Сары-Өзен полигоны – кеңес үкіметінің су қоймасына шұңқыр жасауға арналған экскавациялық, калибрлік полигон. Сары-Өзен полигоны Семей полигонының бір бөлігі.
«Сары-Өзен» алаңындағы ұңғымалардың орналасу сұлбасы «Сары-Өзен» алаңында 1965 жылдар мен 1980 жылдар аралығында 24 ұңғымада жерасты ядролық жарылыстары жасалды. «Сары-Өзен» алаңына жақын жатқан, таулы массивінде, тағы бір жерасты ядролық сынақ – «Лазурит» іске асты. Алаң аумағының негізгі ластануы, №№101,111 және 215 ұңғымаларда және №№1003,125 ұңғымалардағы экскавациялық жарылыстар барысында орын алған штаттан тыс радиациялық жағдайлардан туындаған.
«Сары-Өзен» алаңындағы ұңғымалардың сағалық алаңдарының шегіндегі радионуклидтердің кеңістіктегі бөлінісі, «Балапан» алаңындағы бөлініске сәйкес келеді. Ядролық жарылыстардың топырақты сыртқа лақтыруы себебінен ұңғымалардың аймағындағы қоршаған ортаның радиоактивті ластануы бірнеше метрге созылған, ал №101 ұңғымада сынақтар өткізу барысында орын алған радиоактивті түсулер есебінен, бірнеше километрдегі арақашықтықта кездеседі. «Сары-Өзен» алаңындағы радиологиялық зерттеулер барысында 4 белгісіз ұңғыма анықталды, оларды ұқсастыру мүмкін болған жоқ.
№101 ұңғымадағы ЭДҚ мәніЭДҚ максималды мәні олардың бірінде тіркелген - 2,0 мкЗв/с, сонымен қатар: 137Cs – 2*103, 90Sr – 4*103, 241Am – 2*104 Бк/кг техногенді радионуклидтердің топырақтағы сынамаларындағы жоғары қатары тіркелген. Қазіргі уақытта «Балапан» және «Сары-Өзен» алаңдарындағы барлық ұңғымалардың бастары бөлшектенген.
Бұл мақалада дереккөздер жетіспейді. Ақпарат тексерілмелі болу керек, немесе мақала жойылуыға ұсынылады. Сіз бұл мақаланы өндеп үлес қосуыңыз мүмкін: ол үшін сенімді дереккөздерге сілтеме жасауыңыз қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Baska magynalar үshin Saryozen degen betti karanyz Sary Өzen poligony kenes үkimetinin su kojmasyna shunkyr zhasauga arnalgan ekskavaciyalyk kalibrlik poligon Sary Өzen poligony Semej poligonynyn bir boligi Sary Өzende bolgan zherasty yadrolyk zharylysynyn geologiyalyk kiyndysy Sary Өzen alanyndagy ungymalardyn ornalasu sulbasy Sary Өzen alanynda 1965 zhyldar men 1980 zhyldar aralygynda 24 ungymada zherasty yadrolyk zharylystary zhasaldy Sary Өzen alanyna zhakyn zhatkan tauly massivinde tagy bir zherasty yadrolyk synak Lazurit iske asty Alan aumagynyn negizgi lastanuy 101 111 zhәne 215 ungymalarda zhәne 1003 125 ungymalardagy ekskavaciyalyk zharylystar barysynda oryn algan shtattan tys radiaciyalyk zhagdajlardan tuyndagan Sary Өzen alanyndagy ungymalardyn sagalyk alandarynyn shegindegi radionuklidterdin kenistiktegi bolinisi Balapan alanyndagy boliniske sәjkes keledi Yadrolyk zharylystardyn topyrakty syrtka laktyruy sebebinen ungymalardyn ajmagyndagy korshagan ortanyn radioaktivti lastanuy birneshe metrge sozylgan al 101 ungymada synaktar otkizu barysynda oryn algan radioaktivti tүsuler esebinen birneshe kilometrdegi arakashyktykta kezdesedi Sary Өzen alanyndagy radiologiyalyk zertteuler barysynda 4 belgisiz ungyma anyktaldy olardy uksastyru mүmkin bolgan zhok 101 ungymadagy EDҚ mәniEDҚ maksimaldy mәni olardyn birinde tirkelgen 2 0 mkZv s sonymen katar 137Cs 2 103 90Sr 4 103 241Am 2 104 Bk kg tehnogendi radionuklidterdin topyraktagy synamalaryndagy zhogary katary tirkelgen Қazirgi uakytta Balapan zhәne Sary Өzen alandaryndagy barlyk ungymalardyn bastary bolshektengen Bul makalada derekkozder zhetispejdi Akparat tekserilmeli bolu kerek nemese makala zhojyluyga usynylady Siz bul makalany ondep үles kosuynyz mүmkin ol үshin senimdi derekkozderge silteme zhasauynyz kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet