Акрополь (грекше аkroctіchіc, akroc- биік, polіc- қала), ежелгі гректердің биік төбе басына салынатын бекінісі. Бекіністі қоршай қала үйлері орналасқан. Акрополь — өзге үйлерден шоқтығы биік, қабырғасы қалың, қала халқының жаулардан қорғаныс табатын бекінісі, қасиетті орны болған. Тұрғындар мұнда құдайға құлшылық еткен. Дүние жүзіне әйгілі Афина, Парфенон, Эрехтейон, Ники-Аперос сияқты қалалар мен ғибадатханалардың акропольінде сәулет өнерінің тамаша үлгілері сақталған.
Акрополь (грек. akropolis — үстіңгі қала)— ежелгі грек қаласының биікте орналасқан бекіністі бөлігі, соғыс кезінде тұрғындарға баспана болған қамалы.
Ежелгі грек қалаларының биік төбе басында қамал-қабырғамен қоршалған акропольдары болған. Солардың ішіндегі ең атақтысы- Афины қаласындағы Акрополь. Мұны гректер парсыларды жеңгеннен кейін, біздің жыл санауымыздан бұрынғы 5 ғасырда салған Афины Акропольында кіре берісі салтанат қақпасы сияқты Пропилеи деп аталатын ерекше құрылыстан басталып, одан кескіндеме(көркем сурет) музейі - Пинакотека орналасқан. Акропольдың нақ ортасында дулыға киіп, қолына найза ұстағанданышпандық құдайы Афинаның алып қола мүсіні сұсты кейіппен төңіректі қалт жібермей бақылап тұрғандай әсер туғызған. Мүсін ескерткіштің артқы оң жағында Афинаның мәрмәр бағаналар тізбегімен көмкерілген әсем ғибадатханасы - Парфенон ірге көтерген. Оның шатыр маңдайшасы мүсіндермен безендіріліп, бір жақ бетіндегң мүсін-ескерткіштер Афина мен теңіз құдайы Посейдонның қала билігі үшін таласын бейнелеген. Ертедегі аңыз бойынша, қаһарланған Посейдон үш тіл сүмбісімен салып қалғанда жартастан бұлақ атқылап, ал Афинаның найзасы тиген жерден мәуелі зәйтүн ағашы пайда болыпты. Афинаның сыйы халыққа тиімдірек болып, қала билігі өзіне тиіпті делінеді. Парфенон қабырғасын белдеулей тартылған бедер суреттер Афина мейрамы күні Акропльға бет алған қала халқының шеруі бейнеленген. Әсіресе Афинаның парфенон ішіндегі мүсін ескерткішін гректер ерекше мақтан тұтқан. Ескерткіштің бет бейнесі мен қолы піл суйегінен қашалып, ал киімі мен шашы таза алтыннан құйылыпты. Акропольдағы үшінші ғимарат - Эрехтейонның ғибадатханасы. Ол Афина мен Посейдонның құрметіне салынған. Аңыз бойынша Эрехтойнның алдында расында да зәйтүн ағашы болыпты деседі. Ғибадатхананың ішінде терең сызат түскен жартас болса керек. абыздар мұны Посейдонның сүмбісінен қалған із деп жан сала дәлелдейді екен.
Дереккөздер
- Ол кім. Бұл не. 1-том
- Қазақ энциклопедиясы I том
- Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8
- Өнердің ықшам тарихы—Антик өнері — Алматы, «Өнер» баспасы, 1988.—360 бет ISBN 5-89840-030-3
- Ол кім Бұл не 1 том
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Akropol Akropol grekshe akroctichic akroc biik polic kala ezhelgi grekterdin biik tobe basyna salynatyn bekinisi Bekinisti korshaj kala үjleri ornalaskan Akropol ozge үjlerden shoktygy biik kabyrgasy kalyn kala halkynyn zhaulardan korganys tabatyn bekinisi kasietti orny bolgan Turgyndar munda kudajga kulshylyk etken Dүnie zhүzine әjgili Afina Parfenon Erehtejon Niki Aperos siyakty kalalar men gibadathanalardyn akropolinde sәulet onerinin tamasha үlgileri saktalgan Akropol grek akropolis үstingi kala ezhelgi grek kalasynyn biikte ornalaskan bekinisti boligi sogys kezinde turgyndarga baspana bolgan kamaly Ezhelgi grek kalalarynyn biik tobe basynda kamal kabyrgamen korshalgan akropoldary bolgan Solardyn ishindegi en ataktysy Afiny kalasyndagy Akropol Muny grekter parsylardy zhengennen kejin bizdin zhyl sanauymyzdan buryngy 5 gasyrda salgan Afiny Akropolynda kire berisi saltanat kakpasy siyakty Propilei dep atalatyn erekshe kurylystan bastalyp odan keskindeme korkem suret muzeji Pinakoteka ornalaskan Akropoldyn nak ortasynda dulyga kiip kolyna najza ustagandanyshpandyk kudajy Afinanyn alyp kola mүsini susty kejippen tonirekti kalt zhibermej bakylap turgandaj әser tugyzgan Mүsin eskertkishtin artky on zhagynda Afinanyn mәrmәr baganalar tizbegimen komkerilgen әsem gibadathanasy Parfenon irge kotergen Onyn shatyr mandajshasy mүsindermen bezendirilip bir zhak betindegn mүsin eskertkishter Afina men teniz kudajy Posejdonnyn kala biligi үshin talasyn bejnelegen Ertedegi anyz bojynsha kaһarlangan Posejdon үsh til sүmbisimen salyp kalganda zhartastan bulak atkylap al Afinanyn najzasy tigen zherden mәueli zәjtүn agashy pajda bolypty Afinanyn syjy halykka tiimdirek bolyp kala biligi ozine tiipti delinedi Parfenon kabyrgasyn beldeulej tartylgan beder suretter Afina mejramy kүni Akroplga bet algan kala halkynyn sherui bejnelengen Әsirese Afinanyn parfenon ishindegi mүsin eskertkishin grekter erekshe maktan tutkan Eskertkishtin bet bejnesi men koly pil sujeginen kashalyp al kiimi men shashy taza altynnan kujylypty Akropoldagy үshinshi gimarat Erehtejonnyn gibadathanasy Ol Afina men Posejdonnyn kurmetine salyngan Anyz bojynsha Erehtojnnyn aldynda rasynda da zәjtүn agashy bolypty desedi Ғibadathananyn ishinde teren syzat tүsken zhartas bolsa kerek abyzdar muny Posejdonnyn sүmbisinen kalgan iz dep zhan sala dәleldejdi eken DerekkozderOl kim Bul ne 1 tom Қazak enciklopediyasy I tom Қazak mәdenieti Enciklopediyalyk anyktamalyk Almaty Aruna Ltd ZhShS 2005 ISBN 9965 26 095 8 Өnerdin yksham tarihy Antik oneri Almaty Өner baspasy 1988 360 bet ISBN 5 89840 030 3 Ol kim Bul ne 1 tomBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet