Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Өмірбаяны
| Кәмел Жүністегі | ||
 | ||
| Туған күні | ||
|---|---|---|
| Туған жері | ||
| Қайтыс болған күні | ||
| Қайтыс болған жері | Қарағанды облысы, | |
| Азаматтығы | ||
| Мансабы | жазушы, сазгер | |
| Марапаттары |
| |
Кәмел Жүністегі - 1939 жылы 27 қаңтарда Шет өңірінде, Ақсу-Аюлы селосында туған. Қожа руынан шыққан. Ауданы комсомол комитеттінің бөлім меңгерушісі, 1960 жылы Қарағанды педагогикалық институтына оқуға түскен. 1962 жылы қазақ жастары жасырын ЕСЕП-тің (Елін сүйген ерлер партиясы) ұйымдастырушысы ретінде саяси айыпталған. 1967 - 84 жылдары мектепте мұғалім, 1984-88 жылдары оқу бөлімінде, "Білім" қоғамында (1988), 1989-92 жылы мұражайда қызмет еткен. 1992 жылдан "Заман" газетінде редактор.
- Орта мектепті 1956 жылы ойдағыдай бітірген Кәмел Жүністегі 1959 жылы аудандық комсомол комитетінің бөлім меңгерушісі болып еңбек жолын бастаған.
- 1960 жылы Қарағанды педагогика институтының тарих факультетіне оқуға түседі. Осы кезде-ақ, асқақ қиял жетегінде жалынды жас Кәмел Жүністегі елдің тарихын білу мен қоғамдағы сол кездегі саяси-әлеуметтік қатынастарға араласу қызықтырған еді.
- 1962 жылы қазақ жастары арасында құрылған, "ЕСЕП" (Елін сүйген ерлер партиясы) партиясын ұйымдастырушылардың бірі ретінде, жерлес досы, ақын екеуіне саяси айып тағылып, Сібірдегі лагерьде болған.
- Жазасын өтеп оралған соң, 1966 жылы қайтадан институттағы оқуын сырттай жалғастырып, 1977 жылы ойдағыдай бітірген.
- Сол, 1966 жылдан 1984 жылға дейін аудан орталығындағы М.Горький атындағы мектепте тарих пәнінің мұғалімі, оқу ісінің меңгерушісі,
- 1984-1989 жылдары аудандық білім бөлімінде әдіскер болып қызмет еткен.
- 1989 жылдан 1992 жылға дейін аудандық мұражай директоры,
- 1992-2005 жылдары аудандық "Заман" газетінің редакторы болып қызмет атқарды.
Шығармашылығы
Кәмел Жүністегі Қазақстан Жазушылар Одағының басқарма мүшесі, «Құрмет» орденінің иегері, ҚР мәдениет қайратекері, С.Сейфуллин атындағы сыйлықтың иегері, "Дос көңілі", "Көне хикая", "Көксеу", "Көксеңгірдің тасында", "Соңғы Абыз", "Ұлы пайғамбар және ұрпақтары", "Шырағдан", "Қоңыр Құлжа", "Мөрші", "Арманым оттан өрілген", "Едіге", орыс тілінде "Вожак" «Адам, қайда барасың?» кітаптарының, "Құба белдер" трилогиясының, "Тар заман" спектакілінің авторы. Зерттеу барысында құрастырып, жазған кітаптары: "Бір ауыз сөз", Шортанбай жырау "Қай заман", Хазірет Әлі "Меруерт қайнар". Әуесқой композитор ретінде танымал "Арқа самалы", "Аяулым", "Домбыра", "Туған жер", "Жаз келді", "Жас алаш", маршы әндерін шығарған. Өлкетанушы ретінде көпшілікке мәлім. Шет өңірінен шыққан ұмыт болған Шортанбай жырау, Диа қажы, Қақпан ақын, Төлеубек, Хасен, Жәкен, Тәшен, Маясар, Түсетай, Сәрінжіп, Оқа ақындардың шығармашылығын зерттеп, аудандық, облыстық, республикалық басылымдарға жариялады. Қыздарбек, Әбди, Сембек күйшілердің, Абылай ханның күйін зерттеуде көп еңбек еткен. Осы өңірде кезінде әділдігімен аты шығып, өз заманынан озық туған дуалы ауыз Бәйсейіт би, Жанқұтты шешен, Дүйсенбай, Қара билердің өмір жолын, ұлағатты ісін зерттеп жарыққа шығарды. Елін қорғаған дуылғалы батырлары Жидебай, Сеңкібай, Жарылғап, Ағабай, Дәріпсалы, Сазанбай батырлар жайында алғаш қалам тартқан. Осы өңірде өмір сүріп, заманында елге үлгі бола білген, тарихта ізі қалған әз аналар Қарқабат, Борсылдақ (Қырғи), Құрақ, Дәрі, Талмойын, Баршын қыз, Шеруке қыздың есімі мен қасиеттерін келешек ұрпаққа жеткізу де осы кісінің талмай ізденісінің нәтижесі. К.Жүністегінің ұсынысы ынтасы арқылы "Зұлмат жылдары", "Кенесары жұртында", "Тасқа тұнған құпия", "Дойыбы тас", "Қыздарбек күйші", "Шортанбай жырау", "Жәкен ақын" бейнетаспалары жазылып, деректі телефильмдер дүниеге келді. К.Жүністегі қандай шығарма жазбасын, қандай жиында сөз сөйлемесін, айтар ойының түпкі түйіні–ұрпақ тәрбиесі, ұлттық салт-дәстүрінің, әдет-ғұрыптың тиімді тұстарын қазіргі жастардың санасына сіңіріп, имандылыққа, жан тазалығына биік адамгершілікке шақыру. К.Жүністегі өлке тарихын зерттеу, насихаттау ісіне қыруар еңбек сіңірді. Кенесары ханның патша әскерлерімен соғыс алдында салдырған қамалының қалдығын тауып, сол жөнінде газет-журналдарға ғылыми мақалалар жариялады.
Дереккөздер
- Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6
Сілтемелер
- Кәмел Жүністегі Әдебиет порталында
- Кәмел Жүністегі жайлы үзік сыр
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
ӨmirbayanyKәmel ZhүnistegiTugan kүni27 kantar 1939 1939 01 27 Tugan zheriҚaragandy oblysy Aksu AyulyҚajtys bolgan kүni3 akpan 2023 2023 02 03 84 zhas Қajtys bolgan zheriҚaragandy oblysy Aksu AyulyAzamattygy ҚazakstanMansabyzhazushy sazgerMarapattaryҚurmet ordeni Kәmel Zhүnistegi 1939 zhyly 27 kantarda Shet onirinde Aksu Ayuly selosynda tugan Қozha ruynan shykkan Audany komsomol komitettinin bolim mengerushisi 1960 zhyly Қaragandy pedagogikalyk institutyna okuga tүsken 1962 zhyly kazak zhastary zhasyryn ESEP tin Elin sүjgen erler partiyasy ujymdastyrushysy retinde sayasi ajyptalgan 1967 84 zhyldary mektepte mugalim 1984 88 zhyldary oku boliminde Bilim kogamynda 1988 1989 92 zhyly murazhajda kyzmet etken 1992 zhyldan Zaman gazetinde redaktor Orta mektepti 1956 zhyly ojdagydaj bitirgen Kәmel Zhүnistegi 1959 zhyly audandyk komsomol komitetinin bolim mengerushisi bolyp enbek zholyn bastagan 1960 zhyly Қaragandy pedagogika institutynyn tarih fakultetine okuga tүsedi Osy kezde ak askak kiyal zheteginde zhalyndy zhas Kәmel Zhүnistegi eldin tarihyn bilu men kogamdagy sol kezdegi sayasi әleumettik katynastarga aralasu kyzyktyrgan edi 1962 zhyly kazak zhastary arasynda kurylgan ESEP Elin sүjgen erler partiyasy partiyasyn ujymdastyrushylardyn biri retinde zherles dosy akyn ekeuine sayasi ajyp tagylyp Sibirdegi lagerde bolgan Zhazasyn otep oralgan son 1966 zhyly kajtadan instituttagy okuyn