Корея 1910 жылдан 1945 жылға дейін отары болған. Бұл кезеңде оның егемендігі болмады, түбектегі басшылық жапондық генерал-губернатордың қолында болды.
Корея генерал-губернаторлығы 朝鮮 Генерал-губернаторлық | |||||||||
| |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
Әнұраны Кими га ё | |||||||||
Астанасы | |||||||||
Ірі қалалары | , Хэйдзё, Фудзан, , Тайкю, Дзинсэн, | ||||||||
Тіл(дер)і | корей, жапон | ||||||||
Ақша бірлігі | |||||||||
Аумағы | шамамен 150 мың. км² | ||||||||
Халқы | 26 660 000 (1942 жыл) | ||||||||
Басқару формасы | Генерал-губернаторлық | ||||||||
Жапония императоры | |||||||||
- 1910—1912 | Мэйдзи | ||||||||
- 1912—1926 | Тайсё | ||||||||
- 1926—1945 | Сёва | ||||||||
- 1910—1916 | Тэраути Масатакэ | ||||||||
- 1916—1919 | Хасэгава Ёсимити | ||||||||
- 1919—1927 | Сайто Макото | ||||||||
- 1927 | Угаки Кадзусигэ | ||||||||
- 1927—1929 | Яманаси Хандзо | ||||||||
- 1929—1931 | Сайто Макото | ||||||||
- 1931—1936 | Угаки Кадзусигэ | ||||||||
- 1936—1942 | Минами Дзиро | ||||||||
- 1942—1944 | Коисо Куниаки | ||||||||
- 1944—1945 | Абэ Нобуюки | ||||||||
Тарихы | |||||||||
- 29 тамыз 1910 | Жапонияға қосылу | ||||||||
- 1 наурыз 1919 | Бірінші наурыз көтерілісі | ||||||||
- 1920 — 1930 жылдардың басы | Мәдени басқару | ||||||||
- 1930 — 1945 | Ассимиляция саясаты | ||||||||
- 15 тамыз 1945 | Тәуелсіздікті алу | ||||||||
Аталуы
Бұл кезеңмен байланысты Жапонияда «Кореядағы жапондық билеудің дәуірі» (жапон. 日本統治時代の朝鮮 Нихон то:ти дзидай-но Тё:сэн). Кореяда бұл кезең әр түрлі аталады. Төменде көбінесе кездесетін атаулары көрсетілген.
Тү нұсқа | Аударма |
---|---|
일제시대 | Жапондық империялық кезең |
식민지 시대 | Отарлық кезең |
일제 강점기 | Жапонияның озбырлы басқыншылық кезеңі |
일본 통치 시대 | Жапондық билеу кезеңі |
Тарихы
Кореяның Жапония отары болғандағы тарихын 3 кезеңге бөліп қарастырады.
Бірінші кезең (1910—1919)
Кореяның алғашқы генерал-губернаторы болды. Ол түбектің жаңғартылуына көптген үлестер қоса бастады. Осы арқылы оның бұйрығымен Кореяда мыңдаған жапония және жапония әдебиеті тереңдетіліп оқытатын мектептер ашылды.
1916 жылы жаңа генерал-гебернатор Хасэгава Ёсимити болды. Ёсимити де өзінің ізашарының саясатын қолдап ары қарай жалғастырды. Оның саясаты 2 млн. корейлер қатысқан 1919 жылдың 1 наурызында болған көтеріліске жол ашты.
Екінші кезең (1919 — 1930)
1910 жылдардың соңында "сабель саясаты" (жапон. サベル統治) деген атқа ие болған Кореяның қатал саясаты сын мен метрополияны туғызды. Бірінш наурыз көтерілісінен кейін Хасэгава Ёсимити қызметінен кетті, ал Жапония ммператоры генерал-губернаторлыққа азаматтық тұлғаларда тағайындалуының мүмкіндігі туралы қаулы шығарды.
Либералды түрде бағытталған премьер-министрт Хара Такаси жаңа генерел-губернатор қылып Сайто Макотоны тағайындады. Сайто Кореяға байланысты Токионың саясатын өзгертуге тырысты. Оның бұйрығы бойынша жандарм корпусы бұзылып жай полициялар болды, денелік жазаларға шектеу қойды, корей тіліндегі газеттер шығарды. Сайтоның тұсында Кэйдзёде (Сеулде) императорлық университеттер ашылды және корейлік шаруаларға деген қатаң қатынастар саясатын жұмсартты.. Сондай-ақ Корея генерал-губернаторының үйі салынып бітті..
Сайтоның басқару стильін "мәдени басқарудың саясаты" (жапон. 文化統治, кор. 문화통치) деп атаған.
Үшінші кезең (1930 — 1945)
Жапония билігіне әскерлер келгеннен кейін, яғни, 1930 жылдардың ортасынан бастап Токио «Найсэн иттай» (жапон. 內鮮一體) деген атқа ие болған Кореяның ассимиляциясының саясатын бастады.
1939 жылы генерал-губернатор Минами Дзиро корейлерге жапондық есімдеді алуға рұқсат ететін есімдерді ауыстыру Қаулысын (жапон. 創氏改名 Со:си каймэй) жариялады..
Жапондық биліктің аяқталуы
1945 жылдың тамызында Жапонияның Екінші дүниежүзілік соғыста жеңбейтіндігі анық болды. 8 тамызды соғысқа Кеңес Одағы қосылды; Қызыл армия Квантун армиясын жойқындап Корей түбегінің Солтүстік бөлігін басып алды. 6 және 9 тамызда американдық әскерлер жапондық қалаларға атом бомбасын тастады. Бұдан кейін Жапония империясы Потсдамдық конференцияға қол қойып АҚШ-тың шартарына мойын сұнуға мәжбүр болды. Шарт бойынша ол түгелімен американдық және кеңестік болып 38 паралеллден бөлініп жатқан Корей түбегінен бас тарту керек болған.1945 жылды қыкүйек айында американдық әскер Джон Ходжтың басқаруымен Оңтүстік Кореяға ұшып келді. 1945 жылдың 8 қыркүйегінде соңғы Корея генерал-губернаторы Абэ Нобуюки одақтастарының алдында капитуляция туралы актісіне қол қойды, ал келесі күні отарлық үкімет ресми түрде жойылды. Сөйтіп 35 жылдық Кореядаға Жапонияның отарлау саясаты тарих сахынасынан жойылды.
Капитуляциядан кейін көптеген жапондықтар Корей түьегінен кетіп қалды..
Дереккөздер
- Robert E. Buswell, Timothy S. Lee Christianity in Korea — University of Hawaii Press. — Б. 104-107. — ISBN 9780824832063.
- 김석만 舊 朝鮮總督府廳舍의 空間과 形態分析에 관한 研究. — 서울: 大韓建築學舍論文集, 1997. — Т. 13. — № 4. — б. 53-64.
- Kim Brandt Kingdom of beauty: mingei and the politics of folk art in Imperial Japan — Durham: Duke University Press, 2007. — Б. 25.
- Аудармасы — ішкі жерлер (яғни, Жапон аралдары) және корея — бірге
- 1911 жылы генерал-губернаторлық бұған тыйым салған.
- 창씨개명 = 創氏改名 — 서울: 산처럼, 2002. — 331 б. — ISBN 978-89-90062-26-0.
- Chapter 6: Overseas Repatriation Movements (ағыл.). U.S. Army Institute of Military History (11 желтоқсан 2006). Тексерілді, 7 қаңтар 2011.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Koreya 1910 zhyldan 1945 zhylga dejin otary bolgan Bul kezende onyn egemendigi bolmady tүbektegi basshylyk zhapondyk general gubernatordyn kolynda boldy Koreya general gubernatorlygy 朝鮮 General gubernatorlyk Korej imperiyasy 1910 zhyl 1945 zhyl Zhaponiya bajragy General gubernatorlyktyn moriӘnurany Kimi ga yoAstanasyIri kalalary Hejdzyo Fudzan Tajkyu Dzinsen Til der i korej zhaponAksha birligiAumagy shamamen 150 myn km Halky 26 660 000 1942 zhyl Baskaru formasy General gubernatorlykZhaponiya imperatory 1910 1912 Mejdzi 1912 1926 Tajsyo 1926 1945 Syova 1910 1916 Terauti Masatake 1916 1919 Hasegava Yosimiti 1919 1927 Sajto Makoto 1927 Ugaki Kadzusige 1927 1929 Yamanasi Handzo 1929 1931 Sajto Makoto 1931 1936 Ugaki Kadzusige 1936 1942 Minami Dziro 1942 1944 Koiso Kuniaki 1944 1945 Abe NobuyukiTarihy 29 tamyz 1910 Zhaponiyaga kosylu 1 nauryz 1919 Birinshi nauryz koterilisi 1920 1930 zhyldardyn basy Mәdeni baskaru 1930 1945 Assimilyaciya sayasaty 15 tamyz 1945 Tәuelsizdikti aluAtaluyBul kezenmen bajlanysty Zhaponiyada Koreyadagy zhapondyk bileudin dәuiri zhapon 日本統治時代の朝鮮 Nihon to ti dzidaj no Tyo sen Koreyada bul kezen әr tүrli atalady Tomende kobinese kezdesetin ataulary korsetilgen Tү nuska Audarma일제시대 Zhapondyk imperiyalyk kezen식민지 시대 Otarlyk kezen일제 강점기 Zhaponiyanyn ozbyrly baskynshylyk kezeni일본 통치 시대 Zhapondyk bileu kezeniTarihyKoreyanyn Zhaponiya otary bolgandagy tarihyn 3 kezenge bolip karastyrady Birinshi kezen 1910 1919 Koreyanyn algashky