MySQL – дүние жүзінде ең көп қолданылатын, қайнары тегін және ашық, реляцияланған мәліметтер қоры жүйесі (RDBMS). Серверлік бағдарлама ретінде, бірнеше қолданушыларға бірнеше мәліметтер қорын қолдануды қамтамасыз етеді. MySQL сөзіндегі "My" сөзі, бағдарлама жасаушысы Майкл Видньюс-тың (Michael Widenius) қызының аты - "My" сөзінен алынған. Ал SQL фразасы - Құрылымдасқан Тапсырыс Тілі (Structured Query Language) дегенді білдіреді.
MySQL | |
---|---|
(әуелгі Sun, әуелгі ) | |
Бастапқы нұсқа шығарылуы | 23 мамыр 1995 |
C, C++ | |
Амалдық жүйесі | |
Қай тілдерде | Ағылшын |
(Relational database management system) | |
(2 нұсқа, ) немесе меншік | |
Ғаламтор торабы | www.mysql.com dev.mysql.com |
MySQL, проект қайнарын GNU General Public License (GPL) және әр түрлі жеке меншік лицензияларында шығарды. MySQL-ды кезінде MySQL AP атты Шведттық фирма демеу еткен, ал қазір оны толығымен Oracle корпорациясы сатып алды.
Толық функционалды мәліметтер қорын қажет ететін, қайнары тегін проекттер жиі MySQL-ды қолданады. Серверді коммерциялық проекттерде қолдану үшін, қосымша функциялармен ұсынылатын бірнеше нұсқалары бар. MySQL-ді қолданатын бағдарламаларға TYPO3, Joomla, WordPress, phpBB, MyBB, Drupal және де басқа LAMP бағдарламаларын жатқызуға болады. MySQL сонымен қатар Google, Wikipedia, Facebook және Twitter сияқты дүниежүзілік және кең ауқымды web-бағдарламаларында қолданылады.
Қолданылуы
Веб-бағдарламаларында MySQL кең қолданылады және кең тараған LAMP бағдарламаларының ішінде басты компонент рөлін атқарады. сөзі - "Linux, , MySQL, Perl/PHP/Python" сөйлемінің акронимі.
MySQL - қайнары тегін бағдарламалар мен Интернеттегі танымал Flickr, Nokia.com, YouTube, Wikipedia, Google, Facebook және Twitter сайттарында қолданылады.
Платформалар және бағдарламашының қолдану интерфейстері (API)
MySQL - және C++ тілдерінде, ал SQL парсері және sql_lex.cc деп аталатын лекксикалық анализаторы yacc тілінде жасалған.
MySQL көптеген жүйелер платформаларында жұмыс істейді. Оларға кіретіндер: AIX, BSDi, FreeBSD, HP-UX, eComStation, i5/OS, IRIX, Linux, Mac OS X, Microsoft Windows, NetBSD, Novell NetWare, OpenBSD, OpenSolaris, OS/2 Warp, QNX, , Symbian, SunOS, SCO OpenServer, SCO UnixWare, Sanos және Tru64. Сонымен қатар OpenVMS жүйесіне портталған түрі бар.
Мәліметтер қорымен жұмыс істеу үшін, көптеген бағдарламалау тілдеріне кітапханалар жасалынған. Мысалы, және үшін MySQL Connector/Net, ал Java үшін JDBC драйвері. Бұнымен қатар ODBC интерфейсін қолдайтын ASP және ColdFusion сияқты тілдер үшін MyODBC кітапханалары бар. Ал URL арқылы кез-келген web-клиенттің MySQL серверімен араласуға мүмкіндік беретін HTSQL технологиясы, MySQL-серверімен бірге келеді.
Басқару және графикалық интерфейсті клиенттер
MySQL көбінесе реляциялық мәліметтер қоры ретінде қолданылатындықтан ол, жүйені және ондағы мәліметтерді басқаруға арналған клиенттік бағдарламамен келмейді. Оның орнына, өзінің командалық жолмен орындалатын құралдарын немесе басқалар жасаған клиенттік бағдарламаларын жүктеп алып қолдануға болады.
Ресми бағдарламалар
Графикалық интерфейсте MySQL мәліметтер қорын басқаруға және олардың структурасын жасау үшін, MySQL AB фирмасы MySQL Workbench атты бағдарламасын шығарды. Ол бұғанға дейін болған MySQL GUI Tools бағдарламасының орнына келді. MySQL Workbench қолданушыларға келесідей мүмкіншіліктер ұсынады:
- Мәліметтер қорын дизайндау және модельдеу
- SQL бағдарламалау - MySQL Query Browser бағдарламасының орнына
- Мәліметтер қорын басқару - MySQL Administrator-дың орнына
MySQL Workbench екі нұсқада келеді, Олар, қайнары тегін қоғамдастық нұсқасы (Community Edition) және қосымша мүмкіншіліктері бар стандартты нұсқасы (Standard Edition).
Басқа бағдарламалар
MySQL серверімен жұмыс істеуге және оны басқаруға арналған басқа да клиенттік бағдарламалар бар. Кейбір кең қолданылатындары төменде алфавит бойынша тізімделген:
- Adminer - CSS стилін қолдануға болатын, бір ғана PHP скрипттен және бірнеше мәліметтер қорымен жұмыс істей алатын, тегін клиенттік бағдарлама.
- DaDaBIK - мәліметтер қорына CRUD операцияларын web арқылы жасауға мүмкіндік беретін, қайнары ашық және тегін PHP тілінде жасалған клиенттік бағдарлама.
- DBEdit – MySQL және басқа да мәліметтер қорын басқаруға арналған тегін бағдарлама.
- dbForge GUI Tools — схемаларды және мәліметтерді салыстыруға және синхрондауға, тапсырыстарды құруға арналған жеке модульдерден тұратын бағдарлама.
- HeidiSQL – Windows платформасына арналған толық функционалды клиенттік бағдарлама. Басқару жүйесіне жергілікті және алыстағы компьютердегі мәліметтер қорын, кестелерді, кесте бағаналарын және жеке мәлімет жолын өңдеу операциялары жатады. Сонымен қатар уақыт/күн және бірнеше мәндік типті жолдарды өзгертуге арналған клиенттік функциялары бар.
- LibreOffice Base - мәліметтер қорын жасауға және басқаруға, қолданушыларға мәліметпен жұмыс істеу ыңғайлы және түсінікті болу үшін мәліметке есептемелер мен олардың формаларын жасауға мүмкіндік береді. Microsoft Access сияқты - Access, ODBC, MySQL және PostgreSQL мәліметтер қорына клиенттік бағдарлама ретінде қолдануға болады.
- Navicat – Windows, Macintosh және Linux операциялық жүйелеріне арналған мәліметтер қорын басқаруға арналған графикалық бағдарламалардан тұратын бағдарламалар жиынтығы.
- – OpenOffice.org Base, MySQL мәліметтер қорын басқара алады. (Ол үшін тегін және қайнары ашық OpenOffice.org suite бағдарламасын толығымен орнату керек.)
- phpMyAdmin – тегін web арқылы қолдануға арналған және көбінесе web-hosting-тарда кең қолданылатын web-бағдарлама. Ол PHP-да жасалғандықтан, LAMP, MAMP, және WAMP бағдарламаларының ішінде кең қолданылады.
- SQLBuddy - PHP-да жасалған тегін web-бағдарлама.
- Sequel Pro - Mac OS X операциялық жүйесіне арналған тегін және қайнары ашық бағдарлама-клиент.
- SQLYog - MySQL-ды басқаруға арналған тегін немесе ақылы бағдарлама. Бұлардың бірнеше нұсқалары бар: Community, Ultimate, Enterprise және Professional. Қоғамдастық нұсқасы (Community Edition) тегін және қайнары ашық бағдарлама.
- Toad for MySQL – Quest Software компаниясының MySQL-ді басқаруға арналған тегін клиенттік бағдарламасы.
Бұлардан басқа ақылы бағдарламарға кіретіндер dbForge Studio for MySQL, Epictetus, Oracle SQL Developer, SchemaBank, SQLPro SQL Client, Toad Data Modeler.
Командалық жолмен басқару
MySQL бірнеше командалық жолмен орындалатын құралдармен келеді. Олар мәліметтерге тапсырыс, мәліметтерді мұрағаттау, сервер статусын қадағалау, мәліметтер қорын жасау және т.б. Сонымен қатар командалық жолмен орындалатын басқалар жасаған бағдарламалар да бар. Мысалы, Perl-да жасалған Maatkit бағдарламасы.
Серверге орнату
MySQL серверін қайнардың өзінен жинап орнатуға болады. Бірақ бұл біршама уақыт қажет ететін және жалықтыратын процесс. Бұл операция көбінесе егер сізге ерекше конфигурацияда сервер қажет болса ғана істеледі. Linux операциялық жүйесінің бағдарлама пакеттерін басқаруға арналған жүйесі бұндай жұмыстарды минималды қимылмен орындатқызады. Дей тұрғанмен, әдетте орнатудан кейін қауіпсіздік және оңтайландыруға байланысты конфигурациялық жұмыстар жасау керек болады.
MySQL нарықтағы ірі және ақылы мәліметтер қорларына балама ретінде жасалса да, кең ауқымды мәліметтерге байланысты талаптарды орындай алады. Ол көбінесе кіші және орта көлемді бір-серверлік LAMP-негізінде жасалған бағдарламаларға компонент ретінде немесе жеке сервер ретінде қолданылады. MySQL-ге деген тартымдылық - оны қолдану оңайлығында. Мүны phpMyAdmin сияқты қайнары ашық және тегін бағдарламалардан көруге болады. Орта бағамен есептегенде, MySQL-ді бірнеше гигабайт жадты және бірнеше процессорлы қуатты аппараттық құрылғыларда ауқымды етіп қолдану әбден мүмкін. Бірақ та жалғыз серверлік ауқымдатуда қуаттылық жағынан шектеулер бар, сондықтан кеңірек ауқымдатуда, жоғары өнімділік пен сенімделікті қамтамасыздандыру үшін мульти-серверлік MySQL орнатулары қажет. Әдеттегі жоғарғы класстағы конфигурация жазу операцияларын орындайтын қуатты "master", "master"-дегі мәліметтердің көшірмесін сақтайтын және оқу операцияларын орындайтын бірнеше "slave" серверлерден тұрады.
"Master" сервері әрдайым "slave" серверлерімен синхронда болады, сондықтан кездейсоқ бір уақытта "master" өшіп қалса, бір "slave" жүйе жаңа "master"-ге автоматты түрде көшеді. Cөйтіп жұмыссыз уақыт көлемі кішірейтіледі. Өнімділікті ары қарай жақсарту үшін, мәліметтер қорынан алынған нәтижелерді memcached деп аталатын бағдарламаны қолдану арқылы жадта сақтауға ұсынылады немесе мәліметтер қорын "shard" деп аталатын бірнеше бөліктерге бөліп оны бөлісілген сервер класстерлеріне жаюға болады.
Cloud-арқылы орнату
Жүктеуге арналған екінші опция ол MySQL серверін Amazon EC2 сияқты cloud-платформаларында орнату. Cloud-та MySQL үшін орнатудың 2 түрі бар:
- Virtual Machine Image - cloud-ты қолданатын қолданушылар, MySQL сервері орнатылған өздерінің компьютерлерінің файл ретіндегі көшірмесін жүктеу арқылы немесе дайын және оңтайландырылған MySQL сервері бар Amazon EC2 сияқты қызметтер қамтамасыздандырған көшірмені қолдана алады.
- MySQL as a Service - кейбір "cloud" платформалары MySQL мәліметтер қорын "қызмет" ретінде ұсынады. Бұл ретте бағдарламашыларға MySQL мәліметтер қорын өздеріне орнатудың және оны қолдаудың қажеті жоқ. Оның орнына қызметті қамтамасыздандырушы жауапкершілікті және оны қолдауды өзіне алады, ал сол қызметті қолданатын бағдарламашылар соның қолданған бөлігіне ғана төлейді. Екі айқын байқалатын cloud-негізіндегі MySQL қызметтері - Amazon Relational Database Service және Xeround Cloud Database. Соңғысы Amazon EC2, Rackspace және Heroku қызметтерінде істейді.
Үшінші опция, қолданушылардың қатысуымен басқарылатын MySQL. Бұл жерде MySQL серверін қызмет қамтамасыздандырушысы ұстаса да, оны басқару бағдарламашының қатысуымен өтіп отырады. 2011 жылдан бастап, көптеген ірі cloud қызметін қамтамасыздандырушылардың ішінен тек Rackspace ғана осы опцияны ұсынады.
Қосымшалары
2009 жылдан бастап, MySQL 5.1-ші нұсқасы 2 түрлі нұсқада ұсынылады: қайнары тегін Community Server және ақылы Enterprise Server. MySQL 5.5-те осы лицензиялар негізінде ұсынылады. MySQL 5.5 және MySQL 5.1 нұсқаларының қайнарлары ортақ және келесідей қосымшалар бар:
- ANSI SQL 99 стандартының кең жиынтығы мен өз қосымшалары бар
- Бірнеше платформаны қолдауы
- Сақталған процедуралар
- Триггерлер
- Курсорлар
- Жаңғырмалы көріністер
- Ақпарат схемасы
- Information schema
- Қатал режим
- X/Open XA үлестірілген транзакция өңделімін (Distributed Transaction Processing (DTP)) қолдау; Oracle-дың InnoDB қозғалтқышын қолдану арқылы, осының бөлігі ретінде екі фазалық жазу
- Тәуелсіз сақтау қозғалтқыштары (MyISAM - оқу үшін, InnoDB - транзакцияларға және сілтемелік бүтіндік, MySQL Archive - мұрағат қорын шағын орында сақтау үшін)
- InnoDB және Cluster сақтау қозғалтқыштарындағы транзакциялардың қолдауы; InnoDB-ның белгіленген нүктені қолдауы
- SSL қолдауы
- Тапсырысты кэштау
- Құрамдас SELECT тапсырыстары
- Бір slave-ке бір master, бірнеше slave-ке бір master және автоматты емес бір slave-ке бірнеше master репликацияларын қолдауы (яғни, Master-Master және Master-Slave репликациялары)
- MyISAM қозғалтқышы арқылы толық текстік индексациялау және іздеу
- Енгізілген мәліметтер қоры кітапханасы
- Жартылай Unicode-ты қолдау (UTF-8 және UCS-2-мен кодталған мәліметтер, BMP типтегі мәліметімен шектеледі)
- Транзакция қолдауы бар қозғалтқыштарды (InnoDB және Cluster) қоданғандағы ACID ережелерінің толық сәйкестігі
- Кестені партицияланғанда, пратицияларды оңтайландырғыштан толығымен жою
- MySQL Cluster арқылы ортақ мәліметсіз кластерлеу
- Жағдайға байланысты "қатаң мұрағаттау" (mysqlhotcopy қолдану арқылы)
Ай сайын бағдарламашылар MySQL серверінің жаңа нұсқаларын шығарып отырады. Бағдарламаның қайнарларын MySQL сайтынан немесе MySQL-дің Bazaar репозиторийінен GPL лицензиясы бойынша алуға болады.
Ерекше қосымшалары
MySQL жүйесі келесі қосымшаларды қолдауды жүзеге асырады. Бірақ ол қосымшаларды басқа жүйелер қолдамауы мүмкін:
- Әр кестелерге жеке сақтау қозғауыштарын қолдану. Бұл, бағдарламашыға тиімдісін таңдауға мүмкіндік береді(MySQL 5.0 нұсқасында әр қозғауыштар компиляция арқылы жүйеге ендірілуі керек; MySQL 5.1 нұсқасында, қозғауыштар динамикалық түрде қолданылу барысында жүктеліне алады):
- Басты сақтау қозғауыштары (MyISAM, Falcon, Merge, Memory (heap), Federated, Archive, CSV, Blackhole, Cluster, EXAMPLE, Maria, және MySQL 5.5 нұсқасынан бастап жүйеде стандартты етіп қойылған InnoDB)
- Сырттан жасалған қозғауыштар(solidDB, NitroEDB, ScaleDB, TokuDB, Infobright (бұрынғы Brighthouse), Kickfire, XtraDB, IBM DB2). InnoDB - сырттан жасалған қозғауыш болатын, бірақ Oracle компаниясының сатып алуы, MySQL ядросын және InnoDB екеуін бірге қосты.
- Қоғамдастық құрған (memcache engine, httpd, PBXT, Revision Engine) қозғауыштар
- Меншік қоғауыштар
- Топтасқан фиксация - секундына бірнеше жазу орындау үшін бірнеше қосылымдардағы бірнеше транзакцияларды біріктіру. (PostgreSQL-де бұл функционалдың кеңейтілген формасы бар)
Шектеулері
MySQL, кебір SQL стандарттарын толық қолдамайды. Мысалы, стандартты SQL синтаксын, мәліметтер шектеулері, сыртқы кілттерге сілтемелерді тексеру және де басқа бизнесс логикадағы тұрақтылықты сақтауға арналған функциялары, қатаң тексерулерді орындамайды. Триггерлер болса бір тапсырыста бір рет ғана орындалады, яғни бір кестеге орындалған енгізу операциясының алдында немесе одан кейін бір-ақ рет бір триггерді орындауға болады. Көріністерге болса триггер орындауға болмайды.
Тарихы
MySQL жасалу кезеңдері келесілерден тұрады:
- Майкл Видньюс (Michael Widenius) және Дэвид Аксмарк (David Axmark) 1994 жылы ең бірінші нұсқасын жасады
- Бірінші ішкі шығарылым 23 мамыр 1995 жылы шықты
- 1998 жылдың 8 қаңтарында Windows 95 және NT арналған нұсқасы шығарылды
- 3.19 нұсқа: www.tcx.se сайтында 1996 жылдың аяғында шықты
- 3.20 нұсқа: 1997 жылы, қаңтарында
- 3.21 нұсқа: www.mysql.com сайтында 1998 жылы шықты
- 3.22 нұсқа: 1998 жылы alpha және beta нұсқалары шықты
- 3.23 нұсқа: 2000 жылы beta, ал 2001 жылы қаңтарда шығарылымға жіберілді
- 4.0 нұсқа: 2002 жылы тамызда бета, ал 2003 наурызда толық шығарылымға шықты
- 4.01 нұсқа: 2003 жылы тамызда бета нұсқасы шықты
- 4.1 нұсқа: 2004 жылы маусымда бета нұсқасы, 2004 жылы қарашада толық шығарылымға шықты(R-tree және B-tree алгоритмдері, құрама тапсырыстар, дайындалған тапсырыстар)
- 5.0 нұсқа: 2005 жылдың наурызынан бастап бета нұсқасы, 2005 жылы қазанда толық шығарылымы (курсорлар, сақталған процедуралар, триггерлер, көріністер, XA транзакциялары)
- Біріктірілген Сақтау Қозғалтқышын (Federated Storage Engine) жасаған бағдарламашы: "Біріктірілген Сақтау Қозғалтқышы - сынауға жасалған қозғалтқыш" деген, бірақ ол MySQL 5.0 нұсқасының басты таратылымдарына енгізіліп, стандартты опция ретінде қосылды. Бұл туралы біраз мағлұматтар "MySQL Federated Tables: The Missing Manual" құжаттамасында жазылған.
- 2008 жылы 26 ақпанда Sun Microsystems компаниясы MySQL AB-ды сатып алды.
- 5.1 нұсқа: 27 қараша 2008 жылы шықты (оқиғаларды кезекке қою, партициялау немесе бақшалау, плагиндарға API, қатар негізіндегі репликация, серверлік журнал кестелері)
- 5.1 нұсқада 20-дай белгілі бағдарлама қателіктері болды. Оның 35 пайызы 5.0 нұсқадан шыққандар (көбісі 5.1.51 нұсқасында жөнделді).
- MySQL 5.1 және 6.0 нұсқалары, өте үлкен мәліметтер қорымен жұмыс істегенде, өнімділік жағынан төмен болды. Бұның себебі, жартылай - бір тапсырысты бірнеше ядролы процессормен дұрыс өңдемеуінде жатты.
- 27 қаңтарда 2010 жылы Oracle корпорациясы Sun Microsystems компаниясын сатып алды.
- 2010 жылы, желтоқсанда MySQL Server 5.5 нұсқасы шықты. Бұған келесідей кеңейтілімдер мен қосылған жаңа мүмкіншіліктер қосылды:
- InnoDB қозғалтқышы транзакция мен сілтемелер дұрыстығын қолдағандықтан, ол стандартты қозғалтқыш ретінде орнатылды.
- InnoDB-ның енгізу-шығару жүйелері жақсартылды
- SMP қолдауы кеңейтілді.
- Семисинхрондық репликация.
- SQL стандартына сәйкес, жаңа SIGNAL және RESIGNAL командалары.
- Қосымша utf16, utf32 және utf8mb4 Unicode символдар жиынтығын қолдау.
- "Қолданушы анықтаған партициялауға" арналған жаңа опциялар.
Нұсқалары
Болашақ шығарылымдары
MySQL Server 6.0.11-alpha нұсқасы, 6.0 нұсқаларының ішіндегі соңғысы болып 2009 жылы 22 маусымда шықты. Келесі MySQL Server жасалымдары қолданысқа шығарудың жаңа моделін қолданып, жаңа енгізілімдерді келесі шығарылымдарға кіргізеді.
2011 жылы болған MySQL қолданушылар конференциясында, MySQL 5.6 нұсқасының аралық шығарылымы жарияланды. Енгізілген жаңа функциялар мен ерекшеліктерге жақсартылған өңдеу өнімділігі, тапсырыстарды оңтайландырғыш, InnoDB-да транзакция жылдамдығының арттырылуы, NoSQL-стиліндегі жаңа memcached API-лары, өте үлкен кестелерге тапсырыс беруге арналған партицияларға жақсартулар, PERFORMANCE_SCHEMA мәліметтерін қолдану арқылы репликация жасау және жүйе өнімділігін бақылау жақсартуларын кіргізуге болады. Шілдеде, келесі нұсқасы BINLOG API, топтық транзакциялық жазулар және InnoDB толық текстік іздеу функцияларымен шықты.
Лицензия және қолдау
MySQL server және клиент кітапханалары екі жақтық лицензияны қолданады. Олар 28 маусым 2000 жылдан бастап GPL лицензиясы (Oracle кейін оны FLOSS лицензиясынсыз етіп өзгертті) және ақылы лицензия негізінде шықты. Ең біріншіден, қолдауды http://dev.mysql.com/doc/refman/5.5/en/index.html сілтемесіндегі ресми нұсқаудан алуға болады. Қосымша, тегін қолдауларды әр түрлі IRC каналдарынан және форумдардан алуға болады. Сонымен қатар Oracle, өздерінің MySQL Enterprise өнімдері арқылы, ақылы қолдау көрсетеді. Олар қызметтері және бағаларымен ерекшеленеді.
Ішкі корпоративтік тарихы
2005 жылы қазанда, InnoDB қозғалтқышын шығаратын Финдік компания Innobase OY-ды сатып алды. Сатып алынғаннан кейін, Oracle корпорациясы MySQL AB бағдарламаларына қатысты келісім-шарттар 2006-жылы жаңартылуы немесе қайта қаралуы мүмкін деп жариялады. 2006 жылы болған MySQL қолданушылары конференциясында, MySQL өз баспасөз хабарламасында, Innobase YO және MySQL "бірнеше жылдық" кеңейтілген лицензиялық келісім шартқа отырғандығын жариялады.
2006 жылы ақпанда, Oracle корпорациясы, Berkeley DB қозғалтқышын жасайтын Sleepycat Software компаниясын сатып алды. Бұл келісімнің әсері аз болды, өйткені оның қолданылуында кемшіліктер болғандықтан, оны қолдау MySQL 5.1.12 нұсқасынан бастап тоқтатылды.
2008 жылы қаңтарда, Sun Microsystems MySQL-ді 1 миллиард долларға сатып алды.
2009 жылы сәуірде, Oracle корпорациясы Sun Microsystems, сонан кейін MySQL авторлық құқықтары мен сауда белгілерін сатып алуға келісімге кірді. 2009 жылы 20 тамызда, Sun компаниясының директорлар кеңесі, акционерлері және АҚШ үкіметі жасырын түрде бұл келісімді мақұлдады. 2009 жылы 14 желтоқсанда, Oracle MySQL-ды ары қарай жақсартып, қолдауын жалғастыратынын мәлімдеді.
"MySQL-ді қорға (Save MySQL)" деп аталатын Oracle-дың MySQL-ді сатып алуына қарсы қозғалыс, MySQL-ді жасаушылардың бірі Монти Видньюс (Monty Widenius) бастады. 50 000+ бағдарламашылардан және қолданушылардан тұратын петиция, Еуропа Комиссиясынан сатып алуға жол бермеуін сұрады. Сол уақытта, бірнеше Тегін Бағдарлама (Free Software) көсемдері келісім-шарттың еш шартсыз орындалғанын айтты. Еуропа Комиссиясымен болған келіссөзде, Oracle корпорациясы, кемінде 2015 жылға дейін, MySQL-дің қазіргі қолданылып жүрген қос лицензиясын қолдайтынын шешті. Сөйтіп, 21 қаңтарда 2010 жылы Еуропа Комиссиясы еш келісім шартсыз Oracle-дің сатып алу ісін құптады.
Сол уақытта, Монти Видньюс (Monty Widenius), MariaDB атты тарауын тек GPL лицензиясы негізінде шығарды. MariaDB, MySQL 5.1 нұсқасының қайнарында жасалған. Oracle шығарған нұсқалармен үйлесімділік жағынан ол біршама жақын болса да, оның үйлесімділігін сақтап ары қарай кеңейту басты мақсат.
NuSphere компаниясымен қақтығыс
2001 жылы маусымның 15 күні Бостонда, NuSphere компаниясы, MySQL AB, TcX DataKonsult AB және олардың авторлары Майкл "Монти" Видньюс (Michael ("Monty") Widenius) және Дэвид Аксмаркты (David Axmark) АҚШ аймақтық сотына берді. 2002 жылы, MySQL AB, Progress NuSphere компаниясын, авторлық құқық және сауда белгісі бойынша, АҚШ аймақтық сотына шағымдады. NuSphere компаниясы, MySQL-дың авторлық құқығын, GPL-лицензиялы қайнарын NuSphere Gemini кестесінде еш лицензиялық келісімсіз қолданып бұзған-мыс. 27 ақпанда 2002 жылы, Пэтти Сэрис (Patti Saris) қазымен болған алдын-ала қаралудан кейін, екі жақ бір-бірімен шешім сұхбатына отырып, шешім қабылдады. Сот тыңдауынан кейін, FSF (Free Software Foundation) былай деп түсінік берді: "Қазы Сэристің, GNU GPL лицензиясының толық күші бар және жойылмас лицензия екендігіне көзі жетті."
Тарамдары
- Drizzle – cloud-нарығына және web-инфраструктурасына бағытталған тарам. Бағдарламашылар оны: "MySQL-дің кішкентай, жеңіл және тез нұсқасы" деп атайды. Бұл нұсқадан - сақталған процедуралар, тапсырыстар кэшы, дайындалған тапсырыстар, көріністер және триггерлер сияқты функциялар мен мүмкіншіліктер алынып тасталған соң, MySQL серверімен үйлесімділікті сақтамайды.
- MariaDB – қоғамдастық жасаған және онымен қолдау көрсетілетін MySQL тарамы. Oracle MySQL-ды сатып алғаннан кейін, MySQL-дің лицензия статусы ары қарай қалай болатыны белгісіз болғандықтан, бұл тарам соған қарсы GPL-лицензиялы түрде қарсы шығарылған. MySQL-дің командалары, кітапханалары және бинарлы файлдарымен үйлесімділік сақтап, MySQL-дың орнына қолданылатындай етіп жасау - MariaDB-ның басты мақсаттарының бірі. MariaDB-да InnoDB-қозғалтқышының орнына XtraDB қозғалтқышы қолданылады.
- Percona Server – XtraDB қозғалтқышын қолданатын тарам. Бұл MySQL-дың кеңейтілген және онымен толық үйлесімділігі бар тарам. Қосымшаларына және мүмкіншіліктеріне кіретіндер - пайдалы жаңа функциялар, қосымша өнімділік және жүйені қолдану мен өнімділік-ті анализдеуге арналған құралдарды атауға болады.
