Абай жайын зерттеушілерге (мақала)

«Абай жайын зерттеушілерге», Мұхтар Әуезовтың мақаласы. Семей облыстық «Екпінді» газетінің 1940 жылғы 17 шілде күнгі санында жарияланған. 1940 ж. Абайдың туғанына 95 жыл толуына орай Қазақстан үкіметі арнайы қаулы шығарып, оны кең көлемде атап өту жөнінде шешім қабылдады. Ақынның толық шығармалар жинағын шығару мәселесі қойылды. Бұрынғы Семей облысының Шыңғыстау (қазіргі Абай) ауданына арнайы топ жіберілді. Оны Мұхтар Әуезов басқарып барды. Мақала сол сапарда жазылды. Мұнда Абайдың өмірі мен шығармашылығына қатысты деректерді жинау мен жариялау барысында қандай мәселелерге ерекше ден қою керек екендігі баса ескертілді. Макалада қозғалған негізгі мәселелер мыналар: Абайдың ақын шәкірттері Абайға еліктеп, Абайша өлең жазуды дәстүр ретінде ұстанған. Сондықтан жаңадан табылған өлеңдерді жариялауда барынша ыктиятты болу шарт. Екінші, Абайдың заманы мен тұстастары, сол кездегі белді-белді оқиғалардың жай-жапсары, мекені, дау-шар кесімі туралы деректерді барынша толық жинастыру. Үшінші, этнографиялық салт-дәстүр мен саят өнеріне, киім үлгілеріне, түрмыстық жағдайларға, жол-жора, ырым-сенімге қатысы бар әңгімелерді тиянақты түрде қағазға түсіру. Тертінші, табиғат көріністері мен ауа райына қатысты атауларды, олардың нышандарын назарда ұстау. Бесінші, Абайдың және оның үй ішінің үсақ-түйегіне дейін суреттеп жазып, киім үлгілерін сызып алу. Алтыншы, Абайдың мұражайы үшін заттар жию және ол туралы естеліктерді хатқа түсіру. Жазушы Абай мұраларын зерттеушілерге осындай нұсқау беріп, етініш білдірген. Макала Ө-тің 1967,1995ж. жарықкөрген «Абай Құнанбаев» атты мақапапар мен зерттеулер жинағына және 12 томдық шығармалар жинағының 11-томына (1969) енгізілген.

Дереккөздер

1. Мұхтар Әуезов энциклопедиясы Алматы, «Атамұра» баспасы, 2011 жыл. ISBN 987-601-282-175-8