syrttaj zhalgastyryp 1977 zhyly ojdagydaj bitirgen Sol 1966 zhyldan 1984 zhylga dejin audan ortalygyndagy M Gorkij atyndagy mektepte tarih pәninin mugalimi oku isinin mengerushisi 1984 1989 zhyldary audandyk bilim boliminde әdisker bolyp kyzmet etken 1989 zhyldan 1992 zhylga dejin audandyk murazhaj direktory 1992 2005 zhyldary audandyk Zaman gazetinin redaktory bolyp kyzmet atkardy ShygarmashylygyKәmel Zhүnistegi Қazakstan Zhazushylar Odagynyn baskarma mүshesi Қurmet ordeninin iegeri ҚR mәdeniet kajratekeri S Sejfullin atyndagy syjlyktyn iegeri Dos konili Kone hikaya Kokseu Koksengirdin tasynda Songy Abyz Ұly pajgambar zhәne urpaktary Shyragdan Қonyr Қulzha Morshi Armanym ottan orilgen Edige orys tilinde Vozhak Adam kajda barasyn kitaptarynyn Қuba belder trilogiyasynyn Tar zaman spektakilinin avtory Zertteu barysynda kurastyryp zhazgan kitaptary Bir auyz soz Shortanbaj zhyrau Қaj zaman Haziret Әli Meruert kajnar Әueskoj kompozitor retinde tanymal Arka samaly Ayaulym Dombyra Tugan zher Zhaz keldi Zhas alash marshy әnderin shygargan Өlketanushy retinde kopshilikke mәlim Shet onirinen shykkan umyt bolgan Shortanbaj zhyrau Dia kazhy Қakpan akyn Toleubek Hasen Zhәken Tәshen Mayasar Tүsetaj Sәrinzhip Oka akyndardyn shygarmashylygyn zerttep audandyk oblystyk respublikalyk basylymdarga zhariyalady Қyzdarbek Әbdi Sembek kүjshilerdin Abylaj hannyn kүjin zertteude kop enbek etken Osy onirde kezinde әdildigimen aty shygyp oz zamanynan ozyk tugan dualy auyz Bәjsejit bi Zhankutty sheshen Dүjsenbaj Қara bilerdin omir zholyn ulagatty isin zerttep zharykka shygardy Elin korgagan duylgaly batyrlary Zhidebaj Senkibaj Zharylgap Agabaj Dәripsaly Sazanbaj batyrlar zhajynda algash kalam tartkan Osy onirde omir sүrip zamanynda elge үlgi bola bilgen tarihta izi kalgan әz analar Қarkabat Borsyldak Қyrgi Қurak Dәri Talmojyn Barshyn kyz Sheruke kyzdyn esimi men kasietterin keleshek urpakka zhetkizu de osy kisinin talmaj izdenisinin nәtizhesi K Zhүnisteginin usynysy yntasy arkyly Zulmat zhyldary Kenesary zhurtynda Taska tungan kupiya Dojyby tas Қyzdarbek kүjshi Shortanbaj zhyrau Zhәken akyn bejnetaspalary zhazylyp derekti telefilmder dүniege keldi K Zhүnistegi kandaj shygarma zhazbasyn kandaj zhiynda soz sojlemesin ajtar ojynyn tүpki tүjini urpak tәrbiesi ulttyk salt dәstүrinin әdet guryptyn tiimdi tustaryn kazirgi zhastardyn sanasyna sinirip imandylykka zhan tazalygyna biik adamgershilikke shakyru K Zhүnistegi olke tarihyn zertteu nasihattau isine kyruar enbek sinirdi Kenesary hannyn patsha әskerlerimen sogys aldynda saldyrgan kamalynyn kaldygyn tauyp sol zhoninde gazet zhurnaldarga gylymi makalalar zhariyalady DerekkozderҚazak әdebieti Enciklopediyalyk anyktamalyk Almaty Aruna Ltd ZhShS 2010 zhyl ISBN 9965 26 096 6SiltemelerKәmel Zhүnistegi Әdebiet portalynda Kәmel Zhүnistegi zhajly үzik syrBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet