Александр II Николаевич (17 сәуір 1818, Мәскеу – 1 наурыз 1881, Санкт-Петербург) – Романовтар әулетінен шыққан Ресей патшасы, император, Польша әмірі және Финляндияның ұлы кінязі (1855-1881), Николай І-нің үлкен ұлы. Алғашында ұлы князідің үлкен баласы кейін 1825 жылдан Николай Павлович пен Александра Фёдоровна патшалық жұбынікі. Ресей тарыхына кең маштабтық реформаларымен танымал. 19 ақпан 1861 жылғы крепостнойлық құқықты тарату манифесті негізінде революцияға дейінгі кезінде тарихта “Азат етуші” эпитетімен танымал. “Народная воля” партиясы ұйымдастырған террорлық акт нәтижесінде мерт болады. Кәмелеттік жасқа толған соң 5 мамыр 1834 жылы (ант берген күні) мұрагер цесаревич әкесінің бұйрығымен патшалықтың мемлекеттік институттар құрамына енгізілді: 1834 жылы Сенат құрамына, 1835 жылы киелі басқарушы Синода құрамына, 1841 жылы Мемлекеттік совет құрамына және 1842 жылы – министрлер комитетіне енгізілді. 1837 жылы Александр ұлкен саяхатқа шығып, Ресейдің Еуропалық бөлініндегі 29 губерниясын, Батыс Сібір мен Кавказ, ал 1838-1839 жылдары Еуропады болып қайтады.
Александр II Александр II Николаевич | |||
Лауазымы | |||
---|---|---|---|
| |||
7 қыркүйек 1856 жыл (26 тамыз) — 13 наурыз 1881жыл | |||
Тәж кигізу жорасы | 7 қыркүйек 1856 жыл (26 тамыз) | ||
Ізашары | |||
Ізбасары | |||
Өмірбаяны | |||
Діні | Православ христиан | ||
Дүниеге келуі | 17 сәуір 1818 Мәскеу | ||
Қайтыс болуы | 1 (13) наурыз 1881 (62 жас) Санкт-Петербург | ||
Жерленді | Петропавл соборы | ||
Династия | |||
Әкесі | |||
Анасы | Шарлотта Прусская (Александра Фёдоровна) | ||
Жұбайы | Мария Александровна Екатерина Михайловна Долгорукова | ||
Балалары | 1-ші некеден ұлдары: Николай, Александр III, Владимир, Алексей, Сергей, Павел қыздары:Александра, Мария 2-ші некеден ұлдары: Георгий, Борис қыздары: Ольга , Екатерина | ||
Қолтаңбасы | |||
Александр II Ортаққорда | |||
өңдеу |
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына сәйкес болу үшін жетілдіру қажет. Осы мақаланы әрі қарай дамытуға көмектесіңіз. |
Болашақ патшаның әскери қызметі табысты өтеді. 1836 жылы генерал-майор, 1844 жылы генерал атағына жетіп, гвардиялық жаяу әскерді басқарған. 1849 жылдан бастап Александр – әскері оқу мекемесінің бастығы, ал 1846-1848 жылдар аралығында Жасырын крестиандық іс комитетіне төрағалық етеді. 1853-1856 жылғы Қырым соғысы кезінде Петербург губерниясының жариялауымен әскері жағдай негізінде астананың барлық әскерін басқарған. Александр ІІ консерватор болды. Ел ішіндегі саяси, экономикалық және революциялық жағдай, Ресейдің 1853-56 ж. Қырым соғысында жеңілуі алып келді. Салдары ретінде Александр ІІ-ні 60-70 ж. басыбайлылық правоны жоюға, земство, сот, қала, әскер т.б. жөнінде буржуазиялық реформалар жүргізуге мәжбүр етті.
1877-78 ж. "жүз тоқсан үш адам процессінен" кейін Александр ІІ елдегі революциялық қозғалысты тұншықтыра түсті.
Сыртқы саясатта Германия империясымен жақындасу бағытын қолдады. Шығыс мәселесімен көбірек шұғылданды.
1877-78 ж. Түркияға қарсы соғыста Ресей жеңіске жетті.
Александр ІІ тұсында Солтүстік Кавказ, Орта Азияның едәуір бөлігі Ресейге қосылды, отарлау саясаты күшейді.
Александр ІІ бомбасынан қаза тапты.
Дереккөздер
- Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 1 том
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Aleksandr II Nikolaevich 17 sәuir 1818 Mәskeu 1 nauryz 1881 Sankt Peterburg Romanovtar әuletinen shykkan Resej patshasy imperator Polsha әmiri zhәne Finlyandiyanyn uly kinyazi 1855 1881 Nikolaj I nin үlken uly Algashynda uly knyazidin үlken balasy kejin 1825 zhyldan Nikolaj Pavlovich pen Aleksandra Fyodorovna patshalyk zhubyniki Resej taryhyna ken mashtabtyk reformalarymen tanymal 19 akpan 1861 zhylgy krepostnojlyk kukykty taratu manifesti negizinde revolyuciyaga dejingi kezinde tarihta Azat etushi epitetimen tanymal Narodnaya volya partiyasy ujymdastyrgan terrorlyk akt nәtizhesinde mert bolady Kәmelettik zhaska tolgan son 5 mamyr 1834 zhyly ant bergen kүni murager cesarevich әkesinin bujrygymen patshalyktyn memlekettik instituttar kuramyna engizildi 1834 zhyly Senat kuramyna 1835 zhyly kieli baskarushy Sinoda kuramyna 1841 zhyly Memlekettik sovet kuramyna zhәne 1842 zhyly ministrler komitetine engizildi 1837 zhyly Aleksandr ulken sayahatka shygyp Resejdin Europalyk bolinindegi 29 guberniyasyn Batys Sibir men Kavkaz al 1838 1839 zhyldary Europady bolyp kajtady Aleksandr II Aleksandr II NikolaevichLauazymyTu Resej imperatory7 kyrkүjek 1856 zhyl 26 tamyz 13 nauryz 1881zhylTәzh kigizu zhorasy 7 kyrkүjek 1856 zhyl 26 tamyz IzasharyIzbasaryӨmirbayanyDini Pravoslav hristianDүniege kelui 17 sәuir 1818 1818 04 17 MәskeuҚajtys boluy 1 13 nauryz 1881 1881 03 13 62 zhas Sankt PeterburgZherlendi Petropavl soboryDinastiyaӘkesiAnasy Sharlotta Prusskaya Aleksandra Fyodorovna Zhubajy Mariya Aleksandrovna Ekaterina Mihajlovna DolgorukovaBalalary 1 shi nekeden uldary Nikolaj Aleksandr III Vladimir Aleksej Sergej Pavel kyzdary Aleksandra Mariya 2 shi nekeden uldary Georgij Boris kyzdary Olga EkaterinaҚoltanbasyAleksandr II Ortakkordaondeu Baska magynalar үshin Aleksandr II degen betti karanyz Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna sәjkes bolu үshin zhetildiru kazhet Osy makalany әri karaj damytuga komektesiniz Aleksandr II oltirilui G Broling 1881 Bolashak patshanyn әskeri kyzmeti tabysty otedi 1836 zhyly general major 1844 zhyly general atagyna zhetip gvardiyalyk zhayau әskerdi baskargan 1849 zhyldan bastap Aleksandr әskeri oku mekemesinin bastygy al 1846 1848 zhyldar aralygynda Zhasyryn krestiandyk is komitetine toragalyk etedi 1853 1856 zhylgy Қyrym sogysy kezinde Peterburg guberniyasynyn zhariyalauymen әskeri zhagdaj negizinde astananyn barlyk әskerin baskargan Aleksandr II konservator boldy El ishindegi sayasi ekonomikalyk zhәne revolyuciyalyk zhagdaj Resejdin 1853 56 zh Қyrym sogysynda zhenilui alyp keldi Saldary retinde Aleksandr II ni 60 70 zh basybajlylyk pravony zhoyuga zemstvo sot kala әsker t b zhoninde burzhuaziyalyk reformalar zhүrgizuge mәzhbүr etti 1877 78 zh zhүz toksan үsh adam processinen kejin Aleksandr II eldegi revolyuciyalyk kozgalysty tunshyktyra tүsti Syrtky sayasatta Germaniya imperiyasymen zhakyndasu bagytyn koldady Shygys mәselesimen kobirek shugyldandy 1877 78 zh Tүrkiyaga karsy sogysta Resej zheniske zhetti Aleksandr II tusynda Soltүstik Kavkaz Orta Aziyanyn edәuir boligi Resejge kosyldy otarlau sayasaty kүshejdi Aleksandr II nin monogrammasy Aleksandr II bombasynan kaza tapty DerekkozderҚazak Sovet enciklopediyasy Bas redaktory M Қ Қarataev Almaty 1972 1 tom