Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Атырау облысындағы алғашқы мұнай құбыры қазан төңкерісіне дейін салынып, іске қосылды. Ол ұзындығы 154 шақырым болатын Доссор-Ракуша -Каспий құбыры.
Каспий-Орск мұнай құбыры
1932 жылы 16 маусымда Еңбек және қорғаныс советі Каспий-Орск мұнай құбыры құрылысын салу жөнінде қаулы қабылдады. Құрылыс басқармасының қарамағына мемлекеттен 20 шынжыр табанды, 50 дөңгелекті трактор, 2 экскаватор, 2 жеңіл және 50 жүк машинасы бөлінді.
Құрылыс жұмысы екі жақтан - солтүстікте Орск және оңтүстікте Гурьев (Атырау) бағытында қатар басталып кетті. Құбырдың алғашқы тұрбалары 1932 жылдың көктемінде кемемен Каспий теңізі арқылы Гурьевке әкеліне бастады. Осы жерде поезға тиеліп, тар табанды темір жолмен Доссорға жеткізілді. Доссордан Қояндыға дейін автомашинамен тасыды. Одан әрі қарай трасса бойына түйе керуендері дамылсыз жүріп тұрды.
Тұрбаларды тиеу, түсіру жұмысы түгелдей қол күшімен атқарылды. Әсіресе, тұрбаларды кемеден жағаға шығару аса қиын әрі қауіпті жұмыс еді. 784 км Каспий-Орск құбыры 1935 жылдың аяғында пайдалануға берілді. Құбыр Ембі мұнай орындарын игеруді тездетті.
Теңіз- Новороссийск мұнай құбыры
Қазақстан мұнайын дүниежүзілік рынокқа шығару ушін 2001 жылы ұзындығы 1580 ш. жылына 67 млн. тонна мұнай өткізу қабілеті бар Теңіз- Новороссийск мұнай құбыры іске қосылды. 2001 жылғы 25 наурызда КҚК аясындағы Теңіз Новороссийск құбырына мұнайды бірінші сынамалы құю басталды, бұл құбыр кен орнын Ресейдегі Новороссийск қаласының қасындағы Южная Озерейка теңіз терминалымен байланыстырды. Бұл жүйені толтырудың өзіне ғана 800 мың тонна мұнай қажет боды. 2001 жылғы қарашада КҚК құрылысы толығымен аяқталып, оның ресми ашылу салтанаты болып өтті. КҚК бойынша бірінші болып тасымалданған Теңіз мұнайы мұнай құю танкерлерімен Босфор және Дарданелл бұғаздары арқылы өтіп, әлемдік нарыққа кетті.
КҚК жүйесінің Теңіз-Новороссийск мұнай құбыры пайдалануға қосылған күннен бастап Теңіз мұнайының экспорты үшін басты көлік магистральі рөлін атқара бастады.
Басқа құбырлар
Атырау облысының территориясымен мемлекет аралық маңызы бар транзитті мұнай және газ құбырлары өтеді. Олар: Орта Азия - Орталық газ құбыры
Өзен - Атырау - Самара мұнай құбыры, 1968-70 жылдары салынған ұзындығы 1500 ш.
Теңіз-Атырау-Грозный мұнай құбыры, 1989 жылы салынған ұзындығы 678 ш.
2003 жылы «Солтүстік-Батыс» тұрба құбыры компаниясы «Мұнайтас» қазақстандық-қытай кәсіпорны Кеңқияқ-Атырау мұнай құбырының құрылысын аяқтады. Мұнай құбырының ұзындығы 486 шақырым (273 шақырым Атырау облысының аумағында орналасқан).
Қарашығанақ Петролеум Оперейтинг Б.В. (КИО ұзындығы 450 шақырым «Үлкен Шаған-Атырау» жаңа тұрба құбырының құрылысын салды.
Иран, Қытай, Түркия арқылы өтетін, мұнайды шығысқа тасымалдаудың баламалық жолдарын іздестіру жөніндегі жұмыс жалғастырылуда.
Газ құбыры
Облыстың басты газ құбырының ұзындығы 3058 шақырым, жылына өткізу қабілеті 40,8 млрд. текше метр. Қазіргі уақытта Орта Азия- Орталық, Мақат-Солтүстік Кавказ транзиттік газ құбырына айына 250 млрд. текше метр көлемінде түрікмен газы және жылына 0,8 млрд. текше метр Теңізшевройл жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің газы жіберіледі.
Бұдан басқа, қазіргі уақытта ТШО өндірген құрғақ газды Қазақстанның газ құбырына тасу үшін Теңіз-Құлсары газ құбыры пайдалануда. 2004 жылы бұл газ құбырының екінші тармағының құрылысы салынып, ол Орта Азия-Орталық магистральды газ құбырына жалғанды. Бұл құбыр Орталық Азиядан, соның ішінде Қазақстаннан, Ресей арқылы Украинаға және әрі қарай батыс елдеріне қарай газ экспортын қамтамасыз етеді.
Дереккөздер
- Ғинаятолла Нығмет. Солтүстік Каспий жағалауындағы көлік қатынасы. Атырау 2008. ISBN 9965-07-391-0
- Е.Қаженбаев Атырау облысының географиясы ISBN 9965-741-14-х
- Теңізшевроил 15 жыл ISBN 0-9554800-2-7 978-0-9554800-2-7
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Atyrau oblysyndagy algashky munaj kubyry kazan tonkerisine dejin salynyp iske kosyldy Ol uzyndygy 154 shakyrym bolatyn Dossor Rakusha Kaspij kubyry Kaspij Orsk munaj kubyry1932 zhyly 16 mausymda Enbek zhәne korganys soveti Kaspij Orsk munaj kubyry kurylysyn salu zhoninde kauly kabyldady Қurylys baskarmasynyn karamagyna memleketten 20 shynzhyr tabandy 50 dongelekti traktor 2 ekskavator 2 zhenil zhәne 50 zhүk mashinasy bolindi Қurylys zhumysy eki zhaktan soltүstikte Orsk zhәne ontүstikte Gurev Atyrau bagytynda katar bastalyp ketti Қubyrdyn algashky turbalary 1932 zhyldyn kokteminde kememen Kaspij tenizi arkyly Gurevke әkeline bastady Osy zherde poezga tielip tar tabandy temir zholmen Dossorga zhetkizildi Dossordan Қoyandyga dejin avtomashinamen tasydy Odan әri karaj trassa bojyna tүje keruenderi damylsyz zhүrip turdy Turbalardy tieu tүsiru zhumysy tүgeldej kol kүshimen atkaryldy Әsirese turbalardy kemeden zhagaga shygaru asa kiyn әri kauipti zhumys edi 784 km Kaspij Orsk kubyry 1935 zhyldyn ayagynda pajdalanuga berildi Қubyr Embi munaj oryndaryn igerudi tezdetti Teniz Novorossijsk munaj kubyryTeniz Novorossijsk munaj kubyry Қazakstan munajyn dүniezhүzilik rynokka shygaru ushin 2001 zhyly uzyndygy 1580 sh zhylyna 67 mln tonna munaj otkizu kabileti bar Teniz Novorossijsk munaj kubyry iske kosyldy 2001 zhylgy 25 nauryzda KҚK ayasyndagy Teniz Novorossijsk kubyryna munajdy birinshi synamaly kuyu bastaldy bul kubyr ken ornyn Resejdegi Novorossijsk kalasynyn kasyndagy Yuzhnaya Ozerejka teniz terminalymen bajlanystyrdy Bul zhүjeni toltyrudyn ozine gana 800 myn tonna munaj kazhet body 2001 zhylgy karashada KҚK kurylysy tolygymen ayaktalyp onyn resmi ashylu saltanaty bolyp otti KҚK bojynsha birinshi bolyp tasymaldangan Teniz munajy munaj kuyu tankerlerimen Bosfor zhәne Dardanell bugazdary arkyly otip әlemdik narykka ketti KҚK zhүjesinin Teniz Novorossijsk munaj kubyry pajdalanuga kosylgan kүnnen bastap Teniz munajynyn eksporty үshin basty kolik magistrali rolin atkara bastady Baska kubyrlarAtyrau oblysynyn territoriyasymen memleket aralyk manyzy bar tranzitti munaj zhәne gaz kubyrlary otedi Olar Orta Aziya Ortalyk gaz kubyry Өzen Atyrau Samara munaj kubyry 1968 70 zhyldary salyngan uzyndygy 1500 sh Teniz Atyrau Groznyj munaj kubyry 1989 zhyly salyngan uzyndygy 678 sh 2003 zhyly Soltүstik Batys turba kubyry kompaniyasy Munajtas kazakstandyk kytaj kәsiporny Kenkiyak Atyrau munaj kubyrynyn kurylysyn ayaktady Munaj kubyrynyn uzyndygy 486 shakyrym 273 shakyrym Atyrau oblysynyn aumagynda ornalaskan Қarashyganak Petroleum Operejting B V KIO uzyndygy 450 shakyrym Үlken Shagan Atyrau zhana turba kubyrynyn kurylysyn saldy Iran Қytaj Tүrkiya arkyly otetin munajdy shygyska tasymaldaudyn balamalyk zholdaryn izdestiru zhonindegi zhumys zhalgastyryluda Gaz kubyryOblystyn basty gaz kubyrynyn uzyndygy 3058 shakyrym zhylyna otkizu kabileti 40 8 mlrd tekshe metr Қazirgi uakytta Orta Aziya Ortalyk Makat Soltүstik Kavkaz tranzittik gaz kubyryna ajyna 250 mlrd tekshe metr koleminde tүrikmen gazy zhәne zhylyna 0 8 mlrd tekshe metr Tenizshevrojl zhauapkershiligi shekteuli seriktestiginin gazy zhiberiledi Budan baska kazirgi uakytta TShO ondirgen kurgak gazdy Қazakstannyn gaz kubyryna tasu үshin Teniz Қulsary gaz kubyry pajdalanuda 2004 zhyly bul gaz kubyrynyn ekinshi tarmagynyn kurylysy salynyp ol Orta Aziya Ortalyk magistraldy gaz kubyryna zhalgandy Bul kubyr Ortalyk Aziyadan sonyn ishinde Қazakstannan Resej arkyly Ukrainaga zhәne әri karaj batys elderine karaj gaz eksportyn kamtamasyz etedi DerekkozderҒinayatolla Nygmet Soltүstik Kaspij zhagalauyndagy kolik katynasy Atyrau 2008 ISBN 9965 07 391 0 E Қazhenbaev Atyrau oblysynyn geografiyasy ISBN 9965 741 14 h Tenizshevroil 15 zhyl ISBN 0 9554800 2 7 978 0 9554800 2 7