Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Монарх деп монархияның басшысы атайды, ол мемлекеттің өмір сүру үшін немесе әдетте бас тартқанға дейін басқаратын, әдетте, төрі арқылы тақ мұра алатын адам басқаратын нысаны. Монархтар автократтар болуы мүмкін (барлық абсолюттік монархияларда сияқты) немесе заң шығарушы билікке және / немесе атқарушы билікке (көптеген конституциялық монархиялар сияқты) берілген нақты билікпен шектелмеген немесе ешқандай резервтік держава болмаған салтанатты фигуралар болуы мүмкін. Көптеген жағдайларда монарх мемлекеттік дін мен байланысты болады. Көптеген мемлекеттерде монархтың кішігі, қатыспаған немесе билік етуге қабілетсіз болған кезде регент басқаруы мүмкін болса да, кез келген уақытта бір монархтың болуы мүмкін. Андоррадағы қазіргі жағдай сияқты, екі монарх бір мезгілде бір мемлекеттің үстінен билік жүргізетін жағдайларды өзекті деп атайды.
Монархтар өз атаулары мен стилі бойынша ерекшеленеді, көбінесе дәстүрлермен анықталады және мемлекеттің конституциясы бойынша кепілдендіріледі. Түрлі атаулар ағылшын тілінде қолданылады; мысалы, патша және ханзада, «ханзада» және «ханшайым», «император» және императрица типтік болған жерде қолданылған.
Олар жергілікті тілдерде әртүрлі түрде қаралатын болса да, төмендегі тізімдегі атаулар мен тақырыптар ағылшын тіліндегі жалпы эквиваленті арқылы әшекейленген. Роман цифрлары, қолданыстағы әкімшілерді бірдей атаумен бөлектеу үшін пайдаланылған,
Саяси және әлеуметтік-мәдени зерттеулерде монархия әдетте тұқым қуалайтын ережемен байланысты; көптеген монархтар тарихи және қазіргі заман контексттерінде корольдік отбасында дүниеге келді. Аралықты қанға жақындату, примогендік және аға тәуелділік сияқты әр түрлі формулаларды қолдану арқылы анықтады. Кейбір монархиялар, алайда, мұрагерлік етпейді, ал билеуші сайлау процесінің көмегімен анықталады; Қазіргі үлгі — Малайзияның тақ мұрагері. Бұл жүйелер монархияның модельдік тұжырымдамасына қарсы тұрады, бірақ олар көбінесе осындай деп саналады, өйткені олар белгілі бір қауымдастық сипаттамаларын сақтайды. Көптеген жүйелер мұрагерлік және сайланбалы элементтердің комбинациясын пайдаланады, онда сайлауды немесе мұрагердің тағайындалуын патша қанының мүшелері шектейді.
Төмендегі жазбалар алфавиттік тәртіппен ұйымдастырылған тиісті дұшпандардың жанында көрсетіледі. Бұл монархтар өздерінің егемен мемлекеттерінде мемлекет басшысы ретінде билік етеді. Құрастырушы бөлімшені басқаратын монархлар, мәдени немесе дәстүрлі саясатты құрайтын монархтар құрамына кіреді. Өтініш берушілерге талондар жойылған жағдайда үміткерлерді қараңыз.
Монархтар тізімі
| Мемлекеті (лауазымы) | Суреті | Монарх (Туған жылы) | Таққа отырған күні | Өкілеттігі | Әулеті | Басқару формасы | Мұрагерлігі | Елтаңба, ту | Қайнар көзі |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Андорра（） |  | Жоан Энрик Вивес-и-Сисилья (1949 туған) | 12 мамыр 2003 жыл | 21 жыл, 7873 күн | （Қолданылмайды） |  | |||
 | Эммануэль Макрон (1977 туған) | 14 мамыр 2017 жыл | 7 жыл, 2757 күн | ||||||
 Ұлыбритания（Монарх） |  | III Чарльз (1948 туған) | 8 қыркүйек 2022 жыл | 2 жыл, 844 күн | Виндзор | Конституциялық монархия |   | ||
 Антигуа және Барбуда（） | |||||||||
 Аустралия（） | |||||||||
 Багам аралдары（） | |||||||||
 Белиз（） | — | ||||||||
 Канада（） |  | ||||||||
 Гренада（） | — | ||||||||
 Ямайка（） | |||||||||
 Жаңа Зеландия（） | |||||||||
 Сент-Китс және Невис（） | — | ||||||||
 Сент-Люсия（） | — | ||||||||
 Сент-Винсент және Гренадиндер（） | — | ||||||||
 Соломон аралдары（） | — | ||||||||
 Тувалу（） | — | ||||||||
 Папуа — Жаңа Гвинея（） | — | ||||||||
 Бахрейн |  | (1950 туған) | 6 наурыз 1999 жыл | 25 жыл, 9401 |  | ||||
 Бельгия |  | (1960 туған) | 21 шілде 2013 жыл | 11 жыл, 4150 |  | ||||
 Бутан |  | (1980 туған) | 9 желтоқсан 2006 жыл | 17 жыл, 6566 | Конституциялық монархия | — | |||
 Бруней |  | (1946 туған) | 4 қазан 1967 жыл | 57 жыл, 20877 | Абсолюттік монархия |  | |||
 Камбоджа |  | (1953 туған) | 14 қазан 2004 жыл | 20 жыл, 7352 | Конституциялық монархия | Тұқымқуалайтын, сайлайтын |  | ||
 Дания |  | (1968 туған) | 14 қаңтар 2024 жыл | 52 жыл, 52 күн | Конституциялық монархия |  | |||
 Жапония |  | Нарухито (1960 туған) | 1 мамыр 2019 жыл | 5 жыл, 2040 күн |  | ||||
 Иордания |  | II Абдалла (1962 туған) | 7 ақпан 1999 жыл | 25 жыл, 9428 күн | Һашим | Конституциялық монархия |  | ||
 Кувейт |  | (1940 туған) | 16 желтоқсан 2023 | 0 жыл, 350 күн | Конституциялық монархия | Тұқымқуалайтын, сайлайтын |  | ||
 Лесото |  | Король (1963 туған) | 12 наурыз 1990 жыл | 34 жыл, 12682 күн | Конституциялық монархия | Тұқымқуалайтын, сайлайтын |  | ||
 Лихтенштейн |  | (1945 туған) | 13 қараша 1989 жыл | 35 жыл, 12801 күн | Конституциялық монархия |  | |||
 Люксембург |  | (1955 туған) | 7 қазан 2000 жыл | 24 жыл, 8820 күн | Конституциялық монархия |  | |||
 Малайзия |  | Жоғарғы билеуші (1958 туған) | 31 қаңтар 2024 жыл | 0 жыл, 304 күн | Конституциялық монархия | Тұқымқуалайтын, ротация |  | ||
 Монако |  | II Альбер (1958 туған) | 6 сәуір 2005 жыл | 19 жыл, 7178 күн | Конституциялық монархия |  | |||
 Марокко |  | (1963 туған) | 23 шілде 1999 жыл | 25 жыл, 9255 күн | Конституциялық монархия |  | |||
 Нидерланд |  | Король (1967 туған) | 30 сәуір 2013 жыл | 11 жыл, 4232 күн | Конституциялық монархия |  | |||
 Норвегия |  | V Харальд (1937 туған) | 17 қаңтар 1991 жыл | 33 жыл, 12371 күн | Конституциялық монархия |  | |||
 Оман |  | Сұлтан (1954 туған) | 10 қаңтар 2020 жыл | 4 жыл, 1786 күн | Абсолюттік монархия | Тұқымқуалайтын |  | ||
 Катар |  | (1980 туған) | 25 маусым 2013 жыл | 11 жыл, 4176 күн | Әл-Тани | Абсолюттік монархия | Тұқымқуалайтын | — | |
 Сауд Арабиясы |  | (1935 туған) | 23 қаңтар 2015 жыл | 9 жыл, 3599 күн | Абсолюттік монархия |  | |||
 Испания |  | (1968 туған) | 19 маусым 2014 жыл | 10 жыл, 3817 күн | Бурбондар | Конституциялық монархия |  | ||
 Эсватини |  | (1968 туған) | 25 сәуір 1986 жыл | 38 жыл, 14099 күн | Дламини | Абсолюттік монархия | |||
 Швеция |  | (1946 туған) | 15 қыркүйек 1973 жыл | 51 жыл, 18704 күн | Конституциялық монархия |  | |||
 Тайланд |  | Маха (1952 туған) | 13 қазан 2016 жыл | 8 жыл, 2970 күн | Конституциялық монархия |  | |||
 Тонга |  | (1959 туған) | 18 наурыз 2012 жыл | 12 жыл, 4640 күн | Конституциялық монархия |  | |||
 БАӘ |  | (1961 туған) | 14 мамыр 2022 жыл | 21 жыл, 7698 күн | Әл-Нахаян | Абсолютті-Конституциялық | Тұқымқуалайтын, сайлайтын |  | |
 Ватикан |  | Рим папасы Франциск (1936 туған) | 13 наурыз 2013 жыл | 11 жыл, 4280 күн | (Қолданылмайды) | Абсолюттік монархия | Құзырынша |  |
Сыртқы сілтемелер
- Қазіргі қызметтегі мемлекет және үкімет басшылары
- Бар тақтар тізімі
- Buyers, Christopher The Royal Ark: Royal and Ruling Houses of Africa, Asia, Oceania and the Americas.
- Soszynski, Henry Genealogical Gleanings: Royal and Noble Lineages. University of Queensland. Басты дереккөзінен мұрағатталған 12 мамыр 2011.
Дереккөздер
- Monarch. CollinsDictionary.com. Collins English Dictionary - Complete & Unabridged 11th Edition.. Тексерілді, 22 қыркүйек 2012.
- Herb Michael All in the family: absolutism, revolution, and democracy in the Middle East — New York: SUNY Press, 1999. — P. 235. — ISBN 978-0-7914-4168-8.
- Spellman W. M. Monarchies 1000–2000 — London: Reaktion Books, 2001. — P. 22–23. — ISBN 978-1-86189-087-0.
- Harris Nathanial Systems of Government: Monarchy — London: Evans Brothers, 2009. — P. 38. — ISBN 978-0-237-53932-0.
- Hindley Geoffrey The Royal Families of Europe — London: Constable & Robinson, 2000. — P. 1–6. — ISBN 978-0-7867-0828-4.
- Government of Andorra Recepció de Nadal del copríncep episcopal Joan-Enric Vives (Catalan). Portal web del Govern d’Andorra. Government of Andorra (23 желтоқсан 2009). Тексерілді, 7 желтоқсан 2010.
- Charles is King of 15 countries - but for how much longer?. . Тексерілді, 10 қыркүйек 2024.
- Alghanim, Salwa The reign of Mubarak al-Sabah: Shaikh of Kuwait, 1896-1915 — I.B.Tauris, 1998. — P. 5. — ISBN 978-1-86064-350-7.
- "The Kingdom of Bahrain: The Constitutional Changes". The Estimate (The International Estimate, Inc.). 2002-02-22. http://www.theestimate.com/public/022202b.html. Retrieved 2011-11-12.
- Government of Tonga Geneology of King Tupou VI. Office of the Lord Chamberlain (28 шілде 2008). Басты дереккөзінен мұрағатталған 24 тамыз 2010. Тексерілді, 9 желтоқсан 2010.
- Government of Tonga Tu'i Kanokupolu. Palace Office. Басты дереккөзінен мұрағатталған 30 қараша 2011. Тексерілді, 12 қараша 2011.
- Дания Королі Фредерик X таққа отырды (қаз.). Qazaqstan (15 қаңтар 2024). Тексерілді, 10 қыркүйек 2024.
- Президент Кувейт Мемлекетінің жаңа Әміріне көңіл айту жеделхатын жолдады (қаз.). Қазақстан президентінің ресми сайты (17 желтоқсан 2023). Тексерілді, 10 қыркүйек 2024.
- Мемлекет басшысы Оман Сұлтаны Хайсам бен Тариқ Әл Саидке көңіл айту жеделхатын жолдады. Қазақстан президентінің ресми сайты (11 қаңтар 2020). Тексерілді, 10 қыркүйек 2024. Мұрағат көшірмесі 27 ақпанның 2020 Wayback Machine мұрағатында
- Saudi Arabia's King Abdullah dies, (23 қаңтар 2015). Тексерілді 23 қаңтардың 2015.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Monarh dep monarhiyanyn basshysy atajdy ol memlekettin omir sүru үshin nemese әdette bas tartkanga dejin baskaratyn әdette tori arkyly tak mura alatyn adam baskaratyn nysany Monarhtar avtokrattar boluy mүmkin barlyk absolyuttik monarhiyalarda siyakty nemese zan shygarushy bilikke zhәne nemese atkarushy bilikke koptegen konstituciyalyk monarhiyalar siyakty berilgen nakty bilikpen shektelmegen nemese eshkandaj rezervtik derzhava bolmagan saltanatty figuralar boluy mүmkin Koptegen zhagdajlarda monarh memlekettik din men bajlanysty bolady Koptegen memleketterde monarhtyn kishigi katyspagan nemese bilik etuge kabiletsiz bolgan kezde regent baskaruy mүmkin bolsa da kez kelgen uakytta bir monarhtyn boluy mүmkin Andorradagy kazirgi zhagdaj siyakty eki monarh bir mezgilde bir memlekettin үstinen bilik zhүrgizetin zhagdajlardy ozekti dep atajdy Monarhtar oz ataulary men stili bojynsha erekshelenedi kobinese dәstүrlermen anyktalady zhәne memlekettin konstituciyasy bojynsha kepildendiriledi Tүrli ataular agylshyn tilinde koldanylady mysaly patsha zhәne hanzada hanzada zhәne hanshajym imperator zhәne imperatrica tiptik bolgan zherde koldanylgan Olar zhergilikti tilderde әrtүrli tүrde karalatyn bolsa da tomendegi tizimdegi ataular men takyryptar agylshyn tilindegi zhalpy ekvivalenti arkyly әshekejlengen Roman cifrlary koldanystagy әkimshilerdi birdej ataumen bolekteu үshin pajdalanylgan Sayasi zhәne әleumettik mәdeni zertteulerde monarhiya әdette tukym kualajtyn erezhemen bajlanysty koptegen monarhtar tarihi zhәne kazirgi zaman kontekstterinde koroldik otbasynda dүniege keldi Aralykty kanga zhakyndatu primogendik zhәne aga tәueldilik siyakty әr tүrli formulalardy koldanu arkyly anyktady Kejbir monarhiyalar alajda muragerlik etpejdi al bileushi sajlau procesinin komegimen anyktalady Қazirgi үlgi Malajziyanyn tak murageri Bul zhүjeler monarhiyanyn modeldik tuzhyrymdamasyna karsy turady birak olar kobinese osyndaj dep sanalady ojtkeni olar belgili bir kauymdastyk sipattamalaryn saktajdy Koptegen zhүjeler muragerlik zhәne sajlanbaly elementterdin kombinaciyasyn pajdalanady onda sajlaudy nemese muragerdin tagajyndaluyn patsha kanynyn mүsheleri shektejdi Tomendegi zhazbalar alfavittik tәrtippen ujymdastyrylgan tiisti dushpandardyn zhanynda korsetiledi Bul monarhtar ozderinin egemen memleketterinde memleket basshysy retinde bilik etedi Қurastyrushy bolimsheni baskaratyn monarhlar mәdeni nemese dәstүrli sayasatty kurajtyn monarhtar kuramyna kiredi Өtinish berushilerge talondar zhojylgan zhagdajda үmitkerlerdi karanyz Monarhtar tizimiMemleketi lauazymy Sureti Monarh Tugan zhyly Takka otyrgan kүni