Амфибия (көлік)

Амфибия — құрлықпен де, сумен де қозғала алатын әскери немесе азаматтық көлік (танк, транспорт, автомобиль, ұшақ). Амфибия — танктің, транспортердің суда жүзгіштігі герметикалық қорабы қуысындағы суды қажетіне қарай ығыстыру арқылы реттеледі. Ол су бетінде немесе су астында ескек пәре (винт), шынжыр табан (шынжыр табан машиналарда) және су атқыш сорғы көмегімен жүзеді. Амфибия жасау ісі 1-дүниежүзілік соғыс жылдарында басталды. Амфибия танктің үлгілері 1921—22 ж. Франция мен Америкада жасалды. Қазіргі кезде әскери істе құрлықта да, судың беті мен астында да өте жылдам жүзетін танктер, оқ өтпейтін транспортерлер (бронетранспортерлер) мен оқ өтпейтін автомобильдер (бронеавтомобильдер) кеңінен таралған. Амфибия автомобиль адамдарды және жүктерді тасу, сондай-ақ оларды өзен, көл т.б. арқылы өткізу кезінде қолданылады. Барлық осьтерінің төзімділігі жоғары автомобиль шассиі негізінде жасалады. Амфибия автомобильде автомобильге тән агрегаттар сақталынады, ал оның суда жүзетін түрі саңылаусыз жабылатын қайық типтес қорап, ескек пәре, су рулі, толқынды кесетін қалқанмен және қораптан суды ығыстырып шығаратын сорғымен жабдықталады. Амфибия ұшақ — құрылықта аспанға ұшып шыға алатын және доңғалақ шассиін шығарып қона алатын гидроұшақ. Амфибия аэрошананың қорабы қайыққа ұқсас. Ол қар үстімен де, су бетімен де, таяз өзен, батпақты су тоғандарында да, мұз үстінде де қозғала алады.

Дереккөздер

1. Айбын. Энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. - 880 бет.ISBN 9965-893-73-Х