Қан қысымы — қан тамырларының (күре тамырлар мен көктамырлардың) қабырғаларына түсетін күш немесе қан қысымы: адамның жасы мен денсаулығына байланысты болады. Ол қантамырларда бірдей болмайды. Қан қысымы артерияларда, әсіресе, қолқада барынша жоғары болады. Қан жүректен алыстаған сайын қысым да азаяды. Қан қысымы каппилярларға жеткенше төмендеп, веналарда, әсіресе, жоғары және төменгі қуысты веналарда ең төмен болады.
Қан қысымы тонометр арқылы иық артериясында өлшенеді. Немесе электронды тонометр арқылы қолдың білезігінде өлшенеді.
Ең жоғары қысым (с.б.б 110-120мм) систоликалық ол қарыншалардың систоласы жиырылуы кезінде байқалады. Ең төменгі қысым (с.б.б 60-80) диастоликалық ол қарыншалардың диастоласы босаңсуы кезінде байқалады. Лүпілдік қысымы деп систоликалық және диастоликалық қан қысымының айырмашылығын айтамыз. Ол сынап бағанасы бойынша 40 мм - ге тең. Лүпіл сол жақ қарынша жиырылған сайын қан қолқаның қабырғасына күшпен соғылып, оны кереді. Осы кезде пайда болған тербелістер толқыны артерия қабырғаларының бойымен тез таралады. Дене бетіне жақын орналасқан ірі артериялардан, мысалы, білезіктің ішкі жағы, самай, мойынның екі жағынан басқа жерлерден тамырлар қабырғасының ырғақты тербелісін тамырдың соғуын ұстап сезуге болады. Тамыр соққан сайын жүрек бір рет жиырылады. Жүректің бір минутта жиырылу мөлшері, тамырдың соғуын санау арқылы анықталады.
Қан қысымының жоғарылауы гипертония ал төмендеуі гипотония деп аталатын ауруды тудырады.
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
- "Биология" шың 2014 жыл
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қan kysymy kan tamyrlarynyn kүre tamyrlar men koktamyrlardyn kabyrgalaryna tүsetin kүsh nemese kan kysymy adamnyn zhasy men densaulygyna bajlanysty bolady Ol kantamyrlarda birdej bolmajdy Қan kysymy arteriyalarda әsirese kolkada barynsha zhogary bolady Қan zhүrekten alystagan sajyn kysym da azayady Қan kysymy kappilyarlarga zhetkenshe tomendep venalarda әsirese zhogary zhәne tomengi kuysty venalarda en tomen bolady Қan kysymy olsheu Қan kysymy tonometr arkyly iyk arteriyasynda olshenedi Nemese elektrondy tonometr arkyly koldyn bileziginde olshenedi En zhogary kysym s b b 110 120mm sistolikalyk ol karynshalardyn sistolasy zhiyryluy kezinde bajkalady En tomengi kysym s b b 60 80 diastolikalyk ol karynshalardyn diastolasy bosansuy kezinde bajkalady Lүpildik kysymy dep sistolikalyk zhәne diastolikalyk kan kysymynyn ajyrmashylygyn ajtamyz Ol synap baganasy bojynsha 40 mm ge ten Lүpil sol zhak karynsha zhiyrylgan sajyn kan kolkanyn kabyrgasyna kүshpen sogylyp ony keredi Osy kezde pajda bolgan terbelister tolkyny arteriya kabyrgalarynyn bojymen tez taralady Dene betine zhakyn ornalaskan iri arteriyalardan mysaly bileziktin ishki zhagy samaj mojynnyn eki zhagynan baska zherlerden tamyrlar kabyrgasynyn yrgakty terbelisin tamyrdyn soguyn ustap sezuge bolady Tamyr sokkan sajyn zhүrek bir ret zhiyrylady Zhүrektin bir minutta zhiyrylu molsheri tamyrdyn soguyn sanau arkyly anyktalady Қan kysymynyn zhogarylauy gipertoniya al tomendeui gipotoniya dep atalatyn aurudy tudyrady Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet Biologiya shyn 2014 zhyl