Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Пайдаланушының графикалық интерфейсі (ПГИ) (ағылш. Graphical user interface, GUI) — пайдаланушыға дисплейде графикалық сурет түрінде көрсетілген элементтердің (мәзір, батырмалар, белгішелер, тізімдер т.б.) алуан түрлілігі.
Командалық жолдың интерфейсіне қарағанда ПГИ барлық экрандық объектілерге кіру мүмкіндігін береді (еңгізу құрылғылары арқылы – пернетақта, тышқан, джойстик және т.б), және олармен тығыз қатынаста болып, олармен айла-шарғы жасатқызады. Көбінесе ПИ – дегі элементтер интерфейсі метафоралар негізінде құралған және олардың белгілері мен ерекшеліктерін көрсетіп тұрады. Сондықтан қарапайым дайындықсыз пайдаланушының түсінуін оңайлатады.
Тарихы
60 –шы жылдарда Даг Энгельбартомның Стэнфорд зертханалық институтындағы жұмыстары нәтижесінде ПГИ(пайдаланушының графикалық интерфейсі) ойлап табылды.
Одан кейін 70-шы жылдарда ПГИ концепциясы ғалымдардың шешуімен Xerox PARC зертханасында да қабылданды. 1973 жылы Xerox PARC зертханасында барлық жас ғалымдарды жинап, зерттеу еркіндігін берді. Нәтижесінде WIMP(Windows, Icons, Menus, Point-n-Click) графикалық интерфейс концепциясы жарық көреді. Осы концепция шеңберінде Alto компьютерлері дүниеге келеді. 1979 жылы Alto-ға ұқсас жұмыс істейтін PERQ станциясын ойлап табады. 1981 жылы Xerox PARC Alto-ның жалғасы Star-ды шығарады. ПГИ концепциясы Apple Computer корпорациясының өнімдерінде коммерциялы түрде іске асты десе болады. AmigaOS операциялық жүйесінде ПГИ өзінің көптапсырыстылығымен 1985 жылы қолданылды. Қазіргі таңда ПГИ нарықта қолданылып жүрген операциондық жүйелер мен қосымшалардың негізгі құрамдас бөлігі болып табылады. ПГИ қолданатын жүйелер: : Mac OS, Solaris, GNU/Linux, Microsoft Windows, NeXTSTEP, OS/2, BeOS. ПГИ – дің көп қолданыста болуына қарамастан кейбір бағдарламалар ПГИ – ге аналог болып есептеледі. Операциондық жүйеге кіру алдыңдағы BIOS Setup баптауларын мысал ретінде келтірсе болады. ОЖ қажет етпейтін ПГИ – лер де баршылық.
Классификациялау
- ПГИ – дің төмендегі түрлерін айқындап өтсек болады:
- Қарапайым: ПГИ – дің өз жүйесімен қамтамасыздандырылатын типтік экрандық формалар және стандартты интерфейс элементтері;
- Шынайы-графикалық, екі қалыпты: өзіндік әдістермен немесе қосымша кітапханалармен іске асқан оригинал метафоралар мен стандартты емес интерфейс элементтері;
- Үш қалыпты: қазіргі кезде өте аз классификацияланған.
DWIM
Бағдарламалық жүйенің жақсы графикалық интерфейстерінің шарттарының бірі «мен не айтсам, соны істе» концепциясы немесе DWIM (ағылш. Do What I Mean). DWIM шарты жүйенің алдын ала болжауға болатындығы, Пайдаланушы алдын ала интуициямен бағдарламаның не істейтінің білуі керек.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Pajdalanushynyn grafikalyk interfejsi PGI agylsh Graphical user interface GUI pajdalanushyga displejde grafikalyk suret tүrinde korsetilgen elementterdin mәzir batyrmalar belgisheler tizimder t b aluan tүrliligi Komandalyk zholdyn interfejsine karaganda PGI barlyk ekrandyk obektilerge kiru mүmkindigin beredi engizu kurylgylary arkyly pernetakta tyshkan dzhojstik zhәne t b zhәne olarmen tygyz katynasta bolyp olarmen ajla shargy zhasatkyzady Kobinese PI degi elementter interfejsi metaforalar negizinde kuralgan zhәne olardyn belgileri men erekshelikterin korsetip turady Sondyktan karapajym dajyndyksyz pajdalanushynyn tүsinuin onajlatady Tarihy60 shy zhyldarda Dag Engelbartomnyn Stenford zerthanalyk institutyndagy zhumystary nәtizhesinde PGI pajdalanushynyn grafikalyk interfejsi ojlap tabyldy Odan kejin 70 shy zhyldarda PGI koncepciyasy galymdardyn sheshuimen Xerox PARC zerthanasynda da kabyldandy 1973 zhyly Xerox PARC zerthanasynda barlyk zhas galymdardy zhinap zertteu erkindigin berdi Nәtizhesinde WIMP Windows Icons Menus Point n Click grafikalyk interfejs koncepciyasy zharyk koredi Osy koncepciya shenberinde Alto kompyuterleri dүniege keledi 1979 zhyly Alto ga uksas zhumys istejtin PERQ stanciyasyn ojlap tabady 1981 zhyly Xerox PARC Alto nyn zhalgasy Star dy shygarady PGI koncepciyasy Apple Computer korporaciyasynyn onimderinde kommerciyaly tүrde iske asty dese bolady AmigaOS operaciyalyk zhүjesinde PGI ozinin koptapsyrystylygymen 1985 zhyly koldanyldy Қazirgi tanda PGI narykta koldanylyp zhүrgen operaciondyk zhүjeler men kosymshalardyn negizgi kuramdas boligi bolyp tabylady PGI koldanatyn zhүjeler Mac OS Solaris GNU Linux Microsoft Windows NeXTSTEP OS 2 BeOS PGI din kop koldanysta boluyna karamastan kejbir bagdarlamalar PGI ge analog bolyp esepteledi Operaciondyk zhүjege kiru aldyndagy BIOS Setup baptaularyn mysal retinde keltirse bolady OZh kazhet etpejtin PGI ler de barshylyk KlassifikaciyalauPGI din tomendegi tүrlerin ajkyndap otsek bolady Қarapajym PGI din oz zhүjesimen kamtamasyzdandyrylatyn tiptik ekrandyk formalar zhәne standartty interfejs elementteri Shynajy grafikalyk eki kalypty ozindik әdistermen nemese kosymsha kitaphanalarmen iske askan original metaforalar men standartty emes interfejs elementteri Үsh kalypty kazirgi kezde ote az klassifikaciyalangan DWIMBagdarlamalyk zhүjenin zhaksy grafikalyk interfejsterinin sharttarynyn biri men ne ajtsam sony iste koncepciyasy nemese DWIM agylsh Do What I Mean DWIM sharty zhүjenin aldyn ala bolzhauga bolatyndygy Pajdalanushy aldyn ala intuiciyamen bagdarlamanyn ne istejtinin bilui kerek