Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
- Аспара– 14 – 15 ғасырлардан сақталған көне қала орны.
Жетісу археол. экспедициясы (1938 — 40 ж. А.Н. Бернштам), 1964 — 65 ж. (Л.Б. Ерзакович) зерттеген. Қаланың құлаған қабырғаларының ұзындығы солт-де — 245 м, шығысында — 300 м, оңт-нде — 196 м және батысында — 150 м. Цитаделінің көлемі 190х160 м, биікт. 15 м. Қаланың негізгі бөлігі 5-12 ғ. аралығында қаланған. Дегенмен қазба жұмыстары кезінде оның солт.-шығыс бөлігінде орналасқан бөлігінің 14-15 ғ-да болғандығы дәлелденді. Ұлы Жібек жолының бойындағы қала ретінде А. Қытай және араб деректерінде (Сюань-Цзян, Ибн Кудам, Ибн Хордабех) жиі кездеседі. Қазба жұмыстары кезінде, мұнда 14 ғ-дың ақыры мен 15 ғ-дың басында Әмір Темір әскерлері тұрғаны анықталды.
- Тарихи деректер бойынша, Аспара - орта ғасырдағы қаланың орны Шу өзеніне құятын Аспара өзенінің жағасында, қазіргі Андас батыр ауылының шетінде. Алғаш В.В.Бартольд, А.Н.Бернштам, одан кейін 1964-65 жылдары Жетісу археологиялық экспедициясы зерттеген. Жұртының көлемі 10 га шамасында. Бекіністі қала дуалмен үшке бөлінген (қамал, шаһристан және қамалға жалғас кішігірім құрылыстар). Қаланың ХIII-XIV ғасырларға жататын қабатын зерттегенде жау шабуылынан қираған үйлер, қора-қопсы, үй ішінің жабдықтары, XV-XVІ ғасырлардың қабатынан берік қамалдың қираған жұрты, тұрғын үйлердің қалдықтары табылды.
Аспара қаласы жайында Темір тұсындағы мағлұматтар толығырақ. 1397-98 жж. Темір әскерлерін Мұхаммед Сұлтанның (Темірдің немересі) басқаруымен Талас, Шу алабында бірнеше қамалды жаңадан салып, біразын қайта жөндеген. Сөйтіп, Моғолстанға қарсы күреске әзірленген. Соның бірі - осы Аспара. Онда бір түмен Шағатай әскері тұрған. XVІ ғасырда Аспараның маңы Жәнібек баласы Қасым ханның қол астына қарағаны айтылады.
Дереккөздер
- “Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9
- Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8
- Жамбыл облысының топономикалық атауларының анықтамалығы
| Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Aspara 14 15 gasyrlardan saktalgan kone kala orny Zhetisu arheol ekspediciyasy 1938 40 zh A N Bernshtam 1964 65 zh L B Erzakovich zerttegen Қalanyn kulagan kabyrgalarynyn uzyndygy solt de 245 m shygysynda 300 m ont nde 196 m zhәne batysynda 150 m Citadelinin kolemi 190h160 m biikt 15 m Қalanyn negizgi boligi 5 12 g aralygynda kalangan Degenmen kazba zhumystary kezinde onyn solt shygys boliginde ornalaskan boliginin 14 15 g da bolgandygy dәleldendi Ұly Zhibek zholynyn bojyndagy kala retinde A Қytaj zhәne arab derekterinde Syuan Czyan Ibn Kudam Ibn Hordabeh zhii kezdesedi Қazba zhumystary kezinde munda 14 g dyn akyry men 15 g dyn basynda Әmir Temir әskerleri turgany anyktaldy Tarihi derekter bojynsha Aspara orta gasyrdagy kalanyn orny Shu ozenine kuyatyn Aspara ozeninin zhagasynda kazirgi Andas batyr auylynyn shetinde Algash V V Bartold A N Bernshtam odan kejin 1964 65 zhyldary Zhetisu arheologiyalyk ekspediciyasy zerttegen Zhurtynyn kolemi 10 ga shamasynda Bekinisti kala dualmen үshke bolingen kamal shaһristan zhәne kamalga zhalgas kishigirim kurylystar Қalanyn HIII XIV gasyrlarga zhatatyn kabatyn zerttegende zhau shabuylynan kiragan үjler kora kopsy үj ishinin zhabdyktary XV XVI gasyrlardyn kabatynan berik kamaldyn kiragan zhurty turgyn үjlerdin kaldyktary tabyldy Aspara kalasy zhajynda Temir tusyndagy maglumattar tolygyrak 1397 98 zhzh Temir әskerlerin Muhammed Sultannyn Temirdin nemeresi baskaruymen Talas Shu alabynda birneshe kamaldy zhanadan salyp birazyn kajta zhondegen Sojtip Mogolstanga karsy kүreske әzirlengen Sonyn biri osy Aspara Onda bir tүmen Shagataj әskeri turgan XVI gasyrda Asparanyn many Zhәnibek balasy Қasym hannyn kol astyna karagany ajtylady Derekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 Қazak mәdenieti Enciklopediyalyk anyktamalyk Almaty Aruna Ltd ZhShS 2005 ISBN 9965 26 095 8 Zhambyl oblysynyn toponomikalyk ataularynyn anyktamalygyBul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz