Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Магмалық жыныстардың жарықтары мен бөлшектері. Магманың сууынан оның көлемі едәуір кішірейеді. Сонын нәтижесінде магмалық жыныстарда тәртіппен орналасқан көптеген жарықтар пайда болып, олар бөлшектерге бөлінеді. Жарықтардың белгілі бір заңдылықпен таралуы бөлшектердің әр түрлі формаларын шығарады. Мысалы, граниттер көбінесе параллелопипед бөлшектерге бөлінеді. Ал табиғи өзгеріс жеке параллелопипедтердің қырлары мен бұрыштарын бұзады. Сондықтан граниттердің үстіңгі беттері жұмыр қойтас кесектеріне айналады. Сонымен, граниттердің үстінде қаланған жастық немесе матрац тәрізді,қабатты немесе плита тәрізді жік болады. Төгілме жыныстарда (базальттарда) және андезиттерде жиі байқалатын жарықтардың бір-біріне орналасу жөніндегі бұрыштары 600-қа жақын, яғни бөлшектері алты қырлы призма осі оның салқындау беттеріне тік келеді. Негізді магмалардың тез салқындауы арқасында жұмыр доп немесе шар, пияз қабығы тәрізді бөлшектер пайда болады. Төгілме қышқыл жыныстарда көбінесе тәртіпсіз арылған жарықтар өте жиі байқалады. Кейде ондай жыныстарда анық белгіленген, бір бағытты жарықтар кездеседі, ал жыныстар соның бойымен тақтадай плитаға бөлінеді. Жарық бағыттарын зерттеу жер қабығының кейбір орындарында геологиялық дамуды белгілеу үшін қажет, өйткені магманың кристалдану мезгілінде шығатын қысымдар оның бағытын анықтауға мүмкіндік береді.
Дереккөздер
- Кристаллография, минералогия, петрография. Бұл кітап Абай атындағы Қазақтың мемлекеттік педагогты институтының, география факультетінде оқылған лекциялардың негізінде жазылды, 1990. ISBN 2—9—3 254—69
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
| Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Magmalyk zhynystardyn zharyktary men bolshekteri Magmanyn suuynan onyn kolemi edәuir kishirejedi Sonyn nәtizhesinde magmalyk zhynystarda tәrtippen ornalaskan koptegen zharyktar pajda bolyp olar bolshekterge bolinedi Zharyktardyn belgili bir zandylykpen taraluy bolshekterdin әr tүrli formalaryn shygarady Mysaly granitter kobinese parallelopiped bolshekterge bolinedi Al tabigi ozgeris zheke parallelopipedterdin kyrlary men buryshtaryn buzady Sondyktan granitterdin үstingi betteri zhumyr kojtas kesekterine ajnalady Sonymen granitterdin үstinde kalangan zhastyk nemese matrac tәrizdi kabatty nemese plita tәrizdi zhik bolady Togilme zhynystarda bazalttarda zhәne andezitterde zhii bajkalatyn zharyktardyn bir birine ornalasu zhonindegi buryshtary 600 ka zhakyn yagni bolshekteri alty kyrly prizma osi onyn salkyndau betterine tik keledi Negizdi magmalardyn tez salkyndauy arkasynda zhumyr dop nemese shar piyaz kabygy tәrizdi bolshekter pajda bolady Togilme kyshkyl zhynystarda kobinese tәrtipsiz arylgan zharyktar ote zhii bajkalady Kejde ondaj zhynystarda anyk belgilengen bir bagytty zharyktar kezdesedi al zhynystar sonyn bojymen taktadaj plitaga bolinedi Zharyk bagyttaryn zertteu zher kabygynyn kejbir oryndarynda geologiyalyk damudy belgileu үshin kazhet ojtkeni magmanyn kristaldanu mezgilinde shygatyn kysymdar onyn bagytyn anyktauga mүmkindik beredi DerekkozderKristallografiya mineralogiya petrografiya Bul kitap Abaj atyndagy Қazaktyn memlekettik pedagogty institutynyn geografiya fakultetinde okylgan lekciyalardyn negizinde zhazyldy 1990 ISBN 2 9 3 254 69Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz