Сылдыршөп (Sіlene) – қалампыр тұқымдасына жататын бір, екі және көп жылдық шөптесін өсімдіктер. Облыстың барлық аймағында кездесетін 62 түрі бар. Сабақтары тік, кейде жатаған болады. Жапырақтары қарама-қарсы орналасқан, пішіндері әр түрлі (ұзынша, дөңгелек, т.б.). Гүлдері қос жынысты, кейде дара жынысты. Тостағанша жапырақшалары бес тісті. Желектері ақ, қызғылт, сары жасыл түсті, саны – бесеу. Аталығы 10, жатын түйіні үш ұялы. Мамыр – қыркүйек айларында гүлдеп, жеміс салады.
Түрлері
Жиі кездесетін түрі – торсылдақ сылдыршөп (S. latіfolіa). Ол Тобыл, Есіл, Ертіс өзендерінің жағалауында, Тарбағатай, Жетісу (Жоңғар), Іле, Күнгей,Қырғыз Алатаулары мен Кетмен тауларының шалғынды жерлері мен селдір ормандарында өседі. Биіктігі 40 – 100 см. Жапырақтары ұзынша, дөңгелек. Ақ түсті гүлдері шашақша масақ гүлшоғырына топталған. Маусым – қыркүйек айларында гүлдеп, жеміс салады. Жемісі – ақ түсті қорапша.
Салбыр сылдыршөптің (S. nutans) биіктігі 30 – 60 см. Сабағы түкті, жабысқақ. Гүлдері ақшыл күрең, шоқталып өседі. Маусым – тамызда гүлдеп, жеміс береді. Жемісі – сопақ қауашақ. Салбыр сылдыршөп – дәрілік өсімдік, оны жүйке жүйесін тыныштандыру, қабынулар мен ауырсынуды басу және қан тоқтату үшін пайдаланады.
Сылдыршөптың 5 түрі: Мүслім сылдыршөбі (S. muslіmіі), Сырдария сылдыршөбі (S. jaxartіca), Тянь-Шань сылдыршөбі (S. tіanschanіca) және бетпақдала сылдыршөбі, бор сылдыршөбі – өте сирек кездесетін өсімдіктер ретінде қорғауға алынып, Қазақстанның “Қызыл кітабына” енгізілген.
Дереккөздер
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Syldyrshop Silene kalampyr tukymdasyna zhatatyn bir eki zhәne kop zhyldyk shoptesin osimdikter Oblystyn barlyk ajmagynda kezdesetin 62 tүri bar Sabaktary tik kejde zhatagan bolady Zhapyraktary karama karsy ornalaskan pishinderi әr tүrli uzynsha dongelek t b Gүlderi kos zhynysty kejde dara zhynysty Tostagansha zhapyrakshalary bes tisti Zhelekteri ak kyzgylt sary zhasyl tүsti sany beseu Atalygy 10 zhatyn tүjini үsh uyaly Mamyr kyrkүjek ajlarynda gүldep zhemis salady SyldyrshopTүrleriZhii kezdesetin tүri torsyldak syldyrshop S latifolia Ol Tobyl Esil Ertis ozenderinin zhagalauynda Tarbagataj Zhetisu Zhongar Ile Kүngej Қyrgyz Alataulary men Ketmen taularynyn shalgyndy zherleri men seldir ormandarynda osedi Biiktigi 40 100 sm Zhapyraktary uzynsha dongelek Ak tүsti gүlderi shashaksha masak gүlshogyryna toptalgan Mausym kyrkүjek ajlarynda gүldep zhemis salady Zhemisi ak tүsti korapsha Salbyr syldyrshoptin S nutans biiktigi 30 60 sm Sabagy tүkti zhabyskak Gүlderi akshyl kүren shoktalyp osedi Mausym tamyzda gүldep zhemis beredi Zhemisi sopak kauashak Salbyr syldyrshop dәrilik osimdik ony zhүjke zhүjesin tynyshtandyru kabynular men auyrsynudy basu zhәne kan toktatu үshin pajdalanady Syldyrshoptyn 5 tүri Mүslim syldyrshobi S muslimii Syrdariya syldyrshobi S jaxartica Tyan Shan syldyrshobi S tianschanica zhәne betpakdala syldyrshobi bor syldyrshobi ote sirek kezdesetin osimdikter retinde korgauga alynyp Қazakstannyn Қyzyl kitabyna engizilgen Derekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9