Өkilettigi Әuleti Baskaru formasy Muragerligi Eltanba tu Қajnar kozi Andorra Vives i Sisilya Zhoan Enrik Zhoan Enrik Vives i Sisilya 1949 tugan 20030512 12 mamyr 2003 zhyl 21 zhyl 7873 kүn yayaya Қoldanylmajdy Makron Emmanuel Emmanuel Makron 1977 tugan 20170514 14 mamyr 2017 zhyl 7 zhyl 2757 kүn Ұlybritaniya Monarh Charlz III III Charlz 1948 tugan 20220908 8 kyrkүjek 2022 zhyl 2 zhyl 844 kүn Vindzor Vindzor Konstituciyalyk monarhiya Antigua zhәne Barbuda Australiya Bagam araldary Beliz Kanada Grenada Yamajka Zhana Zelandiya Sent Kits zhәne Nevis Sent Lyusiya Sent Vinsent zhәne Grenadinder Solomon araldary Tuvalu Papua Zhana Gvineya Bahrejn Halifa Hamad ibn Isa 1950 tugan 19990306 6 nauryz 1999 zhyl 25 zhyl 9401 Halifa Belgiya Filip 1960 tugan 20130721 21 shilde 2013 zhyl 11 zhyl 4150 Butan Vangchuk Dzhigme Khesar 1980 tugan 20061209 9 zheltoksan 2006 zhyl 17 zhyl 6566 Konstituciyalyk monarhiya Brunej Bolkiah Hassanal 1946 tugan 19671004 4 kazan 1967 zhyl 57 zhyl 20877 Absolyuttik monarhiya Kambodzha 1953 tugan 20041014 14 kazan 2004 zhyl 20 zhyl 7352 Konstituciyalyk monarhiya Tukymkualajtyn sajlajtyn Daniya Frederik II 1968 tugan 20240114 14 kantar 2024 zhyl 52 zhyl 52 kүn Konstituciyalyk monarhiya Zhaponiya Naruhito Naruhito 1960 tugan 20190501 1 mamyr 2019 zhyl 5 zhyl 2040 kүn Yamato Iordaniya Abdalla II Abdalla 1962 tugan 19990207 7 akpan 1999 zhyl 25 zhyl 9428 kүn Һashim Konstituciyalyk monarhiya Kuvejt Sabah 1940 tugan 20231216 16 zheltoksan 2023 0 zhyl 350 kүn Sabah Konstituciyalyk monarhiya Tukymkualajtyn sajlajtyn Lesoto Letse III Korol 1963 tugan 19900312 12 nauryz 1990 zhyl 34 zhyl 12682 kүn Konstituciyalyk monarhiya Tukymkualajtyn sajlajtyn Lihtenshtejn Hans Adam 1945 tugan 19891113 13 karasha 1989 zhyl 35 zhyl 12801 kүn Konstituciyalyk monarhiya Lyuksemburg Anri 1955 tugan 20001007 7 kazan 2000 zhyl 24 zhyl 8820 kүn Konstituciyalyk monarhiya Malajziya Ismail Ibraһim Zhogargy bileushi 1958 tugan 20240131 31 kantar 2024 zhyl 0 zhyl 304 kүn Konstituciyalyk monarhiya Tukymkualajtyn rotaciya Monako Alber II Alber 1958 tugan 20050406 6 sәuir 2005 zhyl 19 zhyl 7178 kүn Konstituciyalyk monarhiya Marokko Muhammed 1963 tugan 19990723 23 shilde 1999 zhyl 25 zhyl 9255 kүn Konstituciyalyk monarhiya Niderland Villem Aleksandr Korol 1967 tugan 20130430 30 sәuir 2013 zhyl 11 zhyl 4232 kүn Konstituciyalyk monarhiya Norvegiya Harald V V Harald 1937 tugan 19910117 17 kantar 1991 zhyl 33 zhyl 12371 kүn Konstituciyalyk monarhiya Oman Taryk Hajsam ben Sultan 1954 tugan 20200110 10 kantar 2020 zhyl 4 zhyl 1786 kүn Bu Said Absolyuttik monarhiya Tukymkualajtyn Katar Tani 1980 tugan 20130625 25 mausym 2013 zhyl 11 zhyl 4176 kүn Tani Әl Tani Absolyuttik monarhiya Tukymkualajtyn Saud Arabiyasy Saud Salman ibn Abdul Әziz 1935 tugan 20150123 23 kantar 2015 zhyl 9 zhyl 3599 kүn Saud Absolyuttik monarhiya Ispaniya Filipp VI 1968 tugan 20140619 19 mausym 2014 zhyl 10 zhyl 3817 kүn Burbondar Konstituciyalyk monarhiya Esvatini Msvati III 1968 tugan 19860425 25 