Атпа - суармалы егіншілікте суаратын, сабы үш аяқты мосыға ілінген, биікке су шығарушы құрал немесе үлкен күрек ожау. Ожаумен арнаулы тоғанға жиналған немесе құйылған су eric алқабына жіберілген. Атпада мосыға екі жағын тең етіп, сырық орнатылады. Оның бір басына күбі шелек, екінші басына ауыр нәрселер (зат) байланады. Ауыр нәрсе байланған жағы жоғары көтерілгенде, күбі шелек төмен түсіп, оған су толады. Ал ауыр зат төмен түскенде, яғни басылғанда шелек жоғары көтеріліп, ішіндегі су арыққа төгіледі.
Шығыр болмаған аймақтарда егінді құдықтан немесе көлден суарғанда қазақ егіншілерінің жер суару үшін атпа әдісі қолданылған. Атпаның қолқауға, атпасамар, қолсамар деген түрлері бар.
Егіннің суаратын құралы - атпа, Атпа атып, аш адамдар болды қатпа,
- деген өлең шумақтары атпамен су айдаудын, әлегі мол, машақаты көп әрекет болғандығын көрсетеді.
Дереккөздер
- Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі. Энциклопедия. - Алматы: DPS, 2011. - ISBN 978-601-7026-17-2
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Atpa suarmaly eginshilikte suaratyn saby үsh ayakty mosyga ilingen biikke su shygarushy kural nemese үlken kүrek ozhau Ozhaumen arnauly toganga zhinalgan nemese kujylgan su eric alkabyna zhiberilgen Atpada mosyga eki zhagyn ten etip syryk ornatylady Onyn bir basyna kүbi shelek ekinshi basyna auyr nәrseler zat bajlanady Auyr nәrse bajlangan zhagy zhogary koterilgende kүbi shelek tomen tүsip ogan su tolady Al auyr zat tomen tүskende yagni basylganda shelek zhogary koterilip ishindegi su arykka togiledi Shygyr bolmagan ajmaktarda egindi kudyktan nemese kolden suarganda kazak eginshilerinin zher suaru үshin atpa әdisi koldanylgan Atpanyn kolkauga atpasamar kolsamar degen tүrleri bar Eginnin suaratyn kuraly atpa Atpa atyp ash adamdar boldy katpa degen olen shumaktary atpamen su ajdaudyn әlegi mol mashakaty kop әreket bolgandygyn korsetedi DerekkozderҚazaktyn etnografiyalyk kategoriyalar ugymdar men ataularynyn dәstүrli zhүjesi Enciklopediya Almaty DPS 2011 ISBN 978 601 7026 17 2Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet