Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Овимбунду (мбунду) — банту тобының халқы, Анголаның ең үлкен халқы. Олар негізінен елдің батысында Лонга, Беро өзендері арасында, Кутато және Кунененің жоғарғы ағысында тұрады. Саны 6,1 млн адам. (2013, бағалау). Олар баилундо, биено, уамбо, каконда, самбо, селе, ханья, нганда, домбе т.б. топтарға бөлінеді.
| Овимбунду | |
| мбунду | |
| Бүкіл халықтың саны | |
|---|---|
| 6,1 млн. | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
| Тілдері | |
|
| |
| Діні | |
| католицизм, дәстүрлі нанымдар |
Тілі
Тілі – , банту тілдер отбасына жатады.
Діні
Діни сенімдері католиктер мен протестанттар, бір бөлігі дәстүрлі нанымдарды ұстанады.
Тарихы
Овимбунду этникалық тобы негізінен Анголаның орталық жағалау аймағында тұрады және оның халқы соңғы мың жылда осы аймаққа қоныс аударған банту тайпаларының ұрпақтары болып табылады. Олар осы аймаққа қоныстанғаннан кейін, Овимбундулар егіншілік пен мал шаруашылығы тәжірибесін дамытты. Португалия отарлау кезінде олар португалдар басқаратын жағалаудағы қалалар мен одан әрі ішкі жерде тұратын тайпалар арасында сауда жүйесін дамытты. Бұл сауда олардың ауылшаруашылық тәжірибесіне әсер етті, олар тек ақшалай дақылдарға назар аударды. Кейінірек олардың жерін еуропалық қоныстанушылар басып алды және Овимбундулар тәуелсіздік үшін күрескен отаршылдыққа қарсы топ құрды және бүгінгі күні маңызды саяси партия болып табылады.
Кәсібі
Негізгі дәстүрлі кәсіптері – қолмен атқарылатын егіншілік (жүгері, құмай, тары, бұршақ, көкөніс, тәтті картоп). Олар аң аулаумен, терушілікпен, тұз өндірумен де айналысады. Көптеген овимбундулар кофе мен қант қамысы плантацияларында жұмыс істеп, қалаларға көшті. Қолөнерден – темір, ағаш өңдеу, керамика, тоқымашылық дамыған.
Өмір салты
Дәстүрлі тұрғын үйлері - сабан мен жапырақтардан жасалған конустық шатыры бар дөңгелек үйшіктер.
Дәстүрлі киімдері - бұл денеге оралған мата (ерлер үшін - бір немесе әйелдер үшін -екі).
Азық-түлік негізінен өсімдік тектес тағамдар - ботқа және көкөніс, балық, сирек ет соустары қосылған бәліштер.
Олардың бай фольклоры бар.
Дереккөздер
- Овимбунду https://megabook.ru/article/%D0%9E%D0%B2%D0%B8%D0%BC%D0%B1%D1%83%D0%BD%D0%B4%D1%83
- Большая российская энциклопедия 2004–2017 https://old.bigenc.ru/ethnology/text/2287287
- Значение слова ОВИМБУНДУ в Большой советской энциклопедии, БСЭ https://slovar.cc/enc/bse/2024365.html
- Большой энциклопедический словарь - овимбунду http://www.terminy.info/literature/great-encyclopedic-dictionary/ovimbundu
- Крупнейшие этнические группы в Анголе https://stranatur.ru/largest-ethnic-groups-in-angola.html
- Большая советская энциклопедия Овимбунду https://gufo.me/dict/bse/%D0%9E%D0%B2%D0%B8%D0%BC%D0%B1%D1%83%D0%BD%D0%B4%D1%83
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ovimbundu mbundu bantu tobynyn halky Angolanyn en үlken halky Olar negizinen eldin batysynda Longa Bero ozenderi arasynda Kutato zhәne Kunenenin zhogargy agysynda turady Sany 6 1 mln adam 2013 bagalau Olar bai lun do bie no uam bo ka kon da sam bo se le ha nya ngan da dom be t b toptarga bolinedi OvimbundumbunduBүkil halyktyn sany6 1 mln En kop taralgan ajmaktar AngolaTilderiDinikatolicizm dәstүrli nanymdarTiliTili bantu tilder otbasyna zhatady DiniDini senimderi katolikter men protestanttar bir boligi dәstүrli nanymdardy ustanady TarihyOvimbundu etnikalyk toby negizinen Angolanyn ortalyk zhagalau ajmagynda turady zhәne onyn halky songy myn zhylda osy ajmakka konys audargan bantu tajpalarynyn urpaktary bolyp tabylady Olar osy ajmakka konystangannan kejin Ovimbundular eginshilik pen mal sharuashylygy tәzhiribesin damytty Portugaliya otarlau kezinde olar portugaldar baskaratyn zhagalaudagy kalalar men odan әri ishki zherde turatyn tajpalar arasynda sauda zhүjesin damytty Bul sauda olardyn auylsharuashylyk tәzhiribesine әser etti olar tek akshalaj dakyldarga nazar audardy Kejinirek olardyn zherin europalyk konystanushylar basyp aldy zhәne Ovimbundular tәuelsizdik үshin kүresken otarshyldykka karsy top kurdy zhәne bүgingi kүni manyzdy sayasi partiya bolyp tabylady KәsibiNegizgi dәstүrli kәsipteri kolmen atkarylatyn eginshilik zhүgeri kumaj tary burshak kokonis tәtti kartop Olar an aulaumen terushilikpen tuz ondirumen de ajnalysady Koptegen ovimbundular kofe men kant kamysy plantaciyalarynda zhumys istep kalalarga koshti Қolonerden temir agash ondeu keramika tokymashylyk damygan Өmir saltyDәstүrli turgyn үjleri saban men zhapyraktardan zhasalgan konustyk shatyry bar dongelek үjshikter Dәstүrli kiimderi bul denege oralgan mata erler үshin bir nemese әjelder үshin eki Azyk tүlik negizinen osimdik tektes tagamdar botka zhәne kokonis balyk sirek et soustary kosylgan bәlishter Olardyn baj folklory bar DerekkozderOvimbundu https megabook ru article D0 9E D0 B2 D0 B8 D0 BC D0 B1 D1 83 D0 BD D0 B4 D1 83 Bolshaya rossijskaya enciklopediya 2004 2017 https old bigenc ru ethnology text 2287287 Znachenie slova OVIMBUNDU v Bolshoj sovetskoj enciklopedii BSE https slovar cc enc bse 2024365 html Bolshoj enciklopedicheskij slovar ovimbundu http www terminy info literature great encyclopedic dictionary ovimbundu Krupnejshie etnicheskie gruppy v Angole https stranatur ru largest ethnic groups in angola html Bolshaya sovetskaya enciklopediya Ovimbundu https gufo me dict bse D0 9E D0 B2 D0 B8 D0 BC D0 B1 D1 83 D0 BD D0 B4 D1 83