Fұбайдолла Жәңгіров(19 мамыр 1840, Бөкей ордасы - 14 наурыз 1909, ) — қазақ халқы арасынан шыққан тұңғыш кавалерия генералы. Бөкей ордасының ханы Жәңгірдің отбасында дүниеге келген.
Сұлтан Қажы Ғұбайдолла Жәңгірұлы Шыңғысхан | |
Туған күні | |
---|---|
Туған жері | |
Қайтыс болған күні | |
Қайтыс болған жері | |
Мемлекет | |
Әскер түрі | телеграф бөлімшесі |
Қызмет еткен жылдары | 1856—1894 |
Атағы |
|
Шайқасы |
|
1856 жылы Санкт-Петербургтегі императорлық паж корпусын бітіргеннен кейін, корнет шенінде лейб-гвардиялық казак полкінде қызмет етті және князь атағына ие болды. Келесі жылы Орынбор қаласына ауысып, генерал-губернатор кеңсесінде қазақ, башқұрттар және қалмақтар жөніндегі істерді қарайтын арнайы офицер қызметіне тағайындалды. 1866 жылы ротмистр Жәңгіров атаманының қарамағына жіберіліп, бір жылдан кейін Ресейдің солтүстік-батыс жағына ауыстырылды. 1877-78 жылы орыс-түрік соғысына қатысып, генерал-майор(1878) атағына ие болды. Соғыс аяқталғаннан кейін ІІМ телеграф департаментін басқаруға жіберілді. Кейін осы министрліктің қазақтар мен қырым татарлары істері жөніндегі бөлімін басқарып, 1888 жылы генерал-лейтенант, ал 1894 жылы кавалерия-генералы (қазіргі генерал-полковник, шенімен дәрежелес) атақтарын алды. Осы қызметте жүріп, ол «Түркістан өлкесін басқару жөніндегі ережені» дайындауға қатысты. Қоғамдық жұмыстармен айналысып, қазақ даласында емдеу орындарын, көпірлер жасауға басшылық жасады. Қазақ жастарының Орталық Ресейдегі жоғары оқу орындарына түсуіне көмектесті және Ақмолда ақынның түрмеден босап шығуына себепші болды. Ресейдегі мемлекеттік думаға сайлау жөніндегі жобаны жасауға атсалысты, әрі сайлауға қазақтардың да қатысуына көп көңіл бөлді. Қызметтегі табыстары үшін Ресей және шетел мемлекеттерінің көптеген ордендерімен марапатталды. Отставкаға шыққаннан кейін (1902-03) император сыйға тартқан Ялтадағы иелігіне көшіп барды. Осы жерде 1909 жылы 1 наурызда қайтыс болды.
Дереккөздер
- А 31 Айбын. Энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. - 880 бет. ISBN 9965-893-73-Х
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Fubajdolla Zhәngirov 19 mamyr 1840 Bokej ordasy 14 nauryz 1909 kazak halky arasynan shykkan tungysh kavaleriya generaly Bokej ordasynyn hany Zhәngirdin otbasynda dүniege kelgen Sultan Қazhy Ғubajdolla Zhәngiruly ShyngyshanTugan kүni19 mamyr 1840 1840 05 19 Tugan zheriHan Ordasy Bokej OrdasyҚajtys bolgan kүni14 nauryz 1909 1909 03 14 68 zhas Қajtys bolgan zheri Resej imperiyasyMemleketResej imperiyasyӘsker tүritelegraf bolimshesiҚyzmet etken zhyldary1856 1894AtagyShajkasy 1856 zhyly Sankt Peterburgtegi imperatorlyk pazh korpusyn bitirgennen kejin kornet sheninde lejb gvardiyalyk kazak polkinde kyzmet etti zhәne knyaz atagyna ie boldy Kelesi zhyly Orynbor kalasyna auysyp general gubernator kensesinde kazak bashkurttar zhәne kalmaktar zhonindegi isterdi karajtyn arnajy oficer kyzmetine tagajyndaldy 1866 zhyly rotmistr Zhәngirov atamanynyn karamagyna zhiberilip bir zhyldan kejin Resejdin soltүstik batys zhagyna auystyryldy 1877 78 zhyly orys tүrik sogysyna katysyp general major 1878 atagyna ie boldy Sogys ayaktalgannan kejin IIM telegraf departamentin baskaruga zhiberildi Kejin osy ministrliktin kazaktar men kyrym tatarlary isteri zhonindegi bolimin baskaryp 1888 zhyly general lejtenant al 1894 zhyly kavaleriya generaly kazirgi general polkovnik shenimen dәrezheles ataktaryn aldy Osy kyzmette zhүrip ol Tүrkistan olkesin baskaru zhonindegi erezheni dajyndauga katysty Қogamdyk zhumystarmen ajnalysyp kazak dalasynda emdeu oryndaryn kopirler zhasauga basshylyk zhasady Қazak zhastarynyn Ortalyk Resejdegi zhogary oku oryndaryna tүsuine komektesti zhәne Akmolda akynnyn tүrmeden bosap shyguyna sebepshi boldy Resejdegi memlekettik dumaga sajlau zhonindegi zhobany zhasauga atsalysty әri sajlauga kazaktardyn da katysuyna kop konil boldi Қyzmettegi tabystary үshin Resej zhәne shetel memleketterinin koptegen ordenderimen marapattaldy Otstavkaga shykkannan kejin 1902 03 imperator syjga tartkan Yaltadagy ieligine koship bardy Osy zherde 1909 zhyly 1 nauryzda kajtys boldy DerekkozderA 31 Ajbyn Enciklopediya Bas red B Ө Zhakyp Almaty Қazak enciklopediyasy 2011 880 bet ISBN 9965 893 73 H