Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Қоңыр әулие үңгірі – Абай облысының жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерінің тізіміне, Қазақстанның жалпыұлттық қасиетті нысандар тізбесіне енген, киелі нысан.
| Қоңыр әулие үңгірі | |
 | |
| Сипаттамасы | |
|---|---|
| Ұзындығы | 70 м |
| Орналасуы | |
| 49°06′19″ с. е. 78°32′41″ ш. б. / 49.10528° с. е. 78.54472° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 49°06′19″ с. е. 78°32′41″ ш. б. / 49.10528° с. е. 78.54472° ш. б. (G) (O) (Я) | |
| Ел |  Қазақстан |
| Аймақ | Абай облысы |
| Lua error Module:Wikidata/media ішіндегі 4 жолында: attempt to concatenate local 'value' (a nil value). | |
Географиялық орны
Абай ауданы, Тоқтамыс батыр ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 18 км жердегі Ақтас тауында, Шаған өзенінің оң жағасында орналасқан.
Деректер
Ақтас тауы ақ әктас жыныстарынан тұрады. Үңгірге кіреберістің тарлығы сонша, адам тек бір қырымен кіре алады. Жарықтың биіктігі екі метрден асады. Үңгірдің жоғарғы жағында екі алаң бар, олардан жолдар ары қарай тарап, кей жерлерінде тарып аяқталады, олардың ұзындығы анықталмаған. Судың суықтығы сондай, оған түскен кезде аяқ-қолдардағы сіңірлер тартылып, сүйектер сырқырауы мүмкін. Дәмінде өте қатты әктас сезіледі. 2017 жылы келушілерді қабылдауға жағдай жасау және киелі жерді танымал ету үшін ылғал ауадан тек берік болатын сағызқарағай ағашынан баспалдақтар жасалды. Суатқа түсу жолында, үңгірдің іші мен сыртында ыңғайлы демалыс орындықтары орнатылды.
Аңыздар бойынша бұл суат басында қазақтар қанды шайқастардан кейін жараларын емдеген.
Сипаты
Үңгірдің тар ауызы Шаған өзенінің жарқабақты жиегінен 80 – 100 м жоғары орналасқан ұзындығы 65 – 70 м, ені 10 – 22 м, биіктігі 2 – 14 м. Осы негізгі үңгірдің оң жағында 15 м жерде ені 50 см, биіктігі 110 см тар қуыс бар, бұл тар қуыс кеңейе келе ұзындығы 12 м, ені 10 м, биіктігі 5 м-дей үлкен бөлмеге ұласады. Бұдан 12 м солтүстік бағытта үңгір төбесінің биіктігі 20 м, диаметрі 5 – 7 м 2 күмбезді болып келеді де, көлге жалғасып аяқталады. Негізгі бөлменің төрінен көлге қарай шығар жолда, биіктігі 12 – 15 м бөлме бар. Үңгір ауасының температурасы 10 градустан аспайды. Қоңыр әулие үңгірінде көптеген атақты адамдар (Абай Құнанбаев, Мұхтар Әуезов, т.б.) болып, тамашалаған.
Дереккөздер
- Қазақстанның тарихи-мәдени нысандарының және жаппай зиярат ету орындарының альбомы/ ; ҚР Мәдениет және спорт министрлігі, Қазақ ғылыми-зерттеу мәдениет институты ; [жоба авторы Т. Бекбергенов ; бас ред. А. Р. Хазбулатов]... – Астана : [б. ж.], 2018. - 495 б., суретті; . – Библиогр.: 490 б. . – 100 дана – ISBN 978-9961-23-485-9
- Қазақ энциклопедиясы
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қonyr әulie үngiri Abaj oblysynyn zhergilikti manyzy bar tarih zhәne mәdeniet eskertkishterinin tizimine Қazakstannyn zhalpyulttyk kasietti nysandar tizbesine engen kieli nysan Қonyr әulie үngiriSipattamasyҰzyndygy70 mOrnalasuy49 06 19 s e 78 32 41 sh b 49 10528 s e 78 54472 sh b 49 10528 78 54472 G O Ya Koordinattar 49 06 19 s e 78 32 41 sh b 49 10528 s e 78 54472 sh b 49 10528 78 54472 G O Ya T El ҚazakstanAjmakAbaj oblysyҚonyr әulie үngiriҚonyr әulie үngiriLua error Module Wikidata media ishindegi 4 zholynda attempt to concatenate local value a nil value Geografiyalyk ornyAbaj audany Toktamys batyr auylynan ontүstik shygyska karaj 18 km zherdegi Aktas tauynda Shagan ozeninin on zhagasynda ornalaskan DerekterAktas tauy ak әktas zhynystarynan turady Үngirge kireberistin tarlygy sonsha adam tek bir kyrymen kire alady Zharyktyn biiktigi eki metrden asady Үngirdin zhogargy zhagynda eki alan bar olardan zholdar ary karaj tarap kej zherlerinde taryp ayaktalady olardyn uzyndygy anyktalmagan Sudyn suyktygy sondaj ogan tүsken kezde ayak koldardagy sinirler tartylyp sүjekter syrkyrauy mүmkin Dәminde ote katty әktas seziledi 2017 zhyly kelushilerdi kabyldauga zhagdaj zhasau zhәne kieli zherdi tanymal etu үshin ylgal auadan tek berik bolatyn sagyzkaragaj agashynan baspaldaktar zhasaldy Suatka tүsu zholynda үngirdin ishi men syrtynda yngajly demalys oryndyktary ornatyldy Anyzdar bojynsha bul suat basynda kazaktar kandy shajkastardan kejin zharalaryn emdegen SipatyҮngirdin tar auyzy Shagan ozeninin zharkabakty zhieginen 80 100 m zhogary ornalaskan uzyndygy 65 70 m eni 10 22 m biiktigi 2 14 m Osy negizgi үngirdin on zhagynda 15 m zherde eni 50 sm biiktigi 110 sm tar kuys bar bul tar kuys keneje kele uzyndygy 12 m eni 10 m biiktigi 5 m dej үlken bolmege ulasady Budan 12 m soltүstik bagytta үngir tobesinin biiktigi 20 m diametri 5 7 m 2 kүmbezdi bolyp keledi de kolge zhalgasyp ayaktalady Negizgi bolmenin torinen kolge karaj shygar zholda biiktigi 12 15 m bolme bar Үngir auasynyn temperaturasy 10 gradustan aspajdy Қonyr әulie үngirinde koptegen atakty adamdar Abaj Қunanbaev Muhtar Әuezov t b bolyp tamashalagan DerekkozderҚazakstannyn tarihi mәdeni nysandarynyn zhәne zhappaj ziyarat etu oryndarynyn albomy ҚR Mәdeniet zhәne sport ministrligi Қazak gylymi zertteu mәdeniet instituty zhoba avtory T Bekbergenov bas red A R Hazbulatov Astana b zh 2018 495 b suretti Bibliogr 490 b 100 dana ISBN 978 9961 23 485 9 Қazak enciklopediyasy