Мұхаммед әл-Қаһир (араб.: محمد القاهر; 900, Бағдат — қазан 950, Бағдат) — Ислам халифатының 38-ші халифасы, мүміндердің әмірі.
Мұхаммед әл-Қаһир араб.: محمد القاهر | |||
933 жылы әл-Қаһир атымен шығарылған динар | |||
Лауазымы | |||
---|---|---|---|
| |||
31 қазан 932 — 19 сәуір 934 | |||
(Лақап аты Әл-Қаһир Билләһ) | |||
Ізашары | Жағфар әл-Мұқтадир | ||
Ізбасары | Мұхаммед әр-Разы | ||
Өмірбаяны | |||
Діні | Ислам | ||
Дүниеге келуі | 900 Бағдат, Ислам халифаты | ||
Қайтыс болуы | 950 Бағдат, Ислам халифаты | ||
Династия | Аббас әулеті | ||
Әкесі | Әли әл-Мүктәфи | ||
Анасы | Қатул | ||
өңдеу |
Өмірбаяны
Әл-Мұқтадир өлтірілген соң, Мұғнис Әбул-Аббас Ахмедтің баласын халифа ретінде тағайындағысы келді. Бірақ тым жас болғандықтан және көпшіліктің қарсы шығуынан қауіптеніп қатты қаламаса да Мұхаммед әл-Қаһир ибн Әли әл-Мүктәфиге серт берілді.
Әл-Қаһирдің мінезі нашар болатын. Халифалығының алғашқы айларын әл-Мұқтадирдің балаларын іздестіруге жұмсады. Тіпті әл-Мұқтадирдің төсек тартып жатқан анасын да азаптап, оның дүние мүлкіне қол салудан да тартынған жоқ.
Әл-Қаһир Мұғнистің әскерін де оған қарсы қоюға тырысты. Оның осындай сорақылықтарына байланысты мемлекеттің алдыңғы қатарлы тұлғалары әл-Қаһирді тақтан алыстатуға шешім шығарды. Бірақ әл-Қаһир ебіп тауып олардың барлығын өлтіреді.
Әл-Қаһир дұшпандарынан тек қана уәзір Ибн Мүклә мен Хасан ибн Һәрунды ғана орнынан алған жоқ. Бұл екеуі де әскербасыларына хат жазып, оның жамандығы мен қиянатын баяндады. Оның сарайына жасалған шабуылдың нәтижесінде әл-Қаһир қолға түсіп, өлтіріледі. Осылайша оның өлімімен бірге жамандықтары да құрыды.
Дереккөздері
- Шабан Өз. Ислам тарихы — Алматы: Ернар Есімқұлов, 2018 ISBN 978-601-7929-37-4
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Muhammed әl Қaһir arab محمد القاهر 900 Bagdat kazan 950 Bagdat Islam halifatynyn 38 shi halifasy mүminderdin әmiri Muhammed әl Қaһir arab محمد القاهر 933 zhyly әl Қaһir atymen shygarylgan dinarLauazymyTu Islam halifatynyn 38 shi halifasy31 kazan 932 19 sәuir 934 Lakap aty Әl Қaһir Billәһ Izashary Zhagfar әl MuktadirIzbasary Muhammed әr RazyӨmirbayanyDini IslamDүniege kelui 900 0900 Bagdat Islam halifatyҚajtys boluy 950 0950 Bagdat Islam halifatyDinastiya Abbas әuletiӘkesi Әli әl MүktәfiAnasy Қatulondeu ӨmirbayanyӘl Muktadir oltirilgen son Mugnis Әbul Abbas Ahmedtin balasyn halifa retinde tagajyndagysy keldi Birak tym zhas bolgandyktan zhәne kopshiliktin karsy shyguynan kauiptenip katty kalamasa da Muhammed әl Қaһir ibn Әli әl Mүktәfige sert berildi Әl Қaһirdin minezi nashar bolatyn Halifalygynyn algashky ajlaryn әl Muktadirdin balalaryn izdestiruge zhumsady Tipti әl Muktadirdin tosek tartyp zhatkan anasyn da azaptap onyn dүnie mүlkine kol saludan da tartyngan zhok Әl Қaһir Mugnistin әskerin de ogan karsy koyuga tyrysty Onyn osyndaj sorakylyktaryna bajlanysty memlekettin aldyngy katarly tulgalary әl Қaһirdi taktan alystatuga sheshim shygardy Birak әl Қaһir ebip tauyp olardyn barlygyn oltiredi Әl Қaһir dushpandarynan tek kana uәzir Ibn Mүklә men Hasan ibn Һәrundy gana ornynan algan zhok Bul ekeui de әskerbasylaryna hat zhazyp onyn zhamandygy men kiyanatyn bayandady Onyn sarajyna zhasalgan shabuyldyn nәtizhesinde әl Қaһir kolga tүsip oltiriledi Osylajsha onyn olimimen birge zhamandyktary da kurydy DerekkozderiShaban Өz Islam tarihy Almaty Ernar Esimkulov 2018 ISBN 978 601 7929 37 4