Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Төменгі Тұрғысын – мемлекеттік ботаникалық қорықша. Қазақ КСР Министрлер Кеңесінің 1986 жылғы 17 ақпандағы № 69-қаулысы және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2001 жылғы 27 маусымдағы № 877-қаулысы негізінде құрылды. Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 19 шілдедегі № 746 қаулысы және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2006 жылғы 10 қарашадағы № 1074 қаулысы бойынша қолданылу мерзімі - мерзімсіз. Аумағы 2200 гектарды құрайды.
| Төменгі Тұрғысын қорықшасы | |
| Жалпы мағлұмат | |
|---|---|
| Ауданы | 2200 га |
| Құрылған уақыты | 1986 |
| Орналасуы | |
| 49°57′34″ с. е. 84°05′07″ ш. б. / 49.95948942° с. е. 84.08534497° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 49°57′34″ с. е. 84°05′07″ ш. б. / 49.95948942° с. е. 84.08534497° ш. б. (G) (O) (Я) | |
| Ел |  Қазақстан |
| Аймақ | Шығыс Қазақстан облысы |
| Аудан | Алтай ауданы |
Мақсаты
Бағалы дәрілік өсімдік түрлерін – алтай доланасын, итмұрын түрлерін қорғау. Алтай доланасы өсінділерде, жайылмаларда және бұталардың арасында кездеседі. 140 гектарға жуық аумаққа таралған. Өнімділік 40-70 кг/га жетеді. Жеміс қоры – 4-8 т, оның ішінде тауарлық – 2-4 т. Жабайы раушанның әртүрлі түрлері өсетін жерлерде де, бұталы қауымдастықтарда да өседі. Жеміс қоры – 30-45 тонна, тауарлық – 15-25 тонна, өнімділігі – 200-400 кг/га. Жемістер аскорбин қышқылының жоғары мөлшерімен ерекшеленеді - 2-5%, бұл басқа жердегі өсімдіктерден 3-4 есе жоғары.
Географиялық орны
Қорықша Шығыс Қазақстан облысы Алтай ауданында Тұрғысын, Бұқтырма және Бобровка өзендерінің сағасында орналасқан.
Флорасы
Негізгі өсімдік жамылғысы – лавржапырақты терек, татар ұшқаты, тобылғы, шәңкіш, кәдімгі таңқурай, кәдімгі мойыл және басқа да ағаш, бұта аралас шөпті шалғындар. Қазақстанның Қызыл кітабына енген өсімдік түрлері: сібір қандығы, ірі гүлді шолпанкебіс, алтай рауағашы, мияжапырақ таспа, таңдамалы шоқпарбас. Бағалы емдік түрлер: алтай доланасы, жасылтұқымды долана, итмұрынның бірнеше түрлері, шәңкіш, қаражидек, таңқурай, мойыл.
Фаунасы
Жануарлардың ішінде ең көп таралғандары қасқыр, кәдімгі түлкі, қоян, дала тышқаны. Қазақстанның Қызыл кітабына енгендер: балықшы тұйғын, бүркіт, аққұйрықты қыран, ителгі, сұр тырна, ақбас тыран, үкі, тас сусары.
Дереккөздер
- Сайт "Особо охраняемые природные территории Республики Казахстан" https://oopt.kz/
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Tomengi Turgysyn memlekettik botanikalyk koryksha Қazak KSR Ministrler Kenesinin 1986 zhylgy 17 akpandagy 69 kaulysy zhәne Қazakstan Respublikasy Үkimetinin 2001 zhylgy 27 mausymdagy 877 kaulysy negizinde kuryldy Қazakstan Respublikasy Үkimetinin 2005 zhylgy 19 shildedegi 746 kaulysy zhәne Қazakstan Respublikasy Үkimetinin 2006 zhylgy 10 karashadagy 1074 kaulysy bojynsha koldanylu merzimi merzimsiz Aumagy 2200 gektardy kurajdy Tomengi Turgysyn korykshasyZhalpy maglumatAudany2200 gaҚurylgan uakyty1986Ornalasuy49 57 34 s e 84 05 07 sh b 49 95948942 s e 84 08534497 sh b 49 95948942 84 08534497 G O Ya Koordinattar 49 57 34 s e 84 05 07 sh b 49 95948942 s e 84 08534497 sh b 49 95948942 84 08534497 G O Ya T El ҚazakstanAjmakShygys Қazakstan oblysyAudanAltaj audanyTomengi Turgysyn korykshasyTomengi Turgysyn korykshasyMaksatyBagaly dәrilik osimdik tүrlerin altaj dolanasyn itmuryn tүrlerin korgau Altaj dolanasy osindilerde zhajylmalarda zhәne butalardyn arasynda kezdesedi 140 gektarga zhuyk aumakka taralgan Өnimdilik 40 70 kg ga zhetedi Zhemis kory 4 8 t onyn ishinde tauarlyk 2 4 t Zhabajy raushannyn әrtүrli tүrleri osetin zherlerde de butaly kauymdastyktarda da osedi Zhemis kory 30 45 tonna tauarlyk 15 25 tonna onimdiligi 200 400 kg ga Zhemister askorbin kyshkylynyn zhogary molsherimen erekshelenedi 2 5 bul baska zherdegi osimdikterden 3 4 ese zhogary Geografiyalyk ornyҚoryksha Shygys Қazakstan oblysy Altaj audanynda Turgysyn Buktyrma zhәne Bobrovka ozenderinin sagasynda ornalaskan FlorasyNegizgi osimdik zhamylgysy lavrzhapyrakty terek tatar ushkaty tobylgy shәnkish kәdimgi tankuraj kәdimgi mojyl zhәne baska da agash buta aralas shopti shalgyndar Қazakstannyn Қyzyl kitabyna engen osimdik tүrleri sibir kandygy iri gүldi sholpankebis altaj rauagashy miyazhapyrak taspa tandamaly shokparbas Bagaly emdik tүrler altaj dolanasy zhasyltukymdy dolana itmurynnyn birneshe tүrleri shәnkish karazhidek tankuraj mojyl FaunasyZhanuarlardyn ishinde en kop taralgandary kaskyr kәdimgi tүlki koyan dala tyshkany Қazakstannyn Қyzyl kitabyna engender balykshy tujgyn bүrkit akkujrykty kyran itelgi sur tyrna akbas tyran үki tas susary DerekkozderSajt Osobo ohranyaemye prirodnye territorii Respubliki Kazahstan https oopt kz