«Глобус» театрының атауы (ағл. The Globe [Theatre]), Лондондағы үш театрдың бірімен дәстүр бойынша салыстырады:
Алғашқы театр «Глобус», 1599 жылы Lord Chamberlain’s Men труппасы әртістерінің қаражатымен құрылды, олардың ішіне Шекспир кірген. Ол 1613 жылдың 29 маусымында жанып кеткен.
«Глобус» театры, 1614 жылдың маусым айында қайта қалпына келтірілді (Шекспир Лондоннан Стратфордқа кетіп қалғанда). Ол 1642 жылға дейін тұрды.
«Глобус» театрының қазіргі күйі 1997 жылы ашылды. Ғимарат қалпына келтіріліп, театрдың алдындағы орынынан 200 метрге ұзартылды.
Театрда 1642 жылға дейін «Слуги лорда-Камергера» труппасы ойнаған, оны трагик Ричард Бёрбедж басқарды. Мұнда алғаш рет Шекспирдің туындыларының қойлымдары өтті.
Шекспир заманының алғашқы «Глобусы»
«Глобус» көптеген әртістердің жеке меншігі болды, себебі олар Lord Chamberlain’s Men акционерлері болды. «Глобустың» алты акционерлерінің екеуі Ричард Бёрбедж және оның ағасы Кутберт Бёрбедж, театрдың иелері болды, әрбірі 25 %. Қалған төрт әртіс, Шекспир, Джон Хэмингс, Августин Филипс және Томас Поуп, бірдей үлестерге ие болды 12,5 %. Бұл пропорциялар кейін өзгереді, себебі жаңа акционерлер қосыла бастайды. Шекспирдің үлесі оның кәсіби қызметі барысында 1/8 ден 1/14 ке азайып кетті, немесе шамамен 8 % дейін.
«Глобус» 1599 жылы құрылып, онда ағаш конструкциялар пайдаланылды. Бұған дейін ол жай ғана «Театр» деп аталған болатын, оны Ричард Бёрбедждің әкесі, Джеймс Бёрбедж 1576 жылы Шордичте салған болатын. Бёрбеджи алдымен бұл жерді жалға алған. «Театрды» салу үшін 21 жылға жалға алған.1598 жылы «Театр» орналасқан жердің иесі жердің ақшасын көбейтіп жібереді. Бёрбедждер «Театрды» ақырындап бұзып, оны Темзаға қарай жылжытты, сол жерде ол «Глобус» ретінде қайта құрылды.
1613 жылдың шілдесінде «Глобус» «Генрих VIII» қойылымы кезінде өртеніп кетеді.
Екінші «Глобус». Қазба жұмыстары
Лондондағы басқа театрлар сияқты, «Глобус» та, өрттен кейін 1614 жылы қайта қалпына келтірілді, бірақ 1642 жылы пуритандар оны жауып тастаған. Екі жылдан соң оның көзін мүлде жойды. Ол жерде үйлер салды. Оның нақты орналасқан жері белгізіз болды, тек 1989 жылы оның қалдықтары Парк-Стриттегі «Anchor Terrace» атты автотұрақтың астынан табылды. Anchor Terrace астында театрдың басқа да қалдықтары болуы мүмкін, бірақ XVIII ғасырдың террасасы тарихи құндылықтар қатарына кіргізіліп, следовательно, археологтар оны зерттеу мүмкіншілігінен айрылды.
«Глобустың» жоспарлануы
Шынымен де «Глобустың» көлем мөлшерлері бізге белгісіз, бірақ оның жоспары, аумағы зерттеулер барысында анықталуы мүмкін. Ол ақпараттар бойынша ғимарат үшярусты, ашық, биік амфитеатрлі, диаметрі 97 ден 102 футке дейін болғандығын айтады (29,6-31,1 м), ол шамамен 3000 көрерменге арналған. Лондон Вацлав Холлардың (1647) «Ұзын пейзаж» эскизінде «Глобус» мұнаралары бар дөңгелек ғимарат болып көрсетілген. 1989 жылы «Глобустың» фундаменттері қазба жұмыстары арқылы анықталды. Ол табылған заттар арқылы театрдың дөңгелек емес, он сегіз бұрышты болғаны анықталды.
Дереккөздер
•↑ Театральная энциклопедия. Том 1. Главный редактор П. А. Марков М.: Советская энциклопедия, 1961 г. стр. 1199
•↑ Egan, Gabriel The 1599 Globe and its modern replica: Virtual Reality modelling of the archaeological and pictorial evidence // Early Modern Literary Studies. — 2004. — № Special Issue 13. — С. 5.1-22.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Globus teatrynyn atauy agl The Globe Theatre Londondagy үsh teatrdyn birimen dәstүr bojynsha salystyrady Algashky teatr Globus 1599 zhyly Lord Chamberlain s Men truppasy әrtisterinin karazhatymen kuryldy olardyn ishine Shekspir kirgen Ol 1613 zhyldyn 29 mausymynda zhanyp ketken Globus teatry 1614 zhyldyn mausym ajynda kajta kalpyna keltirildi Shekspir Londonnan Stratfordka ketip kalganda Ol 1642 zhylga dejin turdy Globus teatrynyn kazirgi kүji 1997 zhyly ashyldy Ғimarat kalpyna keltirilip teatrdyn aldyndagy orynynan 200 metrge uzartyldy Teatrda 1642 zhylga dejin Slugi lorda Kamergera truppasy ojnagan ony tragik Richard Byorbedzh baskardy Munda algash ret Shekspirdin tuyndylarynyn kojlymdary otti Shekspir zamanynyn algashky Globusy Globus koptegen әrtisterdin zheke menshigi boldy sebebi olar Lord Chamberlain s Men akcionerleri boldy Globustyn alty akcionerlerinin ekeui Richard Byorbedzh zhәne onyn agasy Kutbert Byorbedzh teatrdyn ieleri boldy әrbiri 25 Қalgan tort әrtis Shekspir Dzhon Hemings Avgustin Filips zhәne Tomas Poup birdej үlesterge ie boldy 12 5 Bul proporciyalar kejin ozgeredi sebebi zhana akcionerler kosyla bastajdy Shekspirdin үlesi onyn kәsibi kyzmeti barysynda 1 8 den 1 14 ke azajyp ketti nemese shamamen 8 dejin Globus 1599 zhyly kurylyp onda agash konstrukciyalar pajdalanyldy Bugan dejin ol zhaj gana Teatr dep atalgan bolatyn ony Richard Byorbedzhdin әkesi Dzhejms Byorbedzh 1576 zhyly Shordichte salgan bolatyn Byorbedzhi aldymen bul zherdi zhalga algan Teatrdy salu үshin 21 zhylga zhalga algan 1598 zhyly Teatr ornalaskan zherdin iesi zherdin akshasyn kobejtip zhiberedi Byorbedzhder Teatrdy akyryndap buzyp ony Temzaga karaj zhylzhytty sol zherde ol Globus retinde kajta kuryldy 1613 zhyldyn shildesinde Globus Genrih VIII kojylymy kezinde ortenip ketedi Ekinshi Globus Қazba zhumystaryLondondagy baska teatrlar siyakty Globus ta ortten kejin 1614 zhyly kajta kalpyna keltirildi birak 1642 zhyly puritandar ony zhauyp tastagan Eki zhyldan son onyn kozin mүlde zhojdy Ol zherde үjler saldy Onyn nakty ornalaskan zheri belgiziz boldy tek 1989 zhyly onyn kaldyktary Park Strittegi Anchor Terrace atty avtoturaktyn astynan tabyldy Anchor Terrace astynda teatrdyn baska da kaldyktary boluy mүmkin birak XVIII gasyrdyn terrasasy tarihi kundylyktar kataryna kirgizilip sledovatelno arheologtar ony zertteu mүmkinshiliginen ajryldy Globustyn zhosparlanuyShynymen de Globustyn kolem molsherleri bizge belgisiz birak onyn zhospary aumagy zertteuler barysynda anyktaluy mүmkin Ol akparattar bojynsha gimarat үshyarusty ashyk biik amfiteatrli diametri 97 den 102 futke dejin bolgandygyn ajtady 29 6 31 1 m ol shamamen 3000 korermenge arnalgan London Vaclav Hollardyn 1647 Ұzyn pejzazh eskizinde Globus munaralary bar dongelek gimarat bolyp korsetilgen 1989 zhyly Globustyn fundamentteri kazba zhumystary arkyly anyktaldy Ol tabylgan zattar arkyly teatrdyn dongelek emes on segiz buryshty bolgany anyktaldy Derekkozder Teatralnaya enciklopediya Tom 1 Glavnyj redaktor P A Markov M Sovetskaya enciklopediya 1961 g str 1199 Egan Gabriel The 1599 Globe and its modern replica Virtual Reality modelling of the archaeological and pictorial evidence Early Modern Literary Studies 2004 Special Issue 13 S 5 1 22