Трансляция — полипептид тізбегінің гендегі аРНҚ негізінде ақпаратқа сай түзілуі. Трансляция болашақ белокқа тән аРНҚ-на жазылған кезегін түзілетін белоктардың амин қьішқылдарының кезегіне айналдырады. Бұл жұмысқа аРНҚ-нан басқа рибосомалар, тРНҚ, , белоктан тұратын инициация, және факторлары қосылған күрделі құрамдар қатынасады.
Трансляция (көшіріп аудару) басталған уакытта а-РНҚ мен т-РНҚ-лар синтездін басталар алдында рибосоманың кіші бөлігіне бекітіледі, одан кейін бұл жиынтық рибосоманың үлкен бөлігімен байланысады. Бұл байланыс берік болады да, ақуыз синтезі аяқталғаннан кейін ол ыдырап кетеді. Полипептид тізбегінің синтезделуі кезінде рибосомаа-РНҚ молекуласының бойымен козғалады. а-РНҚ-ның бір молекуласын бірнеше рибосома қатар тұрып синтездеп, полирибосома (полисома) жиынтығын құрайды. Жасушадағы полирибосоманың саны ақуыз синтезінің жиілігін көрсетеді.
Көптеген эукариот жасушаларында рибосоманың үлкен бөлігінің ақуызы эндоплазмалық тордың өзекшелері мен шұрықтарына жиналады да, одан кейін түрлі бөлшектері мен органоидтарына жеткізіледі. Эукариоттарда рибосомалар ядрошықта құрастырылады. Ядрошықтағы ДНҚ-да р-РНҚ синтезделедіде қажетті мөлшерге дейін бөлініп, рибосоманың кіші және үлкен бөлімдеріне айналғаннан кейін, цитоплазмаға шығады. Ядрода толық қалыптасқан рибосома болмайды.
Дереккөздер
- Вирусология, иммунология, генетика, молекулалық биология. Орысша-қазақша сөздік. – Алматы, «Ана тілі» баспасы, 1993 жыл. ISBN 5-630-0283-X
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Translyaciya polipeptid tizbeginin gendegi aRNҚ negizinde akparatka saj tүzilui Translyaciya bolashak belokka tәn aRNҚ na zhazylgan kezegin tүziletin beloktardyn amin kishkyldarynyn kezegine ajnaldyrady Bul zhumyska aRNҚ nan baska ribosomalar tRNҚ beloktan turatyn iniciaciya zhәne faktorlary kosylgan kүrdeli kuramdar katynasady Translyaciya Translyaciya koshirip audaru bastalgan uakytta a RNҚ men t RNҚ lar sintezdin bastalar aldynda ribosomanyn kishi boligine bekitiledi odan kejin bul zhiyntyk ribosomanyn үlken boligimen bajlanysady Bul bajlanys berik bolady da akuyz sintezi ayaktalgannan kejin ol ydyrap ketedi Polipeptid tizbeginin sintezdelui kezinde ribosomaa RNҚ molekulasynyn bojymen kozgalady a RNҚ nyn bir molekulasyn birneshe ribosoma katar turyp sintezdep poliribosoma polisoma zhiyntygyn kurajdy Zhasushadagy poliribosomanyn sany akuyz sintezinin zhiiligin korsetedi Koptegen eukariot zhasushalarynda ribosomanyn үlken boliginin akuyzy endoplazmalyk tordyn ozeksheleri men shuryktaryna zhinalady da odan kejin tүrli bolshekteri men organoidtaryna zhetkiziledi Eukariottarda ribosomalar yadroshykta kurastyrylady Yadroshyktagy DNҚ da r RNҚ sintezdeledide kazhetti molsherge dejin bolinip ribosomanyn kishi zhәne үlken bolimderine ajnalgannan kejin citoplazmaga shygady Yadroda tolyk kalyptaskan ribosoma bolmajdy DerekkozderVirusologiya immunologiya genetika molekulalyk biologiya Oryssha kazaksha sozdik Almaty Ana tili baspasy 1993 zhyl ISBN 5 630 0283 X Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet