Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Алтай Сәрсенұлы Аманжолов (02.06.1934 - 08.10.2012 Алматы қаласында) – түркітанушы, филология ғылымдарының докторы (1976), профессор (1978), Қазақстан Қоғамдық ғылым академиясының толық мүшесі (1995).
| Алтай Сәрсенұлы Аманжолов | |
|---|---|
| Мансабы: | түркітанушы, филология ғылымдарының докторы, профессор, толық мүшесі |
Найман тайпасы Терістаңбалы (ру) руынан шыққан.
Мәскеу мемлекеттік университеті жанындағы бітірген (1957). Қазақстан Ғылым Академиясының Тіл және әдебиет инcтитутында кіші ғылыми қызметкер (1957–1960, 1964–1966). Қазақ мемлекеттік қыздар педагогика институтында доцент, кафедра меңгерушісі (1966–1979), ҚазМУ-да кафедра меңгерушісі (1979–1995), профессор (1995 жылдан), көне түркі жазба ортанының директоры қызметтерін атқарған. «Көне түркі жазуының тарихы туралы деректер мен зерттеулер» деген тақырыпта доктор диссертация қорғады.
Аманжолов зерттеулерінің басты бағыты – көне түркі жазу ескерткіштерінің тілі, көне түркі жазуының тарихы, түркі тілдерінің салыстырмалы грамматикасы, түркі руникалық графикасы мәселелері. Осы салада бірнеше монографиясы, оқулықтары, ғылыми мақалалары (жалпы саны екі жүзден астам, оның кейбіреуі ағылшын және түрік тілдерінде шет елде басылды) жарық көрді. «Құрмет» ордені (1999), медальдармен және «Қазақстан республикасының ғылымын дамытуға сіңірген еңбегі үшін» белгісімен (2004) марапатталған.
«Көне түркі жазуының тарихы туралы деректер мен зерттеулер» деген тақырыпта докторлық диссертация қорғаған. А. зерттеулерінің басты бағыты – көне түркі жазу ескерткіштерінің тілі, көне түркі жазуының тарихы, түркі тілдерінің салыстырмалы грамматикасы, түркі руникалық графикасы мәселелері. Осы салада бірнеше монографиясы, оқулықтары, ғылыми мақалалары (оның кейбіреуі ағылшын және түрік тілдерінде шетелдерде басылды) жарық көрген. А. – түркі тілдерінің тарихи грамматикасы мен көне түркі жазуы тарихының мамандарының бірі. «Көне түркі ескерткіштеріндегі етістіктің меңгерілуі» (Мәскеу, 1969 ж.) атты монографияның авторы. Ғалымның «Көне түркі жазуының тарихы мен теориясы» (Алматы, 2003 ж., орыс тілінде) атты монографиясында көне түркі руникалық графикасына түбегейлі талдау жасалған, Қазақстан бойынша соны эпиграфикалық материалдар берілген, түркі руникалық әліпбиінің қалыптасу тарихына қатысты маңызды теориялық тұжырымдар айтылған. Көне түркі жазу ескерткіштерінің зерттеулеріне арналған «Бабалар сөзі» кітабы 1988 жылы Пекинде басылды. «Түрік тілі» атты оқу құралындағы (1983 ж.) түркі эпиграфикасының деректеріне сүйеніп, «Түркі руникалық графикасы» деген үш бөлімді методикалық талдау құрастырған (1980, 1981, 1985 ж. орыс тілінде), «Түркі филологиясы және жазу тарихы» атты оқу құралын (1996 ж.) жариялады.
Шығармалары:
- Глагольное управление в языке древнетюркских памятников, М., 1969;
- Материалы и исследования по истории древнетюркской письменности, А.-А., 1975;
- Тюркская руническая графика, І–ІІІ. А.-А., 1980, 1981, 1985; Түрік тілі. Оқу құралы. А., 1983;
- Бабалар сөзі, Пекин, 1988; Ортақ асыл мирас. Трабзон (Түркия), 1994;
- Түркі филологиясы және жазу тарихы, А., 1996;
- Қазақша-орысша лингвистикалық терминология сөздігі, А., 1997, 1999;
- История и теория древнетюркского письма, А., 2003.
| Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Сілтемелер
- “Ана тілі” газеті» Қосөзен өркениетінен
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
- Қазақстан Республикасында кімнің кім екені . Екі томдық анықтамалық. Алматы, 2011 жыл. ISBN 978-601-278-473-2
- Х.М.Ғабжалилов Қазақ ру-тайпаларының тарихы. Найман — Алматы: Алаш ТЗО, Полиграфкомбинат, 2008. — Т. 10. — 430 б. — 1000 таралым. — ISBN 9965-765-21-09.
