Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Хайуанаттар бағы, зоопарк – жабайы жануарларды қолда (торда, қоршауда) немесе жартылай қолда (табиғи мекендеу ортасына жақын көлемде қоршалған аумақ) ұстайтын ғылыми ағарту мекемесі.
Басты міндеті
Жануарлар әлемінің түрлерін қалың көпшілікке көрсету, жаратылыстану білімін насихаттау және жабайы фаунаны қорғау идеяларын тарату, сирек кездесетін, жойылып бара жатқан жануарлар генофондысын сақтау.
Тарихы
Алғаш хайуанаттар бағы б.з-дан 1500 жыл бұрын Мысырда, 1000 жыл бұрын Қытайда («Білім бағы» деген атпен) ұйымдастырылған. Еуропада 18–19 ғасырларда ашылды (Венада 1752 жылы, Мадридте 1774 жылы, Берлинде 1844 жылы, Парижде 1858 жылы, Мәскеуде 1864 жылы, т.б.).
Қазақстанның хайуанаттар бағы
Қазір дүние жүзінде 850-ден астам, ТМД елдерінде 33, Қазақстанда 3 хайуанаттар бағы (Алматы хайуанаттар бағы, Шымкент хайуанаттар бағы, Қарағанды хайуанаттар бағы) бар. Алматы хайуанаттар бағы 1937 жылы құрылған. Жер көлемі 54 га. 7 секцияда хайуанаттардың 530-дан аса түрінің 5900-дей данасы тіршілік етеді. 77 түр Халықаралық табиғат қорғау одағының, ТМД және Қазақстанның «Қызыл кітабына» енгізілген.
Қазақстан фаунасында кездеспейтін сүтқоректілер: барибал (Америка қара аюы), Африка арыстаны, , Жапон макакасы, Үнді тырнасы, Мысыр кобрасы, Қытай аллигаторы; құстардың 70-тен астам сирек кездесетін түрлері: эму, нанду, тағы басқа. өсіріледі. Бақта ақ аю, парсы ірбісі, сервал мысығы, қызыл қасқыр, бегемот, Амур жолбарысы, т.б. жануарлар қоршауда көбейіп, ұрпақтарын жалғастыруда. Олар дүние жүзіндегі басқа хайуанаттар бағында өсірілетін түрлермен алмастырылады не сатылады. Кейбір түрлер, мысалы, тоғай бұғысы, ителгі табиғи мекендеріне жіберіледі. Бақта «Теңіз аквариумы» павильоны жұмыс істейді, онда әлемдік фаунада сирек кездесетін балықтардың, шаянтәрізділер мен қосмекенділердің бірнеше түрін тамашалауға болады.
Алматы хайуанаттар бағы сирек кездесетін және жойылып бара жатқан жабайы жануарларды қорғау жөніндегі көптеген халықараралық бағдарламаларға қатысады. Қарағанды хайуанаттар бағы 1938 ж. құрылған. Жер көлемі 14 га. Зообақта балықтардан: тұқылар, тұқытістілер, алабұғалар; құйрықты және құйрықсыз қосмекенділердің бірнеше түрі; бауырымен жорғалаушылардан: тасбақа, ешкіемер, ұршықсап кесіртке, жармасқы, нағыз кесіртке, сұр кесел; жыландардан: айдаһар, торлы жыландар, сұр жыландар; құстардан: қоқиқаз, құтан, ақ дегелек, қыран, сұңқар, тырна, балықшы тұйғын, шағала, жапалақ, т.б.; сүтқоректілерден: лемур, лори, мартышка, піл, қызыл қасқыр, Бұқар бұғысы, аю, кәмшат, т.б. аңдар бар.
Шымкент хайуанаттар бағы 1980 жылы құрылған. Жер көлемі 54 га, оның 34 га аумағында экспозиция орналасқан, жануарлардың саны – 1000 бас. Зообақта 6 секция жұмыс істейді, онда жануарлардың 165 түрі ұсталады, олардың 20 түрі Қазақстанның «Қызыл кітабына» енгізілген.
Дереккөздер
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Hajuanattar bagy zoopark zhabajy zhanuarlardy kolda torda korshauda nemese zhartylaj kolda tabigi mekendeu ortasyna zhakyn kolemde korshalgan aumak ustajtyn gylymi agartu mekemesi Chang Mai bagynyn kormesi Chiang Mai Zoo Zoopark konaktaryBarselona AkvariumyBasty mindetiZhanuarlar әleminin tүrlerin kalyn kopshilikke korsetu zharatylystanu bilimin nasihattau zhәne zhabajy faunany korgau ideyalaryn taratu sirek kezdesetin zhojylyp bara zhatkan zhanuarlar genofondysyn saktau TarihyAlgash hajuanattar bagy b z dan 1500 zhyl buryn Mysyrda 1000 zhyl buryn Қytajda Bilim bagy degen atpen ujymdastyrylgan Europada 18 19 gasyrlarda ashyldy Venada 1752 zhyly Madridte 1774 zhyly Berlinde 1844 zhyly Parizhde 1858 zhyly Mәskeude 1864 zhyly t b Қazakstannyn hajuanattar bagyҚazir dүnie zhүzinde 850 den astam TMD elderinde 33 Қazakstanda 3 hajuanattar bagy Almaty hajuanattar bagy Shymkent hajuanattar bagy Қaragandy hajuanattar bagy bar Almaty hajuanattar bagy 1937 zhyly kurylgan Zher kolemi 54 ga 7 sekciyada hajuanattardyn 530 dan asa tүrinin 5900 dej danasy tirshilik etedi 77 tүr Halykaralyk tabigat korgau odagynyn TMD zhәne Қazakstannyn Қyzyl kitabyna engizilgen Қazakstan faunasynda kezdespejtin sүtkorektiler baribal Amerika kara ayuy Afrika arystany Zhapon makakasy Үndi tyrnasy Mysyr kobrasy Қytaj alligatory kustardyn 70 ten astam sirek kezdesetin tүrleri emu nandu tagy baska osiriledi Bakta ak ayu parsy irbisi serval mysygy kyzyl kaskyr begemot Amur zholbarysy t b zhanuarlar korshauda kobejip urpaktaryn zhalgastyruda Olar dүnie zhүzindegi baska hajuanattar bagynda osiriletin tүrlermen almastyrylady ne satylady Kejbir tүrler mysaly togaj bugysy itelgi tabigi mekenderine zhiberiledi Bakta Teniz akvariumy pavilony zhumys istejdi onda әlemdik faunada sirek kezdesetin balyktardyn shayantәrizdiler men kosmekendilerdin birneshe tүrin tamashalauga bolady Almaty hajuanattar bagy sirek kezdesetin zhәne zhojylyp bara zhatkan zhabajy zhanuarlardy korgau zhonindegi koptegen halykararalyk bagdarlamalarga katysady Қaragandy hajuanattar bagy 1938 zh kurylgan Zher kolemi 14 ga Zoobakta balyktardan tukylar tukytistiler alabugalar kujrykty zhәne kujryksyz kosmekendilerdin birneshe tүri bauyrymen zhorgalaushylardan tasbaka eshkiemer urshyksap kesirtke zharmasky nagyz kesirtke sur kesel zhylandardan ajdaһar torly zhylandar sur zhylandar kustardan kokikaz kutan ak degelek kyran sunkar tyrna balykshy tujgyn shagala zhapalak t b sүtkorektilerden lemur lori martyshka pil kyzyl kaskyr Bukar bugysy ayu kәmshat t b andar bar Shymkent hajuanattar bagy 1980 zhyly kurylgan Zher kolemi 54 ga onyn 34 ga aumagynda ekspoziciya ornalaskan zhanuarlardyn sany 1000 bas Zoobakta 6 sekciya zhumys istejdi onda zhanuarlardyn 165 tүri ustalady olardyn 20 tүri Қazakstannyn Қyzyl kitabyna engizilgen DerekkozderҚazak ulttyk enciklopediyasy