general gubernatory boldy Ol tүbektin zhangartyluyna koptgen үlester kosa bastady Osy arkyly onyn bujrygymen Koreyada myndagan zhaponiya zhәne zhaponiya әdebieti terendetilip okytatyn mektepter ashyldy 1916 zhyly zhana general gebernator Hasegava Yosimiti boldy Yosimiti de ozinin izasharynyn sayasatyn koldap ary karaj zhalgastyrdy Onyn sayasaty 2 mln korejler katyskan 1919 zhyldyn 1 nauryzynda bolgan koteriliske zhol ashty Ekinshi kezen 1919 1930 1910 zhyldardyn sonynda sabel sayasaty zhapon サベル統治 degen atka ie bolgan Koreyanyn katal sayasaty syn men metropoliyany tugyzdy Birinsh nauryz koterilisinen kejin Hasegava Yosimiti kyzmetinen ketti al Zhaponiya mmperatory general gubernatorlykka azamattyk tulgalarda tagajyndaluynyn mүmkindigi turaly kauly shygardy Liberaldy tүrde bagyttalgan premer ministrt Hara Takasi zhana generel gubernator kylyp Sajto Makotony tagajyndady Sajto Koreyaga bajlanysty Tokionyn sayasatyn ozgertuge tyrysty Onyn bujrygy bojynsha zhandarm korpusy buzylyp zhaj policiyalar boldy denelik zhazalarga shekteu kojdy korej tilindegi gazetter shygardy Sajtonyn tusynda Kejdzyode Seulde imperatorlyk universitetter ashyldy zhәne korejlik sharualarga degen katan katynastar sayasatyn zhumsartty Sondaj ak Koreya general gubernatorynyn үji salynyp bitti Sajtonyn baskaru stilin mәdeni baskarudyn sayasaty zhapon 文化統治 kor 문화통치 dep atagan Үshinshi kezen 1930 1945 Zhaponiya biligine әskerler kelgennen kejin yagni 1930 zhyldardyn ortasynan bastap Tokio Najsen ittaj zhapon 內鮮一體 degen atka ie bolgan Koreyanyn assimilyaciyasynyn sayasatyn bastady 1939 zhyly general gubernator Minami Dziro korejlerge zhapondyk esimdedi aluga ruksat etetin esimderdi auystyru Қaulysyn zhapon 創氏改名 So si kajmej zhariyalady Zhapondyk biliktin ayaktaluy 1945 zhyldyn tamyzynda Zhaponiyanyn Ekinshi dүniezhүzilik sogysta zhenbejtindigi anyk boldy 8 tamyzdy sogyska Kenes Odagy kosyldy Қyzyl armiya Kvantun armiyasyn zhojkyndap Korej tүbeginin Soltүstik boligin basyp aldy 6 zhәne 9 tamyzda amerikandyk әskerler zhapondyk kalalarga atom bombasyn tastady Budan kejin Zhaponiya imperiyasy Potsdamdyk konferenciyaga kol kojyp AҚSh tyn shartaryna mojyn sunuga mәzhbүr boldy Shart bojynsha ol tүgelimen amerikandyk zhәne kenestik bolyp 38 paralellden bolinip zhatkan Korej tүbeginen bas tartu kerek bolgan 1945 zhyldy kykүjek ajynda amerikandyk әsker Dzhon Hodzhtyn baskaruymen Ontүstik Koreyaga ushyp keldi 1945 zhyldyn 8 kyrkүjeginde songy Koreya general gubernatory Abe Nobuyuki odaktastarynyn aldynda kapitulyaciya turaly aktisine kol kojdy al kelesi kүni otarlyk үkimet resmi tүrde zhojyldy Sojtip 35 zhyldyk Koreyadaga Zhaponiyanyn otarlau sayasaty tarih sahynasynan zhojyldy Kapitulyaciyadan kejin koptegen zhapondyktar Korej tүeginen ketip kaldy DerekkozderRobert E Buswell Timothy S Lee Christianity in Korea University of Hawaii Press B 104 107 ISBN 9780824832063 김석만 舊 朝鮮總督府廳舍의 空間과 形態分析에 관한 研究 서울 大韓建築學舍論文集 1997 T 13 4 b 53 64 Kim Brandt Kingdom of beauty mingei and the politics of folk art in Imperial Japan Durham Duke University Press 2007 B 25 Audarmasy ishki zherler yagni Zhapon araldary zhәne koreya birge 1911 zhyly general gubernatorlyk bugan tyjym salgan 창씨개명 創氏改名 서울 산처럼 2002 331 b ISBN 978 89 90062 26 0 Chapter 6 Overseas Repatriation Movements agyl U S Army Institute of Military History 11 zheltoksan 2006 Tekserildi 7 kantar 2011