Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Орал сырты үстірті, шығыс етегінде, Ресейдің Челябинск және Қазақстанның Қостанай облыстарының жерінде орналасқан. Оралды бойлап солтүстіктен оңтүстікке қарай 400 км-ге созылады, ені 200 км-ден астам. Палеогендік денудацялы-аккумуляцялық биік жазық. Үстіртті Тобыл өзенінің салалары (Үй, Тоғызақ, Әйет, т.б.) жеке бөліктерге бөлшектеген. Оралға іргелес бөлігінде биіктігі 400 м-ден асады, оңтүстік-шығысқа қарай 300 м-ге дейін аласарады. Еңіс жазықтың үстінде көптеген ұсақ көл қазаншұңқырлары тараған. Климаттың солтүстіктен оңтүстікке және батыстан шығысқа қарай арта түседі. Орташа жылдық жауын-шашын мөлшері 300 – 400 мм. Қаңтардың орташа температурасы –16 – 180С, шілдеде 18 – 200С. Топырақ жамылғысына қара топырақ пен қызыл-қоңыр топырақ тән. Суайрықтарды әр түрлі шөпті-селеулі дала алып жатады. Өзен аңғарларында астық тұқымдас шалғын өсімдігі өседі. Солтүстік аудандарда, әсіресе, шұқанақтарда қайың-көктерек ормандары кездеседі. Қиыршықты-тастақты жерлерде түрлі бұталар: ырғай, тобылғы, сайларда үшқат, қандыағаш, қарағаш, шәнкіш өседі. Егістікке қолайлы жерлері түгелдей жыртылған. Астықтан тұрақты мол өнім алынады. Үстірт темір кен орындарына бай; Қашар темір кен орны, Лисаков темір кен орны, Соколов темір кен орны, Сарыбай темір кен орны.
Дереккөздер
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VII том
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Oral syrty үstirti shygys eteginde Resejdin Chelyabinsk zhәne Қazakstannyn Қostanaj oblystarynyn zherinde ornalaskan Oraldy bojlap soltүstikten ontүstikke karaj 400 km ge sozylady eni 200 km den astam Paleogendik denudacyaly akkumulyacyalyk biik zhazyk Үstirtti Tobyl ozeninin salalary Үj Togyzak Әjet t b zheke bolikterge bolshektegen Oralga irgeles boliginde biiktigi 400 m den asady ontүstik shygyska karaj 300 m ge dejin alasarady Enis zhazyktyn үstinde koptegen usak kol kazanshunkyrlary taragan Klimattyn soltүstikten ontүstikke zhәne batystan shygyska karaj arta tүsedi Ortasha zhyldyk zhauyn shashyn molsheri 300 400 mm Қantardyn ortasha temperaturasy 16 180S shildede 18 200S Topyrak zhamylgysyna kara topyrak pen kyzyl konyr topyrak tәn Suajryktardy әr tүrli shopti seleuli dala alyp zhatady Өzen angarlarynda astyk tukymdas shalgyn osimdigi osedi Soltүstik audandarda әsirese shukanaktarda kajyn kokterek ormandary kezdesedi Қiyrshykty tastakty zherlerde tүrli butalar yrgaj tobylgy sajlarda үshkat kandyagash karagash shәnkish osedi Egistikke kolajly zherleri tүgeldej zhyrtylgan Astyktan turakty mol onim alynady Үstirt temir ken oryndaryna baj Қashar temir ken orny Lisakov temir ken orny Sokolov temir ken orny Sarybaj temir ken orny ChelyabinskDerekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 VII tomBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet