Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Бұл мақала әлі тексерістен өтпеді. Тексерілмеген мақалалардағы мәліметтер сенімсіз болуы мүмкін.
|
Сынған терезелер теориясы - жалпы заң бұзушылық деңгейіне әсер ететін фактор ретінде ұсақ құқық бұзушылықтың әсерін қарастыратын криминалогиялық теория. Алғаш 1982ж. американдық социологтар Джеймс Уилсон және Джордж Келлинг енгізген. Оның атауы теорияның қарапайым мысалынан шыққан: "Егер ғимараттың бір терезесі сынып, жөнделмесе, біраз уақыттан кейін ғимараттың бірде-бір бүтін терезесі де қалмайды".
Теория
Теория бойынша, тыйым салынған жерлерге қоқыс лақтыру, вандализм, маскүнемдік, метро турникеттерінен секіріп өту сияқты ұсақ құқық бұзушылыққа қоғам көз жұмса, бұл әрі қарай ірі және қауіпті заң бұзушылықтың жасалуына әкеледі. Қарапайым түрде мұның психологиялық механизмін "Өзгелер істей алса, мен неге істей алмаймын?" деген сөзбен суреттеуге болады. Адам жасалған қылмыстың жазаланбауын немесе орны толтырылмауын көрсе, ол тәртіпті елемей қояды. Бұл біртіндеп ауыр қылмыстың санының өсуіне әсер етеді. Керісінше, кез-келген тәртіптің сақталмауы қатаң қадағаланатын болса, ешкімнің оны бұзуға дәрмені бармайды.
Қолданудағы тәжірибе
Сынған терезелер теориясы бірінші рет Нью-Йоркте, одан кейін басқа АҚШ, Еуропа, Оңтүстік Африка, Индонезияның қалаларында қолданысқа енді. 1994ж. криминалды Нью-Йорк мэрі Рудольф Джулиани және полиция комиссары Уильям Браттон граффити, қайыршылық, төбелес, маскүнемдік сияқты кішігірім мәселелермен күресуге қыруар күш жұмсады. Бастапқыда халық мұны келеке етіп қарсы алса да, нәтижесінде қылмыс саны жылына 2200 ден 1000-ға дейін азайды. Осылайша, олар таза және қауіпсіз қалаға қолдары жетті және ірі заң бұзушылықпен күресуге көюірек мүмкіндіктер ашылды.
Теріс жақтары
Алайда, бұл теорияның теріс жақтары да бар. Құқықтары кеңейген тәртіп сақшыларырының әрекеті халыққа зиян келтіруі мүмкін. Адамдар тіпті кез-келген абайсыздғының кесірінен жазалана бастайды, кей мемлекеттерде ол үкіметтің расистік әрекет үшін айыпталуына әкеледі. Жеке кеңістігі жоқ кедейлер керісінше қылмыскерлерге айналады. Оған қоса, қаланың белгілі жерлері "жақсарғанда", ол жердегі тұрмыстың бағасы өседі, сондықтан қаланың "өркениетті" аймақтарында дәулетті адамдар жиналып, кедейлер шетке ығысады.
Дереккөздер
- https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F_%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%8B%D1%85_%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D0%BD
- https://en.wikipedia.org/wiki/Broken_windows_theory
Бұл мақала әлі тексерістен өтпеді. Тексерілмеген мақалалардағы мәліметтер сенімсіз болуы мүмкін.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Bul makala әli tekseristen otpedi Tekserilmegen makalalardagy mәlimetter senimsiz boluy mүmkin Tekserushilerge nuskaulykty oku үshin on zhaktagy korset degendi basynyz Makala tekserushilerge makalany tekserildi dep belgileu үshin bul үlgini alyp tastanyz Makalany tirkelgenine 6 aj bolgan 500 ondeme zhasagan barlyk katysushylar zhәne osy eki sharttyn bireuin bolsada kanagattandyratyn katysushylar tekserildi dep belgilej alady 2015 zhyldyn shildesinen bergi tekserilmegen makalalar myna sanatta tizimdeledi Sanat Uikipediya Tekserilmegen makalalar Osy ajdagy tekserilmegen makalalar sanatyn bastau Osy ajdagy tekserildi dep belgilengen makalalar https kk wikipedia org w index php title Arnajy Zhuyktagy ozgerister amp tagfilter Tekserildi dep belgiledi Bul makalany 2021 08 18 17 30 kezinde 3 zhyl buryn Madi Dos zhurnaly үlesi songy ret ondedi Tekserilmegender 2126 1 sәuir 2017 Syngan terezeler teoriyasy zhalpy zan buzushylyk dengejine әser etetin faktor retinde usak kukyk buzushylyktyn әserin karastyratyn kriminalogiyalyk teoriya Algash 1982zh amerikandyk sociologtar Dzhejms Uilson zhәne Dzhordzh Kelling engizgen Onyn atauy teoriyanyn karapajym mysalynan shykkan Eger gimarattyn bir terezesi synyp zhondelmese biraz uakyttan kejin gimarattyn birde bir bүtin terezesi de kalmajdy Teoriya Teoriya bojynsha tyjym salyngan zherlerge kokys laktyru vandalizm maskүnemdik metro turniketterinen sekirip otu siyakty usak kukyk buzushylykka kogam koz zhumsa bul әri karaj iri zhәne kauipti zan buzushylyktyn zhasaluyna әkeledi Қarapajym tүrde munyn psihologiyalyk mehanizmin Өzgeler istej alsa men nege istej almajmyn degen sozben suretteuge bolady Adam zhasalgan kylmystyn zhazalanbauyn nemese orny toltyrylmauyn korse ol tәrtipti elemej koyady Bul birtindep auyr kylmystyn sanynyn osuine әser etedi Kerisinshe kez kelgen tәrtiptin saktalmauy katan kadagalanatyn bolsa eshkimnin ony buzuga dәrmeni barmajdy Қoldanudagy tәzhiribe Syngan terezeler teoriyasy birinshi ret Nyu Jorkte odan kejin baska AҚSh Europa Ontүstik Afrika Indoneziyanyn kalalarynda koldanyska endi 1994zh kriminaldy Nyu Jork meri Rudolf Dzhuliani zhәne policiya komissary Uilyam Bratton graffiti kajyrshylyk tobeles maskүnemdik siyakty kishigirim mәselelermen kүresuge kyruar kүsh zhumsady Bastapkyda halyk muny keleke etip karsy alsa da nәtizhesinde kylmys sany zhylyna 2200 den 1000 ga dejin azajdy Osylajsha olar taza zhәne kauipsiz kalaga koldary zhetti zhәne iri zan buzushylykpen kүresuge koyuirek mүmkindikter ashyldy Teris zhaktary Alajda bul teoriyanyn teris zhaktary da bar Қukyktary kenejgen tәrtip sakshylaryrynyn әreketi halykka ziyan keltirui mүmkin Adamdar tipti kez kelgen abajsyzdgynyn kesirinen zhazalana bastajdy kej memleketterde ol үkimettin rasistik әreket үshin ajyptaluyna әkeledi Zheke kenistigi zhok kedejler kerisinshe kylmyskerlerge ajnalady Ogan kosa kalanyn belgili zherleri zhaksarganda ol zherdegi turmystyn bagasy osedi sondyktan kalanyn orkenietti ajmaktarynda dәuletti adamdar zhinalyp kedejler shetke ygysady Derekkozderhttps ru wikipedia org wiki D0 A2 D0 B5 D0 BE D1 80 D0 B8 D1 8F D1 80 D0 B0 D0 B7 D0 B1 D0 B8 D1 82 D1 8B D1 85 D0 BE D0 BA D0 BE D0 BD https en wikipedia org wiki Broken windows theoryBul makala әli tekseristen otpedi Tekserilmegen makalalardagy mәlimetter senimsiz boluy mүmkin Tekserushilerge nuskaulykty oku үshin on zhaktagy korset degendi basynyz Makala tekserushilerge makalany tekserildi dep belgileu үshin bul үlgini alyp tastanyz Makalany tirkelgenine 6 aj bolgan 500 ondeme zhasagan barlyk katysushylar zhәne osy eki sharttyn bireuin bolsada kanagattandyratyn katysushylar tekserildi dep belgilej alady 2015 zhyldyn shildesinen bergi tekserilmegen makalalar myna sanatta tizimdeledi Sanat Uikipediya Tekserilmegen makalalar Osy ajdagy tekserilmegen makalalar sanatyn bastau Osy ajdagy tekserildi dep belgilengen makalalar https kk wikipedia org w index php title Arnajy Zhuyktagy ozgerister amp tagfilter Tekserildi dep belgiledi Bul makalany 2021 08 18 17 30 kezinde 3 zhyl buryn Madi Dos zhurnaly үlesi songy ret ondedi Tekserilmegender 2126 1 sәuir 2017