Троя соғысы (грек. Τρωικός Πόλεμος) — аңыз бойынша ежелгі грек қала-мемлекеттері мен Кіші Азияда орналасқан қаласы арасында болған. Соғыстың болғаны Трояда жүргізілген қазба жұмыстары кезінде дәлелденді. Ежелгі деректер бойынша шамамен біздің заманымыздан бұрын 13 ғасырдың орта кезінде Микен қаласы билеушісі басшылығымен патшаларының бірлескен әскерлері Кіші Азиядағы Троя қаласын ұзақ уақыт бойы қоршап, басып алған. Бұл соғыс “Илиада”, т.б. эпикалық жырлардың желісіне айналды. Аңызға қарағанда Спарта патшасы әйелі – Еленаны троялық ұрлап әкетуі Троя соғысына себеп болған. Гректер Трояға үздік-создық 10 жыл бойы шабуыл жасаған, өйткені Троя патшасы Приамның фригиялықтар, ликиялықтар, фракиялықтар, т.б. халықтар тарапынан күшті одақтастары болды. Жекпе-жек шайқаста гректерден Ахилл, , , , ал троялықтардан , , және ерлік көрсетті. Трояның жеңілуі ахеялықтардың Кіші Азияға келіп қоныстануына жол ашты.
Троя соғысы | |
"Трояның құлауы". Авторы: Johann Georg Trautmann (1713–1769) | |
Орын | Троя (қазіргі Түркия) |
---|---|
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына сәйкес болу үшін жетілдіру қажет. Осы мақаланы әрі қарай дамытуға көмектесіңіз. |
Троя соғысының тарихы Гомердің «Илиада» дастанында баяндалған. Ол Троя қаласын гректің Ахей тайпасынан шыққандардың қалай талқандағанын суреттейді.Тарихшылардың пікірінше, бұл соғыс біздің дәуірімізге дейінгі 1240-1230 жылдарда болған.Троя соғысы-грек мифологиясындағы негізгі оқиғалардың бірі. Ахейліктер мен Трояның арасындағы соғыстың тұтануына Спартадан шыққан сұлу Елена себепкер болады.Ол Микены патшасы Агамемнонның інісі Менелайға тұрмысқа шыққан.Итака патшасы Одиссейдің ақылымен Еленаға табынушылардың бәрі – грек патшалары, бүкіл Элладаның атақты батырлары- оның таңдауына қолдау көрсетуге және кімде-кім Еленаны иеленіп кетуге тырысса, Менелайға көмектесуге серт берген. Әйел құдайлар Гера, Афина және Афродита бір күні Ида тауында той-думан жасайды.Бірақ олар араздық құдайы Эриданы шақырмайды.Эрида кек қайтаруды көздеп, оларға «Ең әдемісіне» деген жазуы бар алманы тастайды.Араларындағы ең әдемісі кім деген дауды шешу Париске тапсырылады.Құдай әйелдердің үшеуі де Паристі өз жағына тартуға тырысады.Бірақ ол өзіне ару қызды әйелдікке беруге уәде еткен Афродитаны таңдап алады. Афродита Еленаны оған ғашық болуға мәжбүр етеді де, ғашықтар Трояға қашып кетеді.Грек патшалары Еленаны қайтарып алу үшін Трояға қарай әскер аттандырады. Гректер Трояны он жыл қоршап тұрады.Одиссейдің ойлап тапқан қулығының арқасында қаланы алады.Олар ағаштан ат жасап,оның ішіне бірнеше жауынгерді тығып қояды да, өздері кері шегініп кеткен сыңай танытады.Троялықтар атты қалаға енгізеді, гректер түн ішінде сыртқа шығып, өз әскерлеріне қақпаны ашып береді.Гректер еркектерді өлтіріп, әйелдер мен баладарды құлдыққа алады. Адамзат Троя соғысындағы оқиғалар жөнінде ежелгі грек ақыны Гомердің дастанынан білді.Ол біздің дәуірімізге дейінгі IX ғасырда жүздеген жылдар бойы ауыздан-ауызға тарап келген Троя соғысы туралы аңыздарды жинақтаған.
Сілтеме
- «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том
Сыртқы сілтемелер
- Was There a Trojan War? Мұрағатталған 28 желтоқсанның 2012 жылы. Maybe so. From Archeology, a publication of the Archeological Institute of America. May/маусым 2004
- The Trojan Warat
- The Legend of the Trojan War Мұрағатталған 28 қазанның 2007 жылы.
- Mortal Women of the Trojan War Мұрағатталған 22 қазанның 2007 жылы.
- The Historicity of the Trojan War Мұрағатталған 22 шілденің 2006 жылы. The location of Troy and possible connections with the city of Teuthrania.
- The Greek Age of Bronze "Trojan war"
- Solid evidence for the "Real Story Of Troy" and the Trojan War Мұрағатталған 21 қарашаның 2019 жылы.
- Physical evidence for the "The Trojan war" Мұрағатталған 20 сәуірдің 2010 жылы.
- [1] The Trojan War: A Prologue to Homer's Iliad
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Troya sogysy grek Trwikos Polemos anyz bojynsha ezhelgi grek kala memleketteri men Kishi Aziyada ornalaskan kalasy arasynda bolgan Sogystyn bolgany Troyada zhүrgizilgen kazba zhumystary kezinde dәleldendi Ezhelgi derekter bojynsha shamamen bizdin zamanymyzdan buryn 13 gasyrdyn orta kezinde Miken kalasy bileushisi basshylygymen patshalarynyn birlesken әskerleri Kishi Aziyadagy Troya kalasyn uzak uakyt bojy korshap basyp algan Bul sogys Iliada t b epikalyk zhyrlardyn zhelisine ajnaldy Anyzga karaganda Sparta patshasy әjeli Elenany troyalyk urlap әketui Troya sogysyna sebep bolgan Grekter Troyaga үzdik sozdyk 10 zhyl bojy shabuyl zhasagan ojtkeni Troya patshasy Priamnyn frigiyalyktar likiyalyktar frakiyalyktar t b halyktar tarapynan kүshti odaktastary boldy Zhekpe zhek shajkasta grekterden Ahill al troyalyktardan zhәne erlik korsetti Troyanyn zhenilui aheyalyktardyn Kishi Aziyaga kelip konystanuyna zhol ashty Troya sogysy Troyanyn kulauy Avtory Johann Georg Trautmann 1713 1769 OrynTroya kazirgi Tүrkiya Bul үlgini koru talkylau ondeuBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna sәjkes bolu үshin zhetildiru kazhet Osy makalany әri karaj damytuga komektesiniz Troya sogysynyn tarihy Gomerdin Iliada dastanynda bayandalgan Ol Troya kalasyn grektin Ahej tajpasynan shykkandardyn kalaj talkandaganyn surettejdi Tarihshylardyn pikirinshe bul sogys bizdin dәuirimizge dejingi 1240 1230 zhyldarda bolgan Troya sogysy grek mifologiyasyndagy negizgi okigalardyn biri Ahejlikter men Troyanyn arasyndagy sogystyn tutanuyna Spartadan shykkan sulu Elena sebepker bolady Ol Mikeny patshasy Agamemnonnyn inisi Menelajga turmyska shykkan Itaka patshasy Odissejdin akylymen Elenaga tabynushylardyn bәri grek patshalary bүkil Elladanyn atakty batyrlary onyn tandauyna koldau korsetuge zhәne kimde kim Elenany ielenip ketuge tyryssa Menelajga komektesuge sert bergen Әjel kudajlar Gera Afina zhәne Afrodita bir kүni Ida tauynda toj duman zhasajdy Birak olar arazdyk kudajy Eridany shakyrmajdy Erida kek kajtarudy kozdep olarga En әdemisine degen zhazuy bar almany tastajdy Aralaryndagy en әdemisi kim degen daudy sheshu Pariske tapsyrylady Қudaj әjelderdin үsheui de Paristi oz zhagyna tartuga tyrysady Birak ol ozine aru kyzdy әjeldikke beruge uәde etken Afroditany tandap alady Afrodita Elenany ogan gashyk boluga mәzhbүr etedi de gashyktar Troyaga kashyp ketedi Grek patshalary Elenany kajtaryp alu үshin Troyaga karaj әsker attandyrady Grekter Troyany on zhyl korshap turady Odissejdin ojlap tapkan kulygynyn arkasynda kalany alady Olar agashtan at zhasap onyn ishine birneshe zhauyngerdi tygyp koyady da ozderi keri sheginip ketken synaj tanytady Troyalyktar atty kalaga engizedi grekter tүn ishinde syrtka shygyp oz әskerlerine kakpany ashyp beredi Grekter erkekterdi oltirip әjelder men baladardy kuldykka alady Adamzat Troya sogysyndagy okigalar zhoninde ezhelgi grek akyny Gomerdin dastanynan bildi Ol bizdin dәuirimizge dejingi IX gasyrda zhүzdegen zhyldar bojy auyzdan auyzga tarap kelgen Troya sogysy turaly anyzdardy zhinaktagan Silteme Қazakstan Ұlttyk enciklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 VIII tomSyrtky siltemelerWas There a Trojan War Muragattalgan 28 zheltoksannyn 2012 zhyly Maybe so From Archeology a publication of the Archeological Institute of America May mausym 2004 The Trojan Warat The Legend of the Trojan War Muragattalgan 28 kazannyn 2007 zhyly Mortal Women of the Trojan War Muragattalgan 22 kazannyn 2007 zhyly The Historicity of the Trojan War Muragattalgan 22 shildenin 2006 zhyly The location of Troy and possible connections with the city of Teuthrania The Greek Age of Bronze Trojan war Solid evidence for the Real Story Of Troy and the Trojan War Muragattalgan 21 karashanyn 2019 zhyly Physical evidence for the The Trojan war Muragattalgan 20 sәuirdin 2010 zhyly 1 The Trojan War A Prologue to Homer s IliadBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet