Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
2009 жылғы Қазақстан халық санағы — егемендік алғаннан кейін Қазақстан халқы санағының екіншісі. 2009 жылдың 24-25 ақпан аралығында жүргізілді. Санақтың алдын ала ресми қорытындысы 2010 жылдың 4 ақпанында ҚР Мемлекеттік статистика комитетінің сайтында жарияланды. 2009 жылғы халық санағының қорытындысы бойынша Қазақстан Республикасының халқы 16004,8 мың адамды құрап, 1999 жылғы халық санағымен салыстырғанда 1022,9 мың адамға (6,8%) өсті. Санақтың күтпеген нәтижелерінің бірі қала тұрғындарының үлес салмағының 56,3%-дан 54,0%-ға аздап төмендеуі және сәйкесінше ауыл тұрғындарының үлесінің артуы болды.
| 2009 жылғы Қазақстан халық санағы | |
| Жалпы мағлұматы | |
|---|---|
| Мемлекет | |
| өткізілген күні | 2009 жылы 24-25 ақпан |
| Жалпы саны | 16 197 000адам |
Ұлттық құрамы
Санақ Қазақстан тұрғындары санының төмендеу кезеңін алмастырып, өсу үрдісін белгіледі. Бұл еуропалық этникалық топтардың эмиграциясының азаюы, қазақтар санының өсу қарқынының артуы (1989-1999 жж. + 22,9%-дан 1999-2009 жж. + 26,2 %-ға дейін), оның ішінде оралмандардың қоныс аударуы есебінен, сондай-ақ орыстар (1999-2009 жылдар аралығында -15,3%) мен немістердің (-49,6%) кему көрсеткішінің төмендеуімен түсіндіріледі. Ең көп ұлттар құрамын бұрынғыдай қазақтар (10,1 млн) мен орыстар (3,8 млн) құрады.
Ел халқының санындағы қазақтардың үлесі 63,1% (1999 ж. 53,4%), орыстар — 23,7% (30,0%), өзбектер — 2,8% (2,5%), украиндар — 2,1% (3,6%), ұйғырлар — 1,4% (1,4%), татарлар — 1,3% (1,7%), немістер — 1,1% (2,4%), басқа этностар — 4,5% (5,0%). Табиғи қозғалыстың біркелкі емес серпінінің, сондай-ақ әртүрлі этностар арасындағы миграцияның көлемі мен бағытының нәтижесінде украиндар 3-орнын өзбектерге, немістер татарлар мен ұйғырларға орын берді.
| Халық | 1.01.2009 бағасы | % | 25.02.2009 санақ | % | 1.01.2010 бағасы 2009 жылғы халық санағының алдын ала нәтижелерін есептемегенде | % | 1.01.2010 бағасы 2009 жылғы халық санағының алдын ала нәтижелерін есептегенде | % | 2009 жылғы халық санағының алдын ала қорытындылары бойынша қайта есептеу нәтижесінде абсолюттік санды түзету |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Барлығы | 15 776 492 | 100,00 | 16 004 800 | 100,0 | 16 036 075 | 100,0 | 16 197 000 | 100,0 | + 1,0 % |
| Қазақтар | 9 540 806 | 60,47 | 10 098 600 | 63,10 | 9 801 501 | 61,12 | 10 301 000 | 63,6 | + 5,1 % |
| Орыстар | 3 869 661 | 24,53 | 3 797 000 | 23,72 | 3 848 246 | 24,00 | 3 774 000 | 23,3 | - 1,9 % |
| Өзбектер | 463 381 | 2,94 | 457 200 | 2,86 | 475 354 | 2,96 | 470 000 | 2,9 | - 1,1 % |
| Украиндар | 422 680 | 2,68 | 333 200 | 2,08 | 415 539 | 2,60 | 324 000 | 2,0 | - 22,0 % |
| Ұйғырлар | 241 946 | 1,53 | 223 100 | 1,39 | 246 449 | 1,54 | 227 000 | 1,4 | - 7,9 % |
| Татарлар | 226 803 | 1,44 | 203 300 | 1,27 | 226514 | 1,41 | 194 000 | 1,2 | - 14,4 % |
| Немістер | 220 975 | 1,40 | 178 200 | 1,11 | 221 833 | 1,38 | 178 000 | 1,1 | - 19,8 % |
| басқалары | 790 240 | 5,01 | 714 200 | 4,46 | 800 639 | 4,99 | 729 000 | 4,5 | — 8,9 % |
Берілген статистикалық деректермен салыстырғанда санақ бойынша бірқатар ұлттар (Қазақстан жағдайында «еуропалық» деп сипатталады) санының айтарлықтай (14-22%-ға) төмендеуін, не тіркеу органдары тіркемеген шетелге жаппай кету, не бұрын тіркеу органдары ескермеген сол ұлттардың арасында өлім-жітімнің күрт өсуі, не ең ықтималы, ұлттық сәйкестендіруді өзгертумен түсіндіруге болады. Сәйкестендірудегі мұндай өзгерістің бағыты барлық «еуропалық» этникалық топтардың ішінде тек орыстар ғана санақ нәтижелері бойынша біркелкі түзетулер (-2%) көрсетілген, бұған санақ кезінде бірқатар «еуропалық» ұлттар (украиндар, татарлар, немістер) азаматтарының едәуір бөлігін орыс ретінде есепке алынуы әсер етуі мүмкін.
Қандай да бір жолмен ұқсас үдерістерді «азиялық» деп аталатын ұлттарда (өзбектер мен ұйғырлар) да байқауға болады, тек осы жағдайда, санақ кезінде осы ұлттар азаматтарының белгілі бір бөлігі қазақ ретінде есепке алынуы мүмкін еді.
Діни құрамы
Қазақстан бұрынғы КСРО құрамындағы Балтық жағалауы елдерінен бөлек халық санағына дін мәселесін енгізген бірінші мемлекет болды. Халыққа Ислам, Христиан, Иудаизм, Буддизм, Айқындаудан бас тарту, Дінге сенбейтін ұстанымдарын таңдау ұсынылды.
| Белгілеушінің дінге көзқарасы туралы жауаптары | Абсолюттік саны мың адам | Халықтағы үлесі % |
|---|---|---|
| мұсылмандар | 11 237,9 | 70,19 |
| христиандар | 4 190,1 | 26,17 |
| иудейлер | 5,3 | 0,03 |
| буддисттер | 14,6 | 0,09 |
| басқа діндер | 30,1 | 0,19 |
| дінге сенбейтіндер | 450,5 | 2,81 |
| жауап бермеді | 81,0 | 0,51 |
| Барлығы | 16 009,6 | 100,00 |
| Этникалық топ | Ислам | Христиандық | Иудаизм | Буддизм | Басқа | Дінге сенбейтіндер | Айқындаудан бас тартқандар | Барлығы |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Қазақтар | 9928705 | 39172 | 1929 | 749 | 1612 | 98511 | 26085 | 10096763 |
| Орыстар | 54277 | 3476748 | 1452 | 730 | 1011 | 230935 | 28611 | 3793764 |
| Өзбектер | 452668 | 1794 | 34 | 28 | 78 | 1673 | 722 | 456997 |
| Украиндар | 3134 | 302199 | 108 | 49 | 74 | 24329 | 3138 | 333031 |
| Ұйғырлар | 221007 | 1142 | 34 | 33 | 63 | 1377 | 1057 | 224713 |
| Татарлар | 162496 | 20913 | 47 | 58 | 123 | 16569 | 4023 | 204229 |
| Немістер | 2827 | 145556 | 89 | 66 | 192 | 24905 | 4774 | 178409 |
| Кәрістер | 5256 | 49543 | 211 | 11446 | 138 | 28615 | 5176 | 100385 |
| Түріктер | 96172 | 290 | 7 | 6 | 20 | 321 | 199 | 97015 |
| Әзірбайжандар | 80864 | 2139 | 16 | 16 | 24 | 1586 | 647 | 85292 |
| Беларустар | 526 | 59936 | 25 | 9 | 20 | 5198 | 762 | 66476 |
| Дүнгендер | 51388 | 191 | 4 | 15 | 19 | 179 | 148 | 51944 |
| Күрдтер | 37667 | 203 | 11 | 6 | 9 | 285 | 144 | 38325 |
| Тәжіктер | 35473 | 331 | 2 | 6 | 30 | 307 | 128 | 36277 |
| Поляктар | 235 | 30675 | 14 | 4 | 45 | 2486 | 598 | 34057 |
| Шешендер | 29448 | 940 | 6 | 3 | 16 | 653 | 365 | 31431 |
| Қырғыздар | 22500 | 206 | 6 | 6 | 4 | 352 | 200 | 23274 |
| Басқа ұлттар | 54533 | 82254 | 1286 | 1433 | 210 | 13266 | 4233 | 157215 |
| Барлығы: | 11239176 | 4214232 | 5281 | 14663 | 3688 | 451547 | 81010 | 16009597 |
Сыбайлас жемқорлық және бұрмалану
Халық санағын өткізуге 1,144 миллиард теңге бөлінді, оның тек 379 миллион теңгесі (жалпы соманың 33 %) тікелей мақсатқа игерілді, қалған қаржыны агенттік шенеуніктері мен жеке кәсіпорын басшылары жымқырған. Халық санағы бюджетінен бөлінген қаржыны жымқырды деп айыпталған ҚР статистика агенттігінің басшысы қашып, іздеу жарияланған болатын. Оны Ресейден экстрадициялады, 7 жыл бас бостандығынан айырылып, бірақ 4 жылын ғана өтеген. Оның орынбасарлары Нұрман Баянов пен Бірлік Меңдібаев, сондай-ақ белгілі қазақстандық кәсіпкер Серік Тұржанов та қамауға алынып, қаржы жымқырды деген айып тағылды.