- Қазақ тілі. Энциклопедия. Алматы: Қазақстан Республикасы Білім, мәдениет және денсаулық сақтау министрлігі, Қазақстан даму институты, 1998 жыл, 509 бет. ISBN 5-7667-2616-3
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Altaj Sәrsenuly Amanzholov 02 06 1934 08 10 2012 Almaty kalasynda tүrkitanushy filologiya gylymdarynyn doktory 1976 professor 1978 Қazakstan Қogamdyk gylym akademiyasynyn tolyk mүshesi 1995 Altaj Sәrsenuly AmanzholovMansaby tүrkitanushy filologiya gylymdarynyn doktory professor tolyk mүshesi Najman tajpasy Teristanbaly ru ruynan shykkan Mәskeu memlekettik universiteti zhanyndagy bitirgen 1957 Қazakstan Ғylym Akademiyasynyn Til zhәne әdebiet inctitutynda kishi gylymi kyzmetker 1957 1960 1964 1966 Қazak memlekettik kyzdar pedagogika institutynda docent kafedra mengerushisi 1966 1979 ҚazMU da kafedra mengerushisi 1979 1995 professor 1995 zhyldan kone tүrki zhazba ortanynyn direktory kyzmetterin atkargan Kone tүrki zhazuynyn tarihy turaly derekter men zertteuler degen takyrypta doktor dissertaciya korgady Amanzholov zertteulerinin basty bagyty kone tүrki zhazu eskertkishterinin tili kone tүrki zhazuynyn tarihy tүrki tilderinin salystyrmaly grammatikasy tүrki runikalyk grafikasy mәseleleri Osy salada birneshe monografiyasy okulyktary gylymi makalalary zhalpy sany eki zhүzden astam onyn kejbireui agylshyn zhәne tүrik tilderinde shet elde basyldy zharyk kordi Қurmet ordeni 1999 medaldarmen zhәne Қazakstan respublikasynyn gylymyn damytuga sinirgen enbegi үshin belgisimen 2004 marapattalgan Kone tүrki zhazuynyn tarihy turaly derekter men zertteuler degen takyrypta doktorlyk dissertaciya korgagan A zertteulerinin basty bagyty kone tүrki zhazu eskertkishterinin tili kone tүrki zhazuynyn tarihy tүrki tilderinin salystyrmaly grammatikasy tүrki runikalyk grafikasy mәseleleri Osy salada birneshe monografiyasy okulyktary gylymi makalalary onyn kejbireui agylshyn zhәne tүrik tilderinde shetelderde basyldy zharyk korgen A tүrki tilderinin tarihi grammatikasy men kone tүrki zhazuy tarihynyn mamandarynyn biri Kone tүrki eskertkishterindegi etistiktin mengerilui Mәskeu 1969 zh atty monografiyanyn avtory Ғalymnyn Kone tүrki zhazuynyn tarihy men teoriyasy Almaty 2003 zh orys tilinde atty monografiyasynda kone tүrki runikalyk grafikasyna tүbegejli taldau zhasalgan Қazakstan bojynsha sony epigrafikalyk materialdar berilgen tүrki runikalyk әlipbiinin kalyptasu tarihyna katysty manyzdy teoriyalyk tuzhyrymdar ajtylgan Kone tүrki zhazu eskertkishterinin zertteulerine arnalgan Babalar sozi kitaby 1988 zhyly Pekinde basyldy Tүrik tili atty oku kuralyndagy 1983 zh tүrki epigrafikasynyn derekterine sүjenip Tүrki runikalyk grafikasy degen үsh bolimdi metodikalyk taldau kurastyrgan 1980 1981 1985 zh orys tilinde Tүrki filologiyasy zhәne zhazu tarihy atty oku kuralyn 1996 zh zhariyalady Shygarmalary Glagolnoe upravlenie v yazyke drevnetyurkskih pamyatnikov M 1969 Materialy i issledovaniya po istorii drevnetyurkskoj pismennosti A A 1975 Tyurkskaya runicheskaya grafika I III A A 1980 1981 1985 Tүrik tili Oku kuraly A 1983 Babalar sozi Pekin 1988 Ortak asyl miras Trabzon Tүrkiya 1994 Tүrki filologiyasy zhәne zhazu tarihy A 1996 Қazaksha oryssha lingvistikalyk terminologiya sozdigi A 1997 1999 Istoriya i teoriya drevnetyurkskogo pisma A 2003 Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Siltemeler Ana tili gazeti Қosozen orkenietinenBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet Қazakstan Respublikasynda kimnin kim ekeni Eki tomdyk anyktamalyk Almaty 2011 zhyl ISBN 978 601 278 473 2 H M Ғabzhalilov Қazak ru tajpalarynyn tarihy Najman Almaty Alash TZO Poligrafkombinat 2008 T 10 430 b 1000 taralym ISBN 9965 765 21 09 Қazak tili Enciklopediya Almaty Қazakstan Respublikasy Bilim mәdeniet zhәne densaulyk saktau ministrligi Қazakstan damu instituty 1998 zhyl 509 bet ISBN 5 7667 2616 3