- OurDelta – MariaDB, Percona және Google сияқсы тарамдардан алынған өзгертулер мен түзетулерден құралған MySQL тарамы.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
MySQL dүnie zhүzinde en kop koldanylatyn kajnary tegin zhәne ashyk relyaciyalangan mәlimetter kory zhүjesi RDBMS Serverlik bagdarlama retinde birneshe koldanushylarga birneshe mәlimetter koryn koldanudy kamtamasyz etedi MySQL sozindegi My sozi bagdarlama zhasaushysy Majkl Vidnyus tyn Michael Widenius kyzynyn aty My sozinen alyngan Al SQL frazasy Қurylymdaskan Tapsyrys Tili Structured Query Language degendi bildiredi MySQL әuelgi Sun әuelgi Bastapky nuska shygaryluy 23 mamyr 1995C C Amaldyk zhүjesiҚaj tilderde Agylshyn Relational database management system 2 nuska nemese menshikҒalamtor toraby www mysql com dev mysql com MySQL proekt kajnaryn GNU General Public License GPL zhәne әr tүrli zheke menshik licenziyalarynda shygardy MySQL dy kezinde MySQL AP atty Shvedttyk firma demeu etken al kazir ony tolygymen Oracle korporaciyasy satyp aldy Tolyk funkcionaldy mәlimetter koryn kazhet etetin kajnary tegin proektter zhii MySQL dy koldanady Serverdi kommerciyalyk proektterde koldanu үshin kosymsha funkciyalarmen usynylatyn birneshe nuskalary bar MySQL di koldanatyn bagdarlamalarga TYPO3 Joomla WordPress phpBB MyBB Drupal zhәne de baska LAMP bagdarlamalaryn zhatkyzuga bolady MySQL sonymen katar Google Wikipedia Facebook zhәne Twitter siyakty dүniezhүzilik zhәne ken aukymdy web bagdarlamalarynda koldanylady ҚoldanyluyVeb bagdarlamalarynda MySQL ken koldanylady zhәne ken taragan LAMP bagdarlamalarynyn ishinde basty komponent rolin atkarady sozi Linux MySQL Perl PHP Python sojleminin akronimi MySQL kajnary tegin bagdarlamalar men Internettegi tanymal Flickr Nokia com YouTube Wikipedia Google Facebook zhәne Twitter sajttarynda koldanylady Platformalar zhәne bagdarlamashynyn koldanu interfejsteri API MySQL zhәne C tilderinde al SQL parseri zhәne sql lex cc dep atalatyn lekksikalyk analizatory yacc tilinde zhasalgan MySQL koptegen zhүjeler platformalarynda zhumys istejdi Olarga kiretinder AIX BSDi FreeBSD HP UX eComStation i5 OS IRIX Linux Mac OS X Microsoft Windows NetBSD Novell NetWare OpenBSD OpenSolaris OS 2 Warp QNX Symbian SunOS SCO OpenServer SCO UnixWare Sanos zhәne Tru64 Sonymen katar OpenVMS zhүjesine porttalgan tүri bar Mәlimetter korymen zhumys isteu үshin koptegen bagdarlamalau tilderine kitaphanalar zhasalyngan Mysaly zhәne үshin MySQL Connector Net al Java үshin JDBC drajveri Bunymen katar ODBC interfejsin koldajtyn ASP zhәne ColdFusion siyakty tilder үshin MyODBC kitaphanalary bar Al URL arkyly kez kelgen web klienttin MySQL serverimen aralasuga mүmkindik beretin HTSQL tehnologiyasy MySQL serverimen birge keledi Baskaru zhәne grafikalyk interfejsti klientterWindows ka arnalgan bagdarlamasy MySQL kobinese relyaciyalyk mәlimetter kory retinde koldanylatyndyktan ol zhүjeni zhәne ondagy mәlimetterdi baskaruga arnalgan klienttik bagdarlamamen kelmejdi Onyn ornyna ozinin komandalyk zholmen oryndalatyn kuraldaryn nemese baskalar zhasagan klienttik bagdarlamalaryn zhүktep alyp koldanuga bolady Resmi bagdarlamalar Grafikalyk interfejste MySQL mәlimetter koryn baskaruga zhәne olardyn strukturasyn zhasau үshin MySQL AB firmasy MySQL Workbench atty bagdarlamasyn shygardy Ol buganga dejin bolgan MySQL GUI Tools bagdarlamasynyn ornyna keldi MySQL Workbench koldanushylarga kelesidej mүmkinshilikter usynady Mәlimetter koryn dizajndau zhәne modeldeu SQL bagdarlamalau MySQL Query Browser bagdarlamasynyn ornyna Mәlimetter koryn baskaru MySQL Administrator dyn ornyna MySQL Workbench eki nuskada keledi Olar kajnary tegin kogamdastyk nuskasy Community Edition zhәne kosymsha mүmkinshilikteri bar standartty nuskasy Standard Edition Baska bagdarlamalar MySQL serverimen zhumys isteuge zhәne ony baskaruga arnalgan baska da klienttik bagdarlamalar bar Kejbir ken koldanylatyndary tomende alfavit bojynsha tizimdelgen Adminer CSS stilin koldanuga bolatyn bir gana PHP skriptten zhәne birneshe mәlimetter korymen zhumys istej alatyn tegin klienttik bagdarlama DaDaBIK mәlimetter koryna CRUD operaciyalaryn web arkyly zhasauga mүmkindik beretin kajnary ashyk zhәne tegin PHP tilinde zhasalgan klienttik bagdarlama DBEdit MySQL zhәne baska da mәlimetter koryn baskaruga arnalgan tegin bagdarlama dbForge GUI Tools shemalardy zhәne mәlimetterdi salystyruga zhәne sinhrondauga tapsyrystardy kuruga arnalgan zheke modulderden turatyn bagdarlama HeidiSQL Windows platformasyna arnalgan tolyk funkcionaldy klienttik bagdarlama Baskaru zhүjesine zhergilikti zhәne alystagy kompyuterdegi mәlimetter koryn kestelerdi keste baganalaryn zhәne zheke mәlimet zholyn ondeu operaciyalary zhatady Sonymen katar uakyt kүn zhәne birneshe mәndik tipti zholdardy ozgertuge arnalgan klienttik funkciyalary bar LibreOffice Base mәlimetter koryn zhasauga zhәne baskaruga koldanushylarga mәlimetpen zhumys isteu yngajly zhәne tүsinikti bolu үshin mәlimetke eseptemeler men olardyn formalaryn zhasauga mүmkindik beredi Microsoft Access siyakty Access ODBC MySQL zhәne PostgreSQL mәlimetter koryna klienttik bagdarlama retinde koldanuga bolady Navicat Windows Macintosh zhәne Linux operaciyalyk zhүjelerine arnalgan mәlimetter koryn baskaruga arnalgan grafikalyk bagdarlamalardan turatyn bagdarlamalar zhiyntygy OpenOffice org Base MySQL mәlimetter koryn baskara alady Ol үshin tegin zhәne kajnary ashyk OpenOffice org suite bagdarlamasyn tolygymen ornatu kerek phpMyAdmin tegin web arkyly koldanuga arnalgan zhәne kobinese web hosting tarda ken koldanylatyn web bagdarlama Ol PHP da zhasalgandyktan LAMP MAMP zhәne WAMP bagdarlamalarynyn ishinde ken koldanylady SQLBuddy PHP da zhasalgan tegin web bagdarlama Sequel Pro Mac OS X operaciyalyk zhүjesine arnalgan tegin zhәne kajnary ashyk bagdarlama klient SQLYog MySQL dy baskaruga arnalgan tegin nemese akyly bagdarlama Bulardyn birneshe nuskalary bar Community Ultimate Enterprise zhәne Professional Қogamdastyk nuskasy Community Edition tegin zhәne kajnary ashyk bagdarlama Toad for MySQL Quest Software kompaniyasynyn MySQL di baskaruga arnalgan tegin klienttik bagdarlamasy Bulardan baska akyly bagdarlamarga kiretinder dbForge Studio for MySQL Epictetus Oracle SQL Developer SchemaBank SQLPro SQL Client Toad Data Modeler Komandalyk zholmen baskaru MySQL birneshe komandalyk zholmen oryndalatyn kuraldarmen keledi Olar mәlimetterge tapsyrys mәlimetterdi muragattau server statusyn kadagalau mәlimetter koryn zhasau zhәne t b Sonymen katar komandalyk zholmen oryndalatyn baskalar zhasagan bagdarlamalar da bar Mysaly Perl da zhasalgan Maatkit bagdarlamasy Serverge ornatuMySQL serverin kajnardyn ozinen zhinap ornatuga bolady Birak bul birshama uakyt kazhet etetin zhәne zhalyktyratyn process Bul operaciya kobinese eger sizge erekshe konfiguraciyada server kazhet bolsa gana isteledi Linux operaciyalyk zhүjesinin bagdarlama paketterin baskaruga arnalgan zhүjesi bundaj zhumystardy minimaldy kimylmen oryndatkyzady Dej turganmen әdette ornatudan kejin kauipsizdik zhәne ontajlandyruga bajlanysty konfiguraciyalyk zhumystar zhasau kerek bolady MySQL naryktagy iri zhәne akyly mәlimetter korlaryna balama retinde zhasalsa da ken aukymdy mәlimetterge bajlanysty talaptardy oryndaj alady Ol kobinese kishi zhәne orta kolemdi bir serverlik LAMP negizinde zhasalgan bagdarlamalarga komponent retinde nemese zheke server retinde koldanylady MySQL ge degen tartymdylyk ony koldanu onajlygynda Mүny phpMyAdmin siyakty kajnary ashyk zhәne tegin bagdarlamalardan koruge bolady Orta bagamen eseptegende MySQL di birneshe gigabajt zhadty zhәne birneshe processorly kuatty apparattyk kurylgylarda aukymdy etip koldanu әbden mүmkin Birak ta zhalgyz serverlik aukymdatuda kuattylyk zhagynan shekteuler bar sondyktan kenirek aukymdatuda zhogary onimdilik pen senimdelikti kamtamasyzdandyru үshin multi serverlik MySQL ornatulary kazhet Әdettegi zhogargy klasstagy konfiguraciya zhazu operaciyalaryn oryndajtyn kuatty master master degi mәlimetterdin koshirmesin saktajtyn zhәne oku operaciyalaryn oryndajtyn birneshe slave serverlerden turady Master serveri әrdajym slave serverlerimen sinhronda bolady sondyktan kezdejsok bir uakytta master oship kalsa bir slave zhүje zhana master ge avtomatty tүrde koshedi Cojtip zhumyssyz uakyt kolemi kishirejtiledi Өnimdilikti ary karaj zhaksartu үshin mәlimetter korynan alyngan nәtizhelerdi memcached dep atalatyn bagdarlamany koldanu arkyly zhadta saktauga usynylady nemese mәlimetter koryn shard dep atalatyn birneshe bolikterge bolip ony bolisilgen server klassterlerine zhayuga bolady Cloud arkyly ornatu Zhүkteuge arnalgan ekinshi opciya ol MySQL serverin Amazon EC2 siyakty cloud platformalarynda ornatu Cloud ta MySQL үshin ornatudyn 2 tүri bar Virtual Machine Image cloud ty koldanatyn koldanushylar MySQL serveri ornatylgan ozderinin kompyuterlerinin fajl retindegi koshirmesin zhүkteu arkyly nemese dajyn zhәne ontajlandyrylgan MySQL serveri bar Amazon EC2 siyakty kyzmetter kamtamasyzdandyrgan koshirmeni koldana alady MySQL as a Service kejbir cloud platformalary MySQL mәlimetter koryn kyzmet retinde usynady Bul rette bagdarlamashylarga MySQL mәlimetter koryn ozderine ornatudyn zhәne ony koldaudyn kazheti zhok Onyn ornyna kyzmetti kamtamasyzdandyrushy zhauapkershilikti zhәne ony koldaudy ozine alady al sol kyzmetti koldanatyn bagdarlamashylar sonyn koldangan boligine gana tolejdi Eki ajkyn bajkalatyn cloud negizindegi MySQL kyzmetteri Amazon Relational Database Service zhәne Xeround Cloud Database Songysy Amazon EC2 Rackspace zhәne Heroku kyzmetterinde istejdi Үshinshi opciya koldanushylardyn katysuymen baskarylatyn MySQL Bul zherde MySQL serverin kyzmet kamtamasyzdandyrushysy ustasa da ony baskaru bagdarlamashynyn katysuymen otip otyrady 2011 zhyldan bastap koptegen iri cloud kyzmetin kamtamasyzdandyrushylardyn ishinen tek Rackspace gana osy opciyany usynady Қosymshalary2009 zhyldan bastap MySQL 5 1 shi nuskasy 2 tүrli nuskada usynylady kajnary tegin Community Server zhәne akyly Enterprise Server MySQL 5 5 te osy licenziyalar negizinde usynylady MySQL 5 5 zhәne MySQL 5 1 nuskalarynyn kajnarlary ortak zhәne kelesidej kosymshalar bar ANSI SQL 99 standartynyn ken zhiyntygy men oz kosymshalary bar Birneshe platformany koldauy Saktalgan proceduralar Triggerler Kursorlar Zhangyrmaly korinister Akparat shemasy Information schema Қatal rezhim X Open XA үlestirilgen tranzakciya ondelimin Distributed Transaction Processing DTP koldau Oracle dyn InnoDB kozgaltkyshyn koldanu arkyly osynyn boligi retinde eki fazalyk zhazu Tәuelsiz saktau kozgaltkyshtary MyISAM oku үshin InnoDB tranzakciyalarga zhәne siltemelik bүtindik MySQL Archive muragat koryn shagyn orynda saktau үshin InnoDB zhәne Cluster saktau kozgaltkyshtaryndagy tranzakciyalardyn koldauy InnoDB nyn belgilengen nүkteni koldauy SSL koldauy Tapsyrysty keshtau Қuramdas SELECT tapsyrystary Bir slave ke bir master birneshe slave ke bir master zhәne avtomatty emes bir slave ke birneshe master replikaciyalaryn koldauy yagni Master Master zhәne Master Slave replikaciyalary MyISAM kozgaltkyshy arkyly tolyk tekstik indeksaciyalau zhәne izdeu Engizilgen mәlimetter kory kitaphanasy Zhartylaj Unicode ty koldau UTF 8 zhәne UCS 2 men kodtalgan mәlimetter BMP tiptegi mәlimetimen shekteledi Tranzakciya koldauy bar kozgaltkyshtardy InnoDB zhәne Cluster kodangandagy ACID erezhelerinin tolyk sәjkestigi Kesteni particiyalanganda praticiyalardy ontajlandyrgyshtan tolygymen zhoyu MySQL Cluster arkyly ortak mәlimetsiz klasterleu Zhagdajga bajlanysty katan muragattau mysqlhotcopy koldanu arkyly Aj sajyn bagdarlamashylar MySQL serverinin zhana nuskalaryn shygaryp otyrady Bagdarlamanyn kajnarlaryn MySQL sajtynan nemese MySQL din Bazaar repozitorijinen GPL licenziyasy bojynsha aluga bolady Erekshe kosymshalary MySQL zhүjesi kelesi kosymshalardy koldaudy zhүzege asyrady Birak ol kosymshalardy baska zhүjeler koldamauy mүmkin Әr kestelerge zheke saktau kozgauyshtaryn koldanu Bul bagdarlamashyga tiimdisin tandauga mүmkindik beredi MySQL 5 0 nuskasynda әr kozgauyshtar kompilyaciya arkyly zhүjege endirilui kerek MySQL 5 1 nuskasynda kozgauyshtar dinamikalyk tүrde koldanylu barysynda zhүkteline alady Basty saktau kozgauyshtary MyISAM Falcon Merge Memory heap Federated Archive CSV Blackhole Cluster EXAMPLE Maria zhәne MySQL 5 5 nuskasynan bastap zhүjede standartty etip kojylgan InnoDB Syrttan zhasalgan kozgauyshtar solidDB NitroEDB ScaleDB TokuDB Infobright buryngy Brighthouse Kickfire XtraDB IBM DB2 InnoDB syrttan zhasalgan kozgauysh bolatyn birak Oracle kompaniyasynyn satyp aluy MySQL yadrosyn zhәne InnoDB ekeuin birge kosty Қogamdastyk kurgan memcache engine httpd PBXT Revision Engine kozgauyshtar Menshik kogauyshtar Toptaskan fiksaciya sekundyna birneshe zhazu oryndau үshin birneshe kosylymdardagy birneshe tranzakciyalardy biriktiru PostgreSQL de bul funkcionaldyn kenejtilgen formasy bar Shekteuleri MySQL kebir SQL standarttaryn tolyk koldamajdy Mysaly standartty SQL sintaksyn mәlimetter shekteuleri syrtky kiltterge siltemelerdi tekseru zhәne de baska bizness logikadagy turaktylykty saktauga arnalgan funkciyalary katan tekserulerdi oryndamajdy Triggerler bolsa bir tapsyrysta bir ret gana oryndalady yagni bir kestege oryndalgan engizu operaciyasynyn aldynda nemese odan kejin bir ak ret bir triggerdi oryndauga bolady Korinisterge bolsa trigger oryndauga bolmajdy TarihyMySQL zhasalu kezenderi kelesilerden turady Majkl Vidnyus Michael Widenius zhәne Devid Aksmark David Axmark 1994 zhyly en birinshi nuskasyn zhasady Birinshi ishki shygarylym 23 mamyr 1995 zhyly shykty 1998 zhyldyn 8 kantarynda Windows 95 zhәne NT arnalgan nuskasy shygaryldy 3 19 nuska www tcx se sajtynda 1996 zhyldyn ayagynda shykty 3 20 nuska 1997 zhyly kantarynda 3 21 nuska www mysql com sajtynda 1998 zhyly shykty 3 22 nuska 1998 zhyly alpha zhәne beta nuskalary shykty 3 23 nuska 2000 zhyly beta al 2001 zhyly kantarda shygarylymga zhiberildi 4 0 nuska 2002 zhyly tamyzda beta al 2003 nauryzda tolyk shygarylymga shykty 4 01 nuska 2003 zhyly tamyzda beta nuskasy shykty 4 1 nuska 2004 zhyly mausymda beta nuskasy 2004 zhyly karashada tolyk shygarylymga shykty R tree zhәne B tree algoritmderi kurama tapsyrystar dajyndalgan tapsyrystar 5 0 nuska 2005 zhyldyn nauryzynan bastap beta nuskasy 2005 zhyly kazanda tolyk shygarylymy kursorlar saktalgan proceduralar triggerler korinister XA tranzakciyalary Biriktirilgen Saktau Қozgaltkyshyn Federated Storage Engine zhasagan bagdarlamashy Biriktirilgen Saktau Қozgaltkyshy synauga zhasalgan kozgaltkysh degen birak ol MySQL 5 0 nuskasynyn basty taratylymdaryna engizilip standartty opciya retinde kosyldy Bul turaly biraz maglumattar MySQL Federated Tables The Missing Manual kuzhattamasynda zhazylgan 2008 zhyly 26 akpanda Sun Microsystems kompaniyasy MySQL AB dy satyp aldy 5 1 nuska 27 karasha 2008 zhyly shykty okigalardy kezekke koyu particiyalau nemese bakshalau plagindarga API katar negizindegi replikaciya serverlik zhurnal kesteleri 5 1 nuskada 20 daj belgili bagdarlama katelikteri boldy Onyn 35 pajyzy 5 0 nuskadan shykkandar kobisi 5 1 51 nuskasynda zhondeldi MySQL 5 1 zhәne 6 0 nuskalary ote үlken mәlimetter korymen zhumys istegende onimdilik zhagynan tomen boldy Bunyn sebebi zhartylaj bir tapsyrysty birneshe yadroly processormen durys ondemeuinde zhatty 27 kantarda 2010 zhyly Oracle korporaciyasy Sun Microsystems kompaniyasyn satyp aldy 2010 zhyly zheltoksanda MySQL Server 5 5 nuskasy shykty Bugan kelesidej kenejtilimder men kosylgan zhana mүmkinshilikter kosyldy InnoDB kozgaltkyshy tranzakciya men siltemeler durystygyn koldagandyktan ol standartty kozgaltkysh retinde ornatyldy InnoDB nyn engizu shygaru zhүjeleri zhaksartyldy SMP koldauy kenejtildi Semisinhrondyk replikaciya SQL standartyna sәjkes zhana SIGNAL zhәne RESIGNAL komandalary Қosymsha utf16 utf32 zhәne utf8mb4 Unicode simvoldar zhiyntygyn koldau Қoldanushy anyktagan particiyalauga arnalgan zhana opciyalar Nuskalary Bolashak shygarylymdary MySQL Server 6 0 11 alpha nuskasy 6 0 nuskalarynyn ishindegi songysy bolyp 2009 zhyly 22 mausymda shykty Kelesi MySQL Server zhasalymdary koldanyska shygarudyn zhana modelin koldanyp zhana engizilimderdi kelesi shygarylymdarga kirgizedi 2011 zhyly bolgan MySQL koldanushylar konferenciyasynda MySQL 5 6 nuskasynyn aralyk shygarylymy zhariyalandy Engizilgen zhana funkciyalar men erekshelikterge zhaksartylgan ondeu onimdiligi tapsyrystardy ontajlandyrgysh InnoDB da tranzakciya zhyldamdygynyn arttyryluy NoSQL stilindegi zhana memcached API lary ote үlken kestelerge tapsyrys beruge arnalgan particiyalarga zhaksartular PERFORMANCE SCHEMA mәlimetterin koldanu arkyly replikaciya zhasau zhәne zhүje onimdiligin bakylau zhaksartularyn kirgizuge bolady Shildede kelesi nuskasy BINLOG API toptyk tranzakciyalyk zhazular zhәne InnoDB tolyk tekstik izdeu funkciyalarymen shykty Licenziya zhәne koldauMySQL server zhәne klient kitaphanalary eki zhaktyk licenziyany koldanady Olar 28 mausym 2000 zhyldan bastap GPL licenziyasy Oracle kejin ony FLOSS licenziyasynsyz etip ozgertti zhәne akyly licenziya negizinde shykty En birinshiden koldaudy http dev mysql com doc refman 5 5 en index html siltemesindegi resmi nuskaudan aluga bolady Қosymsha tegin koldaulardy әr tүrli IRC kanaldarynan zhәne forumdardan aluga bolady Sonymen katar Oracle ozderinin MySQL Enterprise onimderi arkyly akyly koldau korsetedi Olar kyzmetteri zhәne bagalarymen erekshelenedi Ishki korporativtik tarihy2005 zhyly kazanda InnoDB kozgaltkyshyn shygaratyn Findik kompaniya Innobase OY dy satyp aldy Satyp alyngannan kejin Oracle korporaciyasy MySQL AB bagdarlamalaryna katysty kelisim sharttar 2006 zhyly zhanartyluy nemese kajta karaluy mүmkin dep zhariyalady 2006 zhyly bolgan MySQL koldanushylary konferenciyasynda MySQL oz baspasoz habarlamasynda Innobase YO zhәne MySQL birneshe zhyldyk kenejtilgen licenziyalyk kelisim shartka otyrgandygyn zhariyalady 2006 zhyly akpanda Oracle korporaciyasy Berkeley DB kozgaltkyshyn zhasajtyn Sleepycat Software kompaniyasyn satyp aldy Bul kelisimnin әseri az boldy ojtkeni onyn koldanyluynda kemshilikter bolgandyktan ony koldau MySQL 5 1 12 nuskasynan bastap toktatyldy 2008 zhyly kantarda Sun Microsystems MySQL di 1 milliard dollarga satyp aldy 2009 zhyly sәuirde Oracle korporaciyasy Sun Microsystems sonan kejin MySQL avtorlyk kukyktary men sauda belgilerin satyp aluga kelisimge kirdi 2009 zhyly 20 tamyzda Sun kompaniyasynyn direktorlar kenesi akcionerleri zhәne AҚSh үkimeti zhasyryn tүrde bul kelisimdi makuldady 2009 zhyly 14 zheltoksanda Oracle MySQL dy ary karaj zhaksartyp koldauyn zhalgastyratynyn mәlimdedi MySQL di korga Save MySQL dep atalatyn Oracle dyn MySQL di satyp aluyna karsy kozgalys MySQL di zhasaushylardyn biri Monti Vidnyus Monty Widenius bastady 50 000 bagdarlamashylardan zhәne koldanushylardan turatyn peticiya Europa Komissiyasynan satyp aluga zhol bermeuin surady Sol uakytta birneshe Tegin Bagdarlama Free Software kosemderi kelisim sharttyn esh shartsyz oryndalganyn ajtty Europa Komissiyasymen bolgan kelissozde Oracle korporaciyasy keminde 2015 zhylga dejin MySQL din kazirgi koldanylyp zhүrgen kos licenziyasyn koldajtynyn sheshti Sojtip 21 kantarda 2010 zhyly Europa Komissiyasy esh kelisim shartsyz Oracle din satyp alu isin kuptady Sol uakytta Monti Vidnyus Monty Widenius MariaDB atty tarauyn tek GPL licenziyasy negizinde shygardy MariaDB MySQL 5 1 nuskasynyn kajnarynda zhasalgan Oracle shygargan nuskalarmen үjlesimdilik zhagynan ol birshama zhakyn bolsa da onyn үjlesimdiligin saktap ary karaj kenejtu basty maksat NuSphere kompaniyasymen kaktygys2001 zhyly mausymnyn 15 kүni Bostonda NuSphere kompaniyasy MySQL AB TcX DataKonsult AB zhәne olardyn avtorlary Majkl Monti Vidnyus Michael Monty Widenius zhәne Devid Aksmarkty David Axmark AҚSh ajmaktyk sotyna berdi 2002 zhyly MySQL AB Progress NuSphere kompaniyasyn avtorlyk kukyk zhәne sauda belgisi bojynsha AҚSh ajmaktyk sotyna shagymdady NuSphere kompaniyasy MySQL dyn avtorlyk kukygyn GPL licenziyaly kajnaryn NuSphere Gemini kestesinde esh licenziyalyk kelisimsiz koldanyp buzgan mys 27 akpanda 2002 zhyly Petti Seris Patti Saris kazymen bolgan aldyn ala karaludan kejin eki zhak bir birimen sheshim suhbatyna otyryp sheshim kabyldady Sot tyndauynan kejin FSF Free Software Foundation bylaj dep tүsinik berdi Қazy Seristin GNU GPL licenziyasynyn tolyk kүshi bar zhәne zhojylmas licenziya ekendigine kozi zhetti TaramdaryDrizzle cloud narygyna zhәne web infrastrukturasyna bagyttalgan taram Bagdarlamashylar ony MySQL din kishkentaj zhenil zhәne tez nuskasy dep atajdy Bul nuskadan saktalgan proceduralar tapsyrystar keshy dajyndalgan tapsyrystar korinister zhәne triggerler siyakty funkciyalar men mүmkinshilikter alynyp tastalgan son MySQL serverimen үjlesimdilikti saktamajdy MariaDB kogamdastyk zhasagan zhәne onymen koldau korsetiletin MySQL taramy Oracle MySQL dy satyp algannan kejin MySQL din licenziya statusy ary karaj kalaj bolatyny belgisiz bolgandyktan bul taram sogan karsy GPL licenziyaly tүrde karsy shygarylgan MySQL din komandalary kitaphanalary zhәne binarly fajldarymen үjlesimdilik saktap MySQL dyn ornyna koldanylatyndaj etip zhasau MariaDB nyn basty maksattarynyn biri MariaDB da InnoDB kozgaltkyshynyn ornyna XtraDB kozgaltkyshy koldanylady Percona Server XtraDB kozgaltkyshyn koldanatyn taram Bul MySQL dyn kenejtilgen zhәne onymen tolyk үjlesimdiligi bar taram Қosymshalaryna zhәne mүmkinshilikterine kiretinder pajdaly zhana funkciyalar kosymsha onimdilik zhәne zhүjeni koldanu men onimdilik ti analizdeuge arnalgan kuraldardy atauga bolady OurDelta MariaDB Percona zhәne Google siyaksy taramdardan alyngan ozgertuler men tүzetulerden kuralgan MySQL taramy