Халық санағының алғашқы алдын ала қорытындысын 2009 жылы сәуірде Қазақстан үкіметінің басшысы Кәрім Мәсімов жариялаған болатын, бұл ретте халық саны 16 миллион 304 мың 840 адамды құраса, елдегі қазақтардың үлесі 67 % құраған (бұл шам. 10,9 млн адамды құрады). 2009 жылдың 1 қыркүйегінде Қазақстан Президенті Н.Ә.Назарбаев ел халқына жолдауында қазақтардың үлесін жаңа бағалауды – 65% деп атады (бұл шам. 10,7 млн адамды берді).
Санақтың алдын ала қорытындылары 2010 жылдың 4 ақпанында Назарбаевтың ең болмағанда алдын ала қорытындыларды жариялау туралы өткір талабынан кейін белгілі болды. Осы нәтижелер бойынша ел халқының жалпы саны 16 004,8 мың адамды (яғни, бұрын жарияланғаннан тура 300 мыңға аз) құраса, қазақтардың жалпы халықтағы үлесі 63,1 % (немесе 10,1 млн адам) құрады.
2009 жылғы халық санағы материалдарын өңдеу бұл жұмыстарды қаржыландырудың жоқтығынан кешіктірілуде. Бұл туралы Қазақстан Республикасы Статистика агенттігінің төрағасы Әлихан Смайылов мәлім етті:
«Әзірше шешімін таппаған ең маңызды мәселе – ағымдағы жылғы санақ деректерін өңдеуді қаржыландыру мәселесі. Таралымын көбейтуге, баспаханалық қызметке, статистикалық жинақтардың таралымын көбейтуге небәрі 19 млн теңге бөлінді. Бізде деректерді өңдеуге және шығатын кестелерін алуға, оны әрі қарай таралымын көбейтуге ақша қарастырылмаған»
Демограф, Орталық Азия университетінің ректоры Мақаш Тәтімов 2009 жылғы халық санағының сапасына сыни баға береді:
...Мен халық санағының БҰҰ нұсқауларын бұзумен жүргізілгенін білемін, сондықтан ол өзінің ғылыми құндылығын және ғылыми талдауға жарамдылығын жоғалтты. Есептегіш сауалнамаға нақты сұхбат алған адамның деректерін емес, ауадан ақпаратты енгізгенде, ешқандай әділдік туралы сөз болуы мүмкін емес екендігін түсіну керек. Ал өткен санақта мұндай фактілер болды. Сондықтан демография саласының мамандары үшін осылайша жүргізілген санақ науқаны бұрмалау көлемі жағынан қызық болуы мүмкін. Бәлкім, біз қазақстандық қоғамның шынайы көрінісі емес, теріс көрініс алғанымызды дәлелдеу мен үшін қиын емес...
Тағы қараңыз
Дереккөздер
- Қазақстанның демографиялық жылнамасы 2009 ж.. Басты дереккөзінен мұрағатталған 5 шілде 2010.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 29 сәуір 2010.
- 2009 жылғы халық санағының алдын ала қорытындылары
- 2009 жылғы халық санағының қорытындылары бойынша түзетусіз қолданыстағы жазбалар бойынша Қазақстанның жекелеген ұлттарының санын бағалау. Басты дереккөзінен мұрағатталған 17 қаңтар 2013.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 4 мамыр 2010.
- 2009 жылғы ұлттық халық санағының нәтижелері (жарияланым 12.11.2010). Басты дереккөзінен мұрағатталған 12 маусым 2013.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 6 ақпан 2012.
- Итоги национальной переписи населения 2009 года. Национальный состав, вероисповедание и владения языками в Республике Казахстан. Bizmedia.kz (15 қараша 2010).(қолжетпейтін сілтеме)
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
2009 zhylgy Қazakstan halyk sanagy egemendik algannan kejin Қazakstan halky sanagynyn ekinshisi 2009 zhyldyn 24 25 akpan aralygynda zhүrgizildi Sanaktyn aldyn ala resmi korytyndysy 2010 zhyldyn 4 akpanynda ҚR Memlekettik statistika komitetinin sajtynda zhariyalandy 2009 zhylgy halyk sanagynyn korytyndysy bojynsha Қazakstan Respublikasynyn halky 16004 8 myn adamdy kurap 1999 zhylgy halyk sanagymen salystyrganda 1022 9 myn adamga 6 8 osti Sanaktyn kүtpegen nәtizhelerinin biri kala turgyndarynyn үles salmagynyn 56 3 dan 54 0 ga azdap tomendeui zhәne sәjkesinshe auyl turgyndarynyn үlesinin artuy boldy 2009 zhylgy Қazakstan halyk sanagyZhalpy maglumatyMemleket Қazakstanotkizilgen kүni2009 zhyly 24 25 akpanZhalpy sany16 197 000adam19992021Ұlttyk kuramySanak Қazakstan turgyndary sanynyn tomendeu kezenin almastyryp osu үrdisin belgiledi Bul europalyk etnikalyk toptardyn emigraciyasynyn azayuy kazaktar sanynyn osu karkynynyn artuy 1989 1999 zhzh 22 9 dan 1999 2009 zhzh 26 2 ga dejin onyn ishinde oralmandardyn konys audaruy esebinen sondaj ak orystar 1999 2009 zhyldar aralygynda 15 3 men nemisterdin 49 6 kemu korsetkishinin tomendeuimen tүsindiriledi En kop ulttar kuramyn buryngydaj kazaktar 10 1 mln men orystar 3 8 mln kurady El halkynyn sanyndagy kazaktardyn үlesi 63 1 1999 zh 53 4 orystar 23 7 30 0 ozbekter 2 8 2 5 ukraindar 2 1 3 6 ujgyrlar 1 4 1 4 tatarlar 1 3 1 7 nemister 1 1 2 4 baska etnostar 4 5 5 0 Tabigi kozgalystyn birkelki emes serpininin sondaj ak әrtүrli etnostar arasyndagy migraciyanyn kolemi men bagytynyn nәtizhesinde ukraindar 3 ornyn ozbekterge nemister tatarlar men ujgyrlarga oryn berdi Berilgen statistikalyk mәlimetter 1 01 2009 zhagdaj bojynsha men sanaktyn aldyn ala mәlimetteri bojynsha 25 02 2009 Қazakstannyn ulttyk kuramy Halyk 1 01 2009 bagasy 25 02 2009 sanak 1 01 2010 bagasy 2009 zhylgy halyk sanagynyn aldyn ala nәtizhelerin eseptemegende 1 01 2010 bagasy 2009 zhylgy halyk sanagynyn aldyn ala nәtizhelerin eseptegende 2009 zhylgy halyk sanagynyn aldyn ala korytyndylary bojynsha kajta esepteu nәtizhesinde absolyuttik sandy tүzetuBarlygy 15 776 492 100 00 16 004 800 100 0 16 036 075 100 0 16 197 000 100 0 1 0 Қazaktar 9 540 806 60 47 10 098 600 63 10 9 801 501 61 12 10 301 000 63 6 5 1 Orystar 3 869 661 24 53 3 797 000 23 72 3 848 246 24 00 3 774 000 23 3 1 9 Өzbekter 463 381 2 94 457 200 2 86 475 354 2 96 470 000 2 9 1 1 Ukraindar 422 680 2 68 333 200 2 08 415 539 2 60 324 000 2 0 22 0 Ұjgyrlar 241 946 1 53 223 100 1 39 246 449 1 54 227 000 1 4 7 9 Tatarlar 226 803 1 44 203 300 1 27 226514 1 41 194 000 1 2 14 4 Nemister 220 975 1 40 178 200 1 11 221 833 1 38 178 000 1 1 19 8 baskalary 790 240 5 01 714 200 4 46 800 639 4 99 729 000 4 5 8 9 Berilgen statistikalyk derektermen salystyrganda sanak bojynsha birkatar ulttar Қazakstan zhagdajynda europalyk dep sipattalady sanynyn ajtarlyktaj 14 22 ga tomendeuin ne tirkeu organdary tirkemegen shetelge zhappaj ketu ne buryn tirkeu organdary eskermegen sol ulttardyn arasynda olim zhitimnin kүrt osui ne en yktimaly ulttyk sәjkestendirudi ozgertumen tүsindiruge bolady Sәjkestendirudegi mundaj ozgeristin bagyty barlyk europalyk etnikalyk toptardyn ishinde tek orystar gana sanak nәtizheleri bojynsha birkelki tүzetuler 2 korsetilgen bugan sanak kezinde birkatar europalyk ulttar ukraindar tatarlar nemister azamattarynyn edәuir boligin orys retinde esepke alynuy әser etui mүmkin Қandaj da bir zholmen uksas үderisterdi aziyalyk dep atalatyn ulttarda ozbekter men ujgyrlar da bajkauga bolady tek osy zhagdajda sanak kezinde osy ulttar azamattarynyn belgili bir boligi kazak retinde esepke alynuy mүmkin edi Dini kuramyҚazakstan buryngy KSRO kuramyndagy Baltyk zhagalauy elderinen bolek halyk sanagyna din mәselesin engizgen birinshi memleket boldy Halykka Islam Hristian Iudaizm Buddizm Ajkyndaudan bas tartu Dinge senbejtin ustanymdaryn tandau usynyldy Қazakstan halkynyn dini senimi 2009 zhylgy halyk sanagynyn aldyn ala nәtizheleri Belgileushinin dinge kozkarasy turaly zhauaptary Absolyuttik sany myn adam Halyktagy үlesi musylmandar 11 237 9 70 19hristiandar 4 190 1 26 17iudejler 5 3 0 03buddistter 14 6 0 09baska dinder 30 1 0 19dinge senbejtinder 450 5 2 81zhauap bermedi 81 0 0 51Barlygy 16 009 6 100 00Қazakstan ulttarynyn dinge katynasy 2009 zhylgy halyk sanagynyn aldyn ala nәtizheleri Etnikalyk top Islam Hristiandyk Iudaizm Buddizm Baska Dinge senbejtinder Ajkyndaudan bas tartkandar BarlygyҚazaktar 9928705 39172 1929 749 1612 98511 26085 10096763Orystar 54277 3476748 1452 730 1011 230935 28611 3793764Өzbekter 452668 1794 34 28 78 1673 722 456997Ukraindar 3134 302199 108 49 74 24329 3138 333031Ұjgyrlar 221007 1142 34 33 63 1377 1057 224713Tatarlar 162496 20913 47 58 123 16569 4023 204229Nemister 2827 145556 89 66 192 24905 4774 178409Kәrister 5256 49543 211 11446 138 28615 5176 100385Tүrikter 96172 290 7 6 20 321 199 97015Әzirbajzhandar 80864 2139 16 16 24 1586 647 85292Belarustar 526 59936 25 9 20 5198 762 66476Dүngender 51388 191 4 15 19 179 148 51944Kүrdter 37667 203 11 6 9 285 144 38325Tәzhikter 35473 331 2 6 30 307 128 36277Polyaktar 235 30675 14 4 45 2486 598 34057Sheshender 29448 940 6 3 16 653 365 31431Қyrgyzdar 22500 206 6 6 4 352 200 23274Baska ulttar 54533 82254 1286 1433 210 13266 4233 157215Barlygy 11239176 4214232 5281 14663 3688 451547 81010 16009597Sybajlas zhemkorlyk zhәne burmalanuҚazakstandyk 2009 zhylgy halyk sanagy bejnelemesi bar kalalyk avtobus Almaty Halyk sanagyn otkizuge 1 144 milliard tenge bolindi onyn tek 379 million tengesi zhalpy somanyn 33 tikelej maksatka igerildi kalgan karzhyny agenttik sheneunikteri men zheke kәsiporyn basshylary zhymkyrgan Halyk sanagy byudzhetinen bolingen karzhyny zhymkyrdy dep ajyptalgan ҚR statistika agenttiginin basshysy kashyp izdeu zhariyalangan bolatyn Ony Resejden ekstradiciyalady 