Қабылдау тәртібі
Ифтар күн ұясына батқаннан кейін дереу бастала береді. Оны кешірек уақытқа қалдыру орынсыз болып табылады.
Ауызашар сүннеттер бойынша құрмамен немесе сумен ашылады. Мұхаммед Пайғамбар айтқан : «Егер де біреулерін ауыз ашатын болсандар, құрмамен ашындар, ал егер құрма табылмаса, сумен ашындар, шын мәнінде ол тазартады».
Ифтарды қабылдағаннан кейін келесі дұға қылады (дуа):
- Транскрипция: «Аллаахумма лякя сумту ва ‘аляя ризкыкя афтарту ва ‘аляйкя таваккяльту ва бикя аамант. Йа вааси‘аль-фадли-гфир лий. Аль-хамду лил-ляяхил-лязии э‘аанани фа сумту ва разакани фа афтарт».
- Аудармасы: «О Аллаһ, шын мәнінде мен Сен үшін ауыз бекіттім ( Сенің маған деген молшылығын үшін ) және Сенің игілігіннің арқасында ауыз аштым. Саған үмітттенемін және сенемін. Кешір мені, Сенің мейірбандығын шексіз. Маған ораза ұстауға көмек берген және ауыз ашқанда мені тамақтандырған Аллаһқа шүкір. ».
- Транскрипция:«Аллаахумма лякя сумту ва бикя ааманту ва алейкя таваккяльту ва ‘аля ризкыкя афтарту. Фагфирли яй гаффару ма каддамту ва ма аххарту».
- Аудармасы: «О Аллаһ! Сенің ризашылығын үшін ауыз бекіттім, Саған сендім, Саған сүйендім және Сенің сыйынды қолданып ауызымды аштым. Менің осыған дейінгі және осыдан кейінгі жасар күнәләрімді кешіре гөр, О Бәрін кешіретін!»
Дереккөздер
- Әли-заде, А. А. Ифтар Мұрағатталған 5 шілденің 2015 жылы. (Мұрағатталған ) // Исламның энциклопедиялық сөздігі. — М.: Ансар, 2007.
- Бұрынғы қазақ vs қазіргі арабсымақ. Qazaq Grammar жобасының ресми Instagram парақшасы (24 наурыз 2023). Тексерілді, 13 мамыр 2023.
- Сухур и ифтар (утренний и вечерний прием пищи).
- Аз-Зухайли В. Аль-фикх аль-ислами ва адиллятух. В 8 т. Т. 2. С. 632.
Сыртқы сілтемелер
- Али-заде, А. А. Ифтар Мұрағатталған 5 шілденің 2015 жылы. (архив ) // Исламның энциклопедиялық сөздігі. — М.: Ансар, 2007.
- Ифтар Мұрағатталған 30 тамыздың 2015 жылы.
- САХУР И ИФТАРМұрағатталған 10 маусымның 2022 жылы.. FondIhlas.ru
- Сухур и ифтар (утренний и вечерний прием пищи). Umma.ru
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Auyzashar auyzeki tilde iftar arab إفطار Ramazan ajynda oraza ustagan musylmandardyn Aksham namazyna shakyrygan azannan kejin tamaktanuga ruksat etiletin mezgil Kair kalasyndagy auyzashar 2005 zhylEr Riyad kalasyndagy konakүjdegi auyzashar shved үsteli 2016 zhylAtauyMusylmandardyn tamaktanuga ruksat etiletin mezgildin atauy turaly Қazakstan kogamynda ote kop daular zhүrip zhatyr Bul takyryp 2023 zhyldyn nauryzynda til aktivister negizin kalagan Qazaq Grammar zhobasy kazak tilinin grammatikalyk zandaryna kajshy keletin iftar sozin koldangannan karaganda auyzashar sozin koldanudy shakyrgannan kejin asa ozekti boldy Astana kalasynyn bas meshitinin imamy Nurlan Bajzhigituly auyzashar atauy turaly ozinin pikirin bildirdi Kejbir kүndelikti omirimizdegi dini sozder bar ony kazakshalap ajtkan zhaksy da shygar sebebi kazirgi tanda biringaj tilimizge onsyz da birtalaj sozder kirip zhatkannan kejin belgili bir molsherde ulttyk ozimizge tәn sozderdi ajtkan zhaksyrak bolady Alajda bul disskusiya men talas nәrsege әkelmeu kerek Bul talasatyn dүnie emes bizde budan da baska manyzdy dүnieler kop Қabyldau tәrtibiStambuldyk meshittegi iftar Iftar kүn uyasyna batkannan kejin dereu bastala beredi Ony keshirek uakytka kaldyru orynsyz bolyp tabylady Auyzashar sүnnetter bojynsha kurmamen nemese sumen ashylady Muhammed Pajgambar ajtkan Eger de bireulerin auyz ashatyn bolsandar kurmamen ashyndar al eger kurma tabylmasa sumen ashyndar shyn mәninde ol tazartady Iftardy kabyldagannan kejin kelesi duga kylady dua Transkripciya Allaahumma lyakya sumtu va alyaya rizkykya aftartu va alyajkya tavakkyaltu va bikya aamant Ja vaasi al fadli gfir lij Al hamdu lil lyayahil lyazii e aanani fa sumtu va razakani fa aftart Audarmasy O Allaһ shyn mәninde men Sen үshin auyz bekittim Senin magan degen molshylygyn үshin zhәne Senin igiliginnin arkasynda auyz ashtym Sagan үmitttenemin zhәne senemin Keshir meni Senin mejirbandygyn sheksiz Magan oraza ustauga komek bergen zhәne auyz ashkanda meni tamaktandyrgan Allaһka shүkir Transkripciya Allaahumma lyakya sumtu va bikya aamantu va alejkya tavakkyaltu va alya rizkykya aftartu Fagfirli yaj gaffaru ma kaddamtu va ma ahhartu Audarmasy O Allaһ Senin rizashylygyn үshin auyz bekittim Sagan sendim Sagan sүjendim zhәne Senin syjyndy koldanyp auyzymdy ashtym Menin osygan dejingi zhәne osydan kejingi zhasar kүnәlәrimdi keshire gor O Bәrin keshiretin DerekkozderӘli zade A A Iftar Muragattalgan 5 shildenin 2015 zhyly Muragattalgan Islamnyn enciklopediyalyk sozdigi M Ansar 2007 Buryngy kazak vs kazirgi arabsymak Qazaq Grammar zhobasynyn resmi Instagram parakshasy 24 nauryz 2023 Tekserildi 13 mamyr 2023 Suhur i iftar utrennij i vechernij priem pishi Az Zuhajli V Al fikh al islami va adillyatuh V 8 t T 2 S 632 Syrtky siltemelerAli zade A A Iftar Muragattalgan 5 shildenin 2015 zhyly arhiv Islamnyn enciklopediyalyk sozdigi M Ansar 2007 Iftar Muragattalgan 30 tamyzdyn 2015 zhyly SAHUR I IFTARMuragattalgan 10 mausymnyn 2022 zhyly FondIhlas ru Suhur i iftar utrennij i vechernij priem pishi Umma ru