sәuir 1986 zhyl 38 zhyl 14099 kүn Dlamini Absolyuttik monarhiya Shveciya Karl 1946 tugan 19730915 15 kyrkүjek 1973 zhyl 51 zhyl 18704 kүn Konstituciyalyk monarhiya Tajland Vachiralongkorn Maha 1952 tugan 20161013 13 kazan 2016 zhyl 8 zhyl 2970 kүn Konstituciyalyk monarhiya Tonga Tupou 1959 tugan 20120318 18 nauryz 2012 zhyl 12 zhyl 4640 kүn Konstituciyalyk monarhiya BAӘ Nahajyan Muhammed ibn Zaid 1961 tugan 20220514 14 mamyr 2022 zhyl 21 zhyl 7698 kүn Nahayan Әl Nahayan Absolyutti Konstituciyalyk Tukymkualajtyn sajlajtyn Vatikan Francisk Rim papasy Francisk 1936 tugan 20130313 13 nauryz 2013 zhyl 11 zhyl 4280 kүn yayaya Қoldanylmajdy Absolyuttik monarhiya ҚuzyrynshaSyrtky siltemelerҚazirgi kyzmettegi memleket zhәne үkimet basshylary Bar taktar tizimi Buyers Christopher The Royal Ark Royal and Ruling Houses of Africa Asia Oceania and the Americas Soszynski Henry Genealogical Gleanings Royal and Noble Lineages University of Queensland Basty derekkozinen muragattalgan 12 mamyr 2011 DerekkozderMonarch CollinsDictionary com Collins English Dictionary Complete amp Unabridged 11th Edition Tekserildi 22 kyrkүjek 2012 Herb Michael All in the family absolutism revolution and democracy in the Middle East New York SUNY Press 1999 P 235 ISBN 978 0 7914 4168 8 Spellman W M Monarchies 1000 2000 London Reaktion Books 2001 P 22 23 ISBN 978 1 86189 087 0 Harris Nathanial Systems of Government Monarchy London Evans Brothers 2009 P 38 ISBN 978 0 237 53932 0 Hindley Geoffrey The Royal Families of Europe London Constable amp Robinson 2000 P 1 6 ISBN 978 0 7867 0828 4 Government of Andorra Recepcio de Nadal del coprincep episcopal Joan Enric Vives Catalan Portal web del Govern d Andorra Government of Andorra 23 zheltoksan 2009 Tekserildi 7 zheltoksan 2010 Charles is King of 15 countries but for how much longer Tekserildi 10 kyrkүjek 2024 Alghanim Salwa The reign of Mubarak al Sabah Shaikh of Kuwait 1896 1915 I B Tauris 1998 P 5 ISBN 978 1 86064 350 7 The Kingdom of Bahrain The Constitutional Changes The Estimate The International Estimate Inc 2002 02 22 http www theestimate com public 022202b html Retrieved 2011 11 12 Government of Tonga Geneology of King Tupou VI Office of the Lord Chamberlain 28 shilde 2008 Basty derekkozinen muragattalgan 24 tamyz 2010 Tekserildi 9 zheltoksan 2010 Government of Tonga Tu i Kanokupolu Palace Office Basty derekkozinen muragattalgan 30 karasha 2011 Tekserildi 12 karasha 2011 Daniya Koroli Frederik X takka otyrdy kaz Qazaqstan 15 kantar 2024 Tekserildi 10 kyrkүjek 2024 Prezident Kuvejt Memleketinin zhana Әmirine konil ajtu zhedelhatyn zholdady kaz Қazakstan prezidentinin resmi sajty 17 zheltoksan 2023 Tekserildi 10 kyrkүjek 2024 Memleket basshysy Oman Sultany Hajsam ben Tarik Әl Saidke konil ajtu zhedelhatyn zholdady Қazakstan prezidentinin resmi sajty 11 kantar 2020 Tekserildi 10 kyrkүjek 2024 Muragat koshirmesi 27 akpannyn 2020 Wayback Machine muragatynda Saudi Arabia s King Abdullah dies 23 kantar 2015 Tekserildi 23 kantardyn 2015