7 zhyl bas bostandygynan ajyrylyp birak 4 zhylyn gana otegen Onyn orynbasarlary Nurman Bayanov pen Birlik Mendibaev sondaj ak belgili kazakstandyk kәsipker Serik Turzhanov ta kamauga alynyp karzhy zhymkyrdy degen ajyp tagyldy Halyk sanagynyn algashky aldyn ala korytyndysyn 2009 zhyly sәuirde Қazakstan үkimetinin basshysy Kәrim Mәsimov zhariyalagan bolatyn bul rette halyk sany 16 million 304 myn 840 adamdy kurasa eldegi kazaktardyn үlesi 67 kuragan bul sham 10 9 mln adamdy kurady 2009 zhyldyn 1 kyrkүjeginde Қazakstan Prezidenti N Ә Nazarbaev el halkyna zholdauynda kazaktardyn үlesin zhana bagalaudy 65 dep atady bul sham 10 7 mln adamdy berdi Sanaktyn aldyn ala korytyndylary 2010 zhyldyn 4 akpanynda Nazarbaevtyn en bolmaganda aldyn ala korytyndylardy zhariyalau turaly otkir talabynan kejin belgili boldy Osy nәtizheler bojynsha el halkynyn zhalpy sany 16 004 8 myn adamdy yagni buryn zhariyalangannan tura 300 mynga az kurasa kazaktardyn zhalpy halyktagy үlesi 63 1 nemese 10 1 mln adam kurady 2009 zhylgy halyk sanagy materialdaryn ondeu bul zhumystardy karzhylandyrudyn zhoktygynan keshiktirilude Bul turaly Қazakstan Respublikasy Statistika agenttiginin toragasy Әlihan Smajylov mәlim etti Әzirshe sheshimin tappagan en manyzdy mәsele agymdagy zhylgy sanak derekterin ondeudi karzhylandyru mәselesi Taralymyn kobejtuge baspahanalyk kyzmetke statistikalyk zhinaktardyn taralymyn kobejtuge nebәri 19 mln tenge bolindi Bizde derekterdi ondeuge zhәne shygatyn kestelerin aluga ony әri karaj taralymyn kobejtuge aksha karastyrylmagan Demograf Ortalyk Aziya universitetinin rektory Makash Tәtimov 2009 zhylgy halyk sanagynyn sapasyna syni baga beredi Men halyk sanagynyn BҰҰ nuskaularyn buzumen zhүrgizilgenin bilemin sondyktan ol ozinin gylymi kundylygyn zhәne gylymi taldauga zharamdylygyn zhogaltty Eseptegish saualnamaga nakty suhbat algan adamnyn derekterin emes auadan akparatty engizgende eshkandaj әdildik turaly soz boluy mүmkin emes ekendigin tүsinu kerek Al otken sanakta mundaj faktiler boldy Sondyktan demografiya salasynyn mamandary үshin osylajsha zhүrgizilgen sanak naukany burmalau kolemi zhagynan kyzyk boluy mүmkin Bәlkim biz kazakstandyk kogamnyn shynajy korinisi emes teris korinis alganymyzdy dәleldeu men үshin kiyn emes Tagy karanyzҚazakstan halyk sanagy 1999 Қazakstan halyk sanagy 2021 DerekkozderҚazakstannyn demografiyalyk zhylnamasy 2009 zh Basty derekkozinen muragattalgan 5 shilde 2010 kolzhetpejtin silteme Tekserildi 29 sәuir 2010 2009 zhylgy halyk sanagynyn aldyn ala korytyndylary 2009 zhylgy halyk sanagynyn korytyndylary bojynsha tүzetusiz koldanystagy zhazbalar bojynsha Қazakstannyn zhekelegen ulttarynyn sanyn bagalau Basty derekkozinen muragattalgan 17 kantar 2013 kolzhetpejtin silteme Tekserildi 4 mamyr 2010 2009 zhylgy ulttyk halyk sanagynyn nәtizheleri zhariyalanym 12 11 2010 Basty derekkozinen muragattalgan 12 mausym 2013 kolzhetpejtin silteme Tekserildi 6 akpan 2012 Itogi nacionalnoj perepisi naseleniya 2009 goda Nacionalnyj sostav veroispovedanie i vladeniya yazykami v Respublike Kazahstan Bizmedia kz 15 karasha 2010 kolzhetpejtin silteme