Арбау өлең — ауыз әдебиетіндегі бір түрі. Адамды немесе малды жылан, қарақұрт, бүйі, шаян шаққанда, уытын “қайтару” үшін айтылады. Халық әр түрлі ырым жасап айтылған Арбау өлеңдері арқылы жыланның немесе қарақұрттың т.б. уытын қайтаруға, өздерін арбап әлсіретуге болады деп түсінген. Әрбір жәндіктің жаратушысы, “тәңірісі” болады деп ұғынған адамдар оларға сөз арқылы әсер етуге боады деп сенген. Арбау өлең — әлем халықтары фольклорының бәрінде бар, түркі халықтарының ауыз әдебиетінде кең тараған. Көбінесе 7-8 буынды шұбыртпалы ұйқасқа құрылады. Ш.Уәлиханов, Ә.Диваев Арбау өлең туралы пікір айтып, оның жекелеген үлгілерін 1862 ж. алғаш қағаз бетіне түсірген. Арбау өлеңнің бір түрі мындай:
- “Кер, кер, кер жылан,
- Кереге басты мер жылан,
- Бір жылан бар — сұр жылан,
- Бір жылан бар — сұм жылан,
- Бір жылан бар — жеті жылғы ту жылан.
- Құралай таудың басынан
- Қуып келген қу жылан,
- Дегелек келді, шық жылдам!”.
Дереккөздер
- Мұхтар Әуезов энциклопедиясы — Алматы, «Атамұра» баспасы, 2011 жыл. ISBN 978-601-282-175-8
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Arbau olen auyz әdebietindegi bir tүri Adamdy nemese maldy zhylan karakurt bүji shayan shakkanda uytyn kajtaru үshin ajtylady Halyk әr tүrli yrym zhasap ajtylgan Arbau olenderi arkyly zhylannyn nemese karakurttyn t b uytyn kajtaruga ozderin arbap әlsiretuge bolady dep tүsingen Әrbir zhәndiktin zharatushysy tәnirisi bolady dep ugyngan adamdar olarga soz arkyly әser etuge boady dep sengen Arbau olen әlem halyktary folklorynyn bәrinde bar tүrki halyktarynyn auyz әdebietinde ken taragan Kobinese 7 8 buyndy shubyrtpaly ujkaska kurylady Sh Uәlihanov Ә Divaev Arbau olen turaly pikir ajtyp onyn zhekelegen үlgilerin 1862 zh algash kagaz betine tүsirgen Arbau olennin bir tүri myndaj Ker ker ker zhylan Kerege basty mer zhylan Bir zhylan bar sur zhylan Bir zhylan bar sum zhylan Bir zhylan bar zheti zhylgy tu zhylan Қuralaj taudyn basynan Қuyp kelgen ku zhylan Degelek keldi shyk zhyldam DerekkozderMuhtar Әuezov enciklopediyasy Almaty Atamura baspasy 2011 zhyl ISBN 978 601 282 175 8Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet