Қандыгүл, қансигек (лат. Pedicularis) – тұқымдасына жататын көп жылдық шөптесін өсімдіктер туысы. Кейде бір не екі жылдық түрлері де кездеседі. Жер шарында кең тараған 600-дей түрі белгілі. Қазақстанның жазықты жерлеріндегі ылғалды шабындықтарда, батпақты және сазды жерлерде, таулы аудандағы субальпілік, альпілік белдеулердің төменгі бөліктерінде өсетін 47 түрі (оның 9-ы – эндемиктер) бар. Қандыгүлдің биіктігі 10 – 50 см, кейде 80 см-дей болады. Жапырақтары кезектесіп, топтасып немесе қарамауылықарсы орналасқан. Тостағанша жапырақшасы қоңырау немесе түтік тәрізді. Күлтесі қос ерінді болады. Аталығы – 4, аналығы – біреу. Гүлшоғыры масақ тәрізді. Мамырдан тамызға дейін гүлдеп, маусым – тамыз айларында жеміс береді. Жемісі – екі ұялы қорапша. Қандыгүл – жартылай паразиттік өсімдік. Бұлар әр түрлі өсімдіктердің тамырына жабысып алып, ондағы су мен минералды заттарды сорады. Осының нәтижесінде өсімдік қурап қалады. Қандыгүлдің кейбір түрлері – улы. Тундрада өсетін түрлерімен бұғылар қоректенеді. Кей жағдайда Қандыгүлді халық медицинасы мен ветеринарияда инсектицидтер жасауда пайдаланылады.
Қандыгүл | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Pedicularis bracteosa | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
түрлері | ||||||||||||||||
600-дей түрі белгілі |
Дереккөздер
- Қазақстан Республикасының табиғаты 3 том, 2 бөлім
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қandygүl kansigek lat Pedicularis tukymdasyna zhatatyn kop zhyldyk shoptesin osimdikter tuysy Kejde bir ne eki zhyldyk tүrleri de kezdesedi Zher sharynda ken taragan 600 dej tүri belgili Қazakstannyn zhazykty zherlerindegi ylgaldy shabyndyktarda batpakty zhәne sazdy zherlerde tauly audandagy subalpilik alpilik beldeulerdin tomengi bolikterinde osetin 47 tүri onyn 9 y endemikter bar Қandygүldin biiktigi 10 50 sm kejde 80 sm dej bolady Zhapyraktary kezektesip toptasyp nemese karamauylykarsy ornalaskan Tostagansha zhapyrakshasy konyrau nemese tүtik tәrizdi Kүltesi kos erindi bolady Atalygy 4 analygy bireu Gүlshogyry masak tәrizdi Mamyrdan tamyzga dejin gүldep mausym tamyz ajlarynda zhemis beredi Zhemisi eki uyaly korapsha Қandygүl zhartylaj parazittik osimdik Bular әr tүrli osimdikterdin tamyryna zhabysyp alyp ondagy su men mineraldy zattardy sorady Osynyn nәtizhesinde osimdik kurap kalady Қandygүldin kejbir tүrleri uly Tundrada osetin tүrlerimen bugylar korektenedi Kej zhagdajda Қandygүldi halyk medicinasy men veterinariyada insekticidter zhasauda pajdalanylady ҚandygүlPedicularis bracteosaDүniesi ӨsimdikterBolimi Gүldi osimdikterTaby Қos zharnaktylar unranked AsteridsSaby Tukymdasy Tajpasy Tegi Pedicularistүrleri600 dej tүri belgiliDerekkozderҚazakstan Respublikasynyn tabigaty 3 tom 2 bolimBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet