Солтүстік Арал теңізі, Кіші Арал – Арал теңізінің шағын солтүстік бөлігі, бұрынғы Көкарал түбегі мен Берг бұғазы (мойнағы) арқылы (Көкарал бөгеті арқылы) бөлінген. Жер аумағы 0,9 мың км2.
Солтүстік Арал теңізі | |
Төменгі сурет — құрылысына дейінгі Кіші Арал (2005 жыл), үстіңгі сурет — бөгеннің құрылысынан кейін (2006 жыл). | |
Морфометрия | |
---|---|
Теңiз деңгейiнен биіктігі | 42,2 м |
Көлемі | 27 км³ |
Тереңдігі | 18 (2004 ж.) м |
Орташа тереңдігі | 8,7 м |
Гидрология | |
Судың тұздылығы | 9 ‰ |
Су алабы | |
Құятын өзен | Сырдария |
Орналасуы | |
46°30′ с. е. 60°42′ ш. б. / 46.5° с. е. 60.7° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 46°30′ с. е. 60°42′ ш. б. / 46.5° с. е. 60.7° ш. б. (G) (O) (Я) | |
Ел | Қазақстан |
Аймақ | Қызылорда облысы |
Солтүстік Арал теңізі Ортаққорда |
Сипаты
Кіші Аралдың Шевченко, Сарышығанақ, Бутаков атты шығанақтары бар. Теңіздің солтүстік-батыс бөлігінде Шұбартарауыз солтүстігінде Көктырнақ түбектері орналасқан. Көкарал жағалауы құмдақты, орталық бөлігіндегі абсолюттік биіктігі 161 м. Бөгеттің деңгейі 40 м. болған жағдайда бөгеттің орталық бөлігі мен Шевченко шығанағындағы су көлемі 21 км3 -ге дейін жетеді де Бутаков пен Сарышығанақ шығанақтарында су мүлдем болмайды. Сондықтан, Кіші Арал теңізінің су деңгейін 42 м-ге жеткізу көзделіп отыр. Сонда судың көлемі 27 м3 жетеді. Толық мәнді экология-экономикалық жұмыс істеу үшін Кіші Аралдың су көлемі 34 км3 -ден кем болмауы керек. Ол үшін келешекте Көкарал бөгетінің екінші, үшінші кезеңдерін салу көзделіп отыр.
Дереккөздер
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Soltүstik Aral tenizi Kishi Aral Aral tenizinin shagyn soltүstik boligi buryngy Kokaral tүbegi men Berg bugazy mojnagy arkyly Kokaral bogeti arkyly bolingen Zher aumagy 0 9 myn km2 Soltүstik Aral teniziTomengi suret kurylysyna dejingi Kishi Aral 2005 zhyl үstingi suret bogennin kurylysynan kejin 2006 zhyl MorfometriyaTeniz dengejinen biiktigi42 2 mKolemi27 km Terendigi18 2004 zh mOrtasha terendigi8 7 mGidrologiyaSudyn tuzdylygy9 Su alabyҚuyatyn ozenSyrdariyaOrnalasuy46 30 s e 60 42 sh b 46 5 s e 60 7 sh b 46 5 60 7 G O Ya Koordinattar 46 30 s e 60 42 sh b 46 5 s e 60 7 sh b 46 5 60 7 G O Ya T El ҚazakstanAjmakҚyzylorda oblysySoltүstik Aral teniziSoltүstik Aral teniziSoltүstik Aral tenizi OrtakkordaSipatyKishi Araldyn Shevchenko Saryshyganak Butakov atty shyganaktary bar Tenizdin soltүstik batys boliginde Shubartarauyz soltүstiginde Koktyrnak tүbekteri ornalaskan Kokaral zhagalauy kumdakty ortalyk boligindegi absolyuttik biiktigi 161 m Bogettin dengeji 40 m bolgan zhagdajda bogettin ortalyk boligi men Shevchenko shyganagyndagy su kolemi 21 km3 ge dejin zhetedi de Butakov pen Saryshyganak shyganaktarynda su mүldem bolmajdy Sondyktan Kishi Aral tenizinin su dengejin 42 m ge zhetkizu kozdelip otyr Sonda sudyn kolemi 27 m3 zhetedi Tolyk mәndi ekologiya ekonomikalyk zhumys isteu үshin Kishi Araldyn su kolemi 34 km3 den kem bolmauy kerek Ol үshin keleshekte Kokaral bogetinin ekinshi үshinshi kezenderin salu kozdelip otyr Soltүstik Aral tenizi 1 Shevchenko shyganagy 2 Butakov shyganagy 3 Үlken SaryshyganakDerekkozderBul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet