Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Айып (заң жолы, салт) — барымта, қылмыс, ұрлық, дәстүрді бұзғаны т.б. жағымсыз іс-әрекеті үшін қылмыскерлерге берілетін жаза.
Қылмысы,ұрлығы,дәстүрді бұзғаны үшін қылмыскерлерге берілетін жаза-айып.Айыптың әлеуметтік,тәрбиелік маңызы зор.
«Айыбына атын алып қалып жаяу қайтарыңдар!» (Ғ.Мүсірепов). Мысалы: көп алдында орынсыз дау-жанжал шығарған адамдарға айып салынады. Жазаланушы адам оны сол сәтте орындауға тиіс.
Айыптың түрлері көп. Жеңіл кінәлары үшін тән немесе ат төленеді. Ауыр қылмыстар жасағандар тоғыз төлейді. Бұл түйе бастаған тоғыз мал немесе ат бастаған тоғыз мал немесе өгіз бастаған тоғыз мал деген сөз (Түйе бастаған тоғыз: 3 бас түйе, 3 бас жылқы, 3 бас сиырдан тұрады. Ат бастаған тоғыз 3 жылқы, 3 сиыр, 3 қой, т.с. Қылмыс (ұрлық) өте ауыр болса, бұл айып үш еселенуі мүмкін. Әрине, бұдан басқа да түрлері бар. Айыптың әлеуметтік, тәрбиелік, құқықтық маңызы зор.
Дереккөздер
- Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі. Энциклопедия. - Алматы: DPS, 2011. - ISBN 978-601-7026-17-2
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
| Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ajyp zan zholy salt barymta kylmys urlyk dәstүrdi buzgany t b zhagymsyz is әreketi үshin kylmyskerlerge beriletin zhaza Қylmysy urlygy dәstүrdi buzgany үshin kylmyskerlerge beriletin zhaza ajyp Ajyptyn әleumettik tәrbielik manyzy zor Ajybyna atyn alyp kalyp zhayau kajtaryndar Ғ Mүsirepov Mysaly kop aldynda orynsyz dau zhanzhal shygargan adamdarga ajyp salynady Zhazalanushy adam ony sol sәtte oryndauga tiis Ajyptyn tүrleri kop Zhenil kinәlary үshin tәn nemese at tolenedi Auyr kylmystar zhasagandar togyz tolejdi Bul tүje bastagan togyz mal nemese at bastagan togyz mal nemese ogiz bastagan togyz mal degen soz Tүje bastagan togyz 3 bas tүje 3 bas zhylky 3 bas siyrdan turady At bastagan togyz 3 zhylky 3 siyr 3 koj t s Қylmys urlyk ote auyr bolsa bul ajyp үsh eselenui mүmkin Әrine budan baska da tүrleri bar Ajyptyn әleumettik tәrbielik kukyktyk manyzy zor DerekkozderҚazaktyn etnografiyalyk kategoriyalar ugymdar men ataularynyn dәstүrli zhүjesi Enciklopediya Almaty DPS 2011 ISBN 978 601 7026